ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲਾ ਲੈਂਪ
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲਾ ਲੈਂਪ ਜਾਂ ਦੀਵਾ (ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਫ਼ਿਨ ਲੈਂਪ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਰੋਸ਼ਨੀ ਯੰਤਰ ਹੈ ਜੋ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਬਾਲਣ ਵਜੋਂ ਵਰਤਦਾ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਇੱਕ ਬੱਤੀ ਜਾਂ ਮੈਂਟਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੀ ਚਿਮਨੀ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਲੈਂਪਾਂ ਨੂੰ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਾਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਫੜੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲਾਲਟੈਣਾਂ ਨੂੰ ਚੱਕਵੀਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਲੈਂਪਾਂ ਵਾਂਗ, ਇਹ ਬਿਜਲੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਰੋਸ਼ਨੀ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੇਂਡੂ ਬਿਜਲੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਬਿਜਲੀ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੌਰਾਨ ਬਿਜਲੀ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਕੈਂਪ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ 'ਤੇ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਲੈਂਪ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ: ਚੌੜੀ ਬੱਤੀ, ਗੋਲ ਬੱਤੀ (ਟਿਊਬੂਲਰ ਗੋਲ ਬੱਤੀ), ਅਤੇ ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ। ਇਧਰ ਉਧਰ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਬਣਾਏ ਗਏ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੌੜੀ ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਡੈੱਡ-ਫਲੇਮ, ਹੌਟ-ਬਲਾਸਟ ਅਤੇ ਕੋਲਡ-ਬਲਾਸਟ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਬਣੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੈਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ-ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਮੈਕਸ, ਟਿਲੀ ਲੈਂਪਾਂ ਜਾਂ ਕੋਲਮੈਨ ਲੈਂਪਾਂ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬੱਤੀ ਵਾਲੇ ਲੈਂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਯੂਨਿਟ ਬਾਲਣ ਦੀ ਘੱਟ ਖਪਤ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਰੋਸ਼ਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਅਤੇ ਮਹਿੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਗੁੰਝਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇਕ ਬੋਕੀ ਵਾਲਾ ਪੰਪ ਹਵਾ ਦਾ ਦਬਾਅ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਸ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚਲੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੇਲ ਮਿਸ਼ਰਤ ਗੈਸ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਚੈਂਬਰ ਤੋਂ ਨਿਕਲੀ ਗੈਂਸ ਬਲਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇੱਕ ਮੈਂਟਲ ਨੂੰ ਤਾਪ ਦੇਣ ਲਈ ਗਰਮੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਮੈਂਟਲ ਤੋਂ ਚਾਨਣ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਦੀਵੇ ਅਫਰੀਕਾ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਸ਼ਨੀ ਲਈ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਬਿਜਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 2005 ਤੱਕ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਾਲਣ ਅਧਾਰਤ ਰੋਸ਼ਨੀ ਦੇ ਢੰਗ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਬਿਲੀਅਨ ਲੀਟਰ (20 ਬਿਲੀਅਨ ਯੂਐਸ ਗੈਲਨ) ਬਾਲਣ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 8 ਮਿਲੀਅਨ ਗੀਗਾਜੂਲ (1.3 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਤੇਲ ਦੇ ਬਰਾਬਰ) ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ।[1][2] ਇਹ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 76 billion litres (20 billion US gallons) ਅਰਬ ਲੀਟਰ (20 ਅਰਬ ਅਮਰੀਕੀ ਗੈਲਨ) ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਯੂਐਸ ਜੈੱਟ-ਬਾਲਣ ਦੀ ਖਪਤ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ.[3]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]1813 ਵਿੱਚ, ਜੌਨ ਟਿਲੀ ਨੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋ-ਨਿਊਮੈਟਿਕ ਬਲੋਪਾਈਪ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। [4] 1818 ਵਿੱਚ, ਵਿਲੀਅਮ ਹੈਨਰੀ ਟਿਲੀ, ਗੈਸ ਫਿਟਰ, ਸਟੋਕ ਨਿਊਇੰਗਟਨ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਲੈਂਪ ਬਣਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਸੰਨ 1846 ਵਿੱਚ ਅਬਰਾਹਮ ਪਾਈਨੋ ਗੇਸਨਰ ਨੇ ਕੋਲੇ ਤੋਂ ਕੱਢੇ ਗਏ ਤੇਲ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਲਈ ਵ੍ਹੇਲ ਤੇਲ ਦੇ ਬਦਲ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੈਟਰੋਲੀਅਮ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੇਲ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰੋਸ਼ਨੀ ਬਾਲਣ ਬਣ ਗਿਆ। ਪੈਰਾਫ਼ਿਨ ਲੈਂਪ ਦੇ ਆਧੁਨਿਕ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੋਲਿਸ਼ ਖੋਜਕਰਤਾ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾਸਿਸਟ ਇਗਨੇਸੀ ਲੁਕਾਸੀਵਿਜ਼ ਦੁਆਰਾ 1853 ਵਿੱਚ ਲਵੀਵ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[5][6][7] ਇਹ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਜਾਂ ਸ਼ੁਕ੍ਰਾਣੂਆਂ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਸਾਡ਼ਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦੀਵਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਧਾਰ ਸੀ।
1914 ਵਿੱਚ, ਕੋਲਮੈਨ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਕੋਲਮੈਨ ਲਾਲਟੈਣ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਲੈਂਪ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[8][9][10]
1919 ਵਿੱਚ, ਟਿਲੀ ਹਾਈ-ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਗੈਸ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਦੀਵੇ ਲਈ ਬਾਲਣ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।[11]
ਕਿਸਮਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਵਾਲਾ ਲੈਂਪ
[ਸੋਧੋ]
ਇੱਕ ਚੌੜੀ ਜਾਂ ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਲੈਂਪ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਕਿਸਮ ਦਾ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲਾ ਲੈਂਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕੇਪਲਰੀ ਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਬੱਤੀ ਰਾਹੀਂ ਖਿੱਚੇ ਗਏ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨਾਲ ਬਲਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਲੈਂਪ ਟੁੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਅੱਗ ਲਗਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਲੈਂਪ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਲਣ ਟੈਂਕ (ਫਾਊੰਟ) ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੈਂਪ ਬਰਨਰ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਲਣ ਟੈਂਕ ਨਾਲ ਜੁੜੇ, ਚਾਰ ਪ੍ਰੋਂਗ ਕੱਚ ਦੀ ਚਿਮਨੀ ਨੂੰ ਫੜਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਲਾਟ ਨੂੰ ਬੁਝਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਥਰਮਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੱਚ ਦੀ ਚਿਮਨੀ ਨੂੰ ਬਾਲਣ ਦੇ ਪੂਰੇ ਜਲਣ ਲਈ ਸਹੀ ਮਿਸ਼ਰਣ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਸੰਕੁਚਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ; ਮਿਸ਼ਰਣ ਲਾਟ ਤੋਂ ਪਾਰ ਵਧੇਰੇ ਹਵਾ (ਆਕਸੀਜਨ) ਲੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਧੂੰਆਂ ਰਹਿਤ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਲਾਟ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ।
ਚਿਮਨੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਡਿਊਟੀ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੈਂਟਲ/ਬੱਤੀ ਧਾਰਕ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਛੇਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਲਾਲਟੈਣ ਜਗਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚਿਮਨੀ ਜੁੜੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਥਰਮਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਡਰਾਫਟ ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੇਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਵਾ ਖਿੱਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂਟਲ ਦੇ ਉੱਪਰੋਂ ਲੰਘਦਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇੱਕ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚਿਮਨੀ। ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਠੰਢਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂਟਲ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ। ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਥਾਪਿਤ ਚਿਮਨੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ, ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੁਰੱਖਿਆ ਸਥਿਤੀ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਲਾਦੀਨ ਲੈਂਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਹ ਹੋਰ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਇੱਕ ਪਤਲੀ ਚਿਮਨੀ ਵੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਭਾਵੇਂ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਲਾਲਟੈਣ ਦੀ ਕਿਸਮ ਕੋਈ ਵੀ ਹੋਵੇ।
ਲੈਂਪ ਬਰਨਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫੀਤੇ ਵਰਗੀ ਬੱਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੂਤ ਤੋਂ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੱਤੀ ਦਾ ਹੇਠਲਾ ਹਿੱਸਾ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ; ਬੱਤੀ ਦਾ ਉੱਪਰਲਾ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਪ ਬਰਨਰ ਦੀ ਨਲਕੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਤੀ-ਸਮਾਯੋਜਨ ਵਿਧੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੱਤੀ ਦਾ ਕਿੰਨਾ ਹਿੱਸਾ ਨਲਕੀ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਫੈਲਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਐਡਜਸਟ ਕਰਨ ਨਾਲ ਲਾਟ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਿਮਨੀ ਨਲਕੀ ਬੱਤੀ ਨੂੰ ਘੇਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾ ਦੀ ਸਹੀ ਮਾਤਰਾ ਲੈਂਪ ਬਰਨਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੇ। ਸਮਾਯੋਜਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਢਿੰਬਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ ਕ੍ਰਿਕ ਨੂੰ ਚਲਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਬੱਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਦੰਦਾਂ ਵਾਲਾ ਧਾਤ ਦਾ ਸਪਰੋਕੇਟ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਬੱਤੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਬੱਤੀ ਟਿਊਬ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਬਰਨਰ ਕੋਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਫੈਲਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਲੈਂਪ ਧੂੰਆਂ ਅਤੇ ਕਾਲਖ (ਅਣਜਲਣ ਵਾਲਾ ਕਾਰਬਨ) ਪੈਦਾ ਕਰੇਗਾ। ਜਦੋਂ ਲੈਂਪ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੇਲ ਜਿਸਨੂੰ ਬੱਤੀ ਨੇ ਸੋਖ ਲਿਆ ਹੈ ਸੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਫ਼, ਚਮਕਦਾਰ, ਪੀਲੀ ਲਾਟ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਤੇਲ ਸੜਦਾ ਹੈ, ਬੱਤੀ ਵਿੱਚ ਕੇਪਲਰੀ ਕਿਰਿਆ ਬਾਲਣ ਟੈਂਕ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਖਿੱਚਦੀ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਲੈਂਪ ਖੁਲ੍ਹੀ ਚਿਮਨੀ ਵਾਲੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਲਾਟ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਤੋਂ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਗਰਮ ਹਵਾ ਉੱਪਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਦੀਵਾ ਰੇਲਵੇ ਦੁਆਰਾ ਰੇਲ ਗੱਡੀਆਂ ਦੇ ਅਗਲੇ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਹੱਥ ਦੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਲਈ, ਇਸਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਜਦੋਂ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇ ਸਰੋਤ ਘੱਟ ਸਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਵਿਆਂ ਦੀ ਸੀਮਤ ਚਮਕ ਕਾਫ਼ੀ ਸੀ ਅਤੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਜਾਂ ਸੰਕੇਤ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਵੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ।
ਗੋਲ ਬੱਤੀ ਵਾਲਾ ਲੈਂਪ
[ਸੋਧੋ]
ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ-ਡਰਾਫਟ ਲੈਂਪ 1780 ਤੋਂ ਅਰਗੰਡ ਲੈਂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਦੀ ਨਿਰੰਤਰਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਟਿਊਬਲਰ ਗੋਲ ਵਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅੱਗ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕੱਚ ਦੀ ਚਿਮਨੀ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦਾ ਸੰਚਾਰ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਅਰਗੰਡ ਲੈਂਪ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਵ੍ਹੇਲ ਤੇਲ ਦੀ ਉੱਚ ਲੇਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੇਲ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਨੂੰ ਲੈਂਪ ਦੀ ਲਾਟ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਰੱਖਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਤੇਲ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਦਬਾਅ ਦੁਆਰਾ ਵਹਿਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਲੇਸ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕੇਪਲਰੀ ਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਬੱਤੀ ਰਾਹੀਂ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅੱਗ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰ ਲਗਾਉਣਾ ਸੰਭਵ ਹੋ ਗਿਆ। ਤੇਲ ਦੇ ਭੰਡਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਚਕਾਰਲੀ ਇੱਕ ਖੋਖਲੀ ਨਲਕੀ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਤੇਲ ਦੇ ਭੱਠੇ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਤੋਂ ਹਵਾ ਨੂੰ ਅੱਗ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਟਿਊਬੂਲਰ ਬੁਣੀ ਹੋਈ ਬੱਤੀ (ਜਾਂ ਚੋੜੀ ਬੱਤੀ) ਨੂੰ ਇੱਕ ਟਿਊਬ ਵਿੱਚ ਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਸੀਮ ਨੂੰ ਫਿਰ ਪੂਰੀ ਬੱਤੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਸਿਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਟਿਊਬ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[12] ਫਿਰ ਟਿਊਬਲਰ ਵਿਕ ਨੂੰ ਇੱਕ "ਕੈਰੀਅਰ" ਵਿੱਚ ਮਾਊਂਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਦੰਦਾਂ ਵਾਲੇ ਰੈਕ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ ਜੋ ਬਰਨਰ ਦੀ ਬੱਤੀ-ਉਭਾਰ ਵਿਧੀ ਦੀ ਗਰਾਰੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਤੀ ਨੂੰ ਉੱਚਾ ਅਤੇ ਨੀਵਾਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅੰਦਰੂਨੀ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਬੱਤੀ ਟਿਊਬਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਬੱਤੀ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਬੱਤੀ ਟਿਊਬ (ਸੈਂਟਰਲ ਡਰਾਫਟ ਟਿਊਬ) "ਕੇਂਦਰੀ ਡਰਾਫਟ" ਜਾਂ ਡਰਾਫਟ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਫਲੇਮ ਸਪਰੈਡਰ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਦੀਵਾ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੇਂਦਰੀ ਡਰਾਫਟ ਟਿਊਬ ਫਲੇਮ ਸਪਰੈਡਰ ਨੂੰ ਹਵਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਅੱਗ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦੀਵੇ ਨੂੰ ਸਾਫ਼-ਸੁਥਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਬਲਣ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਸਾਈਡ-ਡਰਾਫਟ (ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਫੋਲਡ ਗੋਲ) ਲੈਂਪ
[ਸੋਧੋ]
1865 ਵਿੱਚ ਬਰਲਿਨ ਅਧਾਰਤ ਕੰਪਨੀ ਵਾਈਲਡ ਐਂਡ ਵੈਸਲ ਨੇ ਕੌਸਮੋਸ ਬ੍ਰੇਨਰ ਦੀ ਕਾਢ ਕੱਢੀ। ਇਸ ਦੀਵੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਚੌੜੀ ਬੱਤੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਜੋ ਹੇਠਾਂ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਗੋਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਸੈਂਟਰ-ਡਰਾਫਟ ਬਰਨਰ ਵਾਂਗ ਅੱਗ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਕੇਵਲ ਇੱਥੇ ਹੀ ਤੇਲ ਭੰਡਾਰ ਦੇ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਬਰਨਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਹਵਾ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਰੋਵਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਖੋਖਲੀ ਟਿਊਬ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੱਚ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਭੰਡਾਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਸੌਖਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੌਸਮੋਸ ਬ੍ਰੇਨਰ ਇੱਕ ਫਲੇਮ ਸਪਰੈਡਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਲੈਂਪ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਹਨ ਆਦਰਸ਼ ਬ੍ਰੇਨਰ ਅਤੇ ਈਹਰਿਕ ਅਤੇ ਗਰੇਟਜ਼ ਤੋਂ ਮੈਟਾਡੋਰ ਬ੍ਰੇਨਰਐਹਰਿਕ ਅਤੇ ਗਰੇਟਜ਼
ਦੋ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਲੈਂਪ (ਡੁਪਲੈਕਸ ਲੈਂਪ)
[ਸੋਧੋ]1865 ਵਿੱਚ ਡੁਪਲੈਕਸ ਲੈਂਪ ਵੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। ਇਹ ਗ੍ਰੇਟ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਿਸਮ ਦਾ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲਾ ਲੈਂਪ ਸੀ। ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ 1 ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੀ ਚਿਮਨੀ ਦੇ ਅੰਦਰ 2 ਫੀਤਾ ਬੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਦੋਵੇਂ ਬੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਬੱਤੀ ਰੇਜ਼ਰ ਨੌਬ ਨਾਲ ਐਡਜਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ।
ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ
[ਸੋਧੋ]
"ਸੈਂਟਰਲ-ਡਰਾਫਟ" ਲੈਂਪ ਦੀ ਇੱਕ ਭਿੰਨਤਾ ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ ਹੈ। ਮੈਂਟਲ ਇੱਕ ਮੋਟੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਜਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਰਨਰ ਦੇ ਉੱਪਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਂਟਲ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਥੋਰੀਅਮ ਜਾਂ ਹੋਰ ਦੁਰਲੱਭ-ਧਰਤੀ ਲੂਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਪਹਿਲੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਕੱਪੜਾ ਸੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੁਰਲੱਭ-ਧਰਤੀ ਲੂਣ ਆਕਸਾਈਡ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਬਣਤਰ ਛੱਡਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਬਰਨਰ ਦੀ ਲਾਟ ਦੀ ਗਰਮੀ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ 'ਤੇ ਭੜਕਦਾ ਹੈ (ਚਮਕਦਾ ਹੈ)। ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ ਫਲੈਟ- ਜਾਂ ਗੋਲ-ਵਿਕ ਲੈਂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਚਮਕਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇੱਕ ਚਿੱਟੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਗਰਮੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਲੈਟ-ਵਿਕ ਲੈਂਪ ਨਾਲੋਂ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਬਾਲਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸੈਂਟਰ-ਡਰਾਫਟ ਗੋਲ-ਵਿਕ ਨਾਲੋਂ ਹੌਲੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਲਾਟ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮੈਂਟਲ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਨਾ ਕਿ ਸਾਰੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਲਾਟ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ ਲਗਭਗ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੰਨੇ ਚਮਕਦਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਲੈਂਪਸ਼ੇਡ ਤੋਂ ਲਾਭ ਉਠਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ ਠੰਡੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਫ਼ੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ, ਜਿਸ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਉਹ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਦੇ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਧ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਸਿਵਾਏ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਬੁਝਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਲੈਟ- ਅਤੇ ਗੋਲ-ਬੱਤੀ ਵਾਲੇ ਲੈਂਪਾਂ ਵਾਂਗ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਚਮਕ ਲਈ ਐਡਜਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ; ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਾਵਧਾਨੀ ਵਰਤਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਕਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਲੈਂਪ ਚਿਮਨੀ ਅਤੇ ਮੈਂਟਲ ਕਾਲਖ ਦੇ ਕਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨਾਲ ਢੱਕੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਲੈਂਪ ਆਪਣੀ ਕਾਲਖ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਸਾੜ ਦੇਵੇਗਾ ਜੇਕਰ ਜਲਦੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ, ਪਰ ਜੇਕਰ ਜਲਦੀ ਫੜਿਆ ਨਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਕਾਲਖ ਖੁਦ ਹੀ ਭੜਕ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਲੈਂਪ "ਭੱਕ ਭੱਕ" ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਜਗਣ ਬੁਝਣ ਲਗਦਾ ਹੈ।
ਸਾਰੇ ਦਬਾਅ ਰਹਿਤ ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ ਅਰਗੈਂਡ ਲੈਂਪ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ ਜਿਸਨੂੰ ਕਲੈਮੰਡ ਬਾਸਕੇਟ ਮੈਂਟਲ ਦੁਆਰਾ ਸੁਧਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਲੈਂਪ 1882 ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਤੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਪੇਂਡੂ ਬਿਜਲੀਕਰਨ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਅਲਾਦੀਨ ਲੈਂਪ ਅੱਜ ਇਸ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਲੈਂਪ ਦਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਨਿਰਮਾਤਾ ਹੈ। [13] ਉਹ ਵੀ, ਹੁਣ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਫਿਕਸਚਰ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਪੁਰਾਣੇ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਫਿੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੀ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਲਈ ਲਾਈਟਹਾਊਸ ਬੀਕਨ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਸਥਿਰ ਦਬਾਅ ਵਾਲੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਵਰਤੇ ਗਏ ਤੇਲ ਦੇ ਲੈਂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਚਮਕਦਾਰ ਅਤੇ ਘੱਟ ਬਾਲਣ ਦੀ ਖਪਤ ਨਾਲ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।[14] ਗੈਸ ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪ ਦਾ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸੰਸਕਰਣ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੈਕੰਡਰੀ ਬਰਨਰ ਦੁਆਰਾ ਭਾਫ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਤੇਲ ਦੇ ਟੈਂਕ ਉੱਤੇ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜੋ ਕੇਂਦਰੀ ਡਰਾਫਟ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਗੈਸ ਮੈਂਟਲ ਲੈਂਪਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਬਰਨਰ ਦਾ ਇਕੋ ਇਕ ਉਦੇਸ਼ ਉਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਫਡ਼ਨਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂਟਲ ਨੂੰ ਗਰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵੱਟੀ ਨਾਲੋਂ 4 ਤੋਂ 5 ਗੁਣਾ ਚਮਕਦਾਰ ਹੈ। ਕੋਲਮੈਨ ਲੈਂਟਰਨ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਲੈਂਪ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਵੰਸ਼ਜ ਹੈ।
ਇੱਕ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਲਾਲਟੈਣ, ਜਿਸਨੂੰ "ਬਾਰਨ ਲੈਂਟਰ" ਜਾਂ "ਤੂਫਾਨ ਦੀ ਲਾਲਟੈਣ" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਫੀਤਾ ਲੈਂਪ ਹੈ ਜੋ ਪੋਰਟੇਬਲ ਅਤੇ ਬਾਹਰੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੋਲਡ ਜਾਂ ਕਰਿੰਪਡ-ਟੂਗੇਦਰ ਸ਼ੀਟ-ਮੈਟਲ ਸਟੈਂਪਿੰਗ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟਿਨ-ਪਲੇਟੇਡ ਸ਼ੀਟ ਸਟੀਲ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸਮੱਗਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਿੱਤਲ ਅਤੇ ਤਾਂਬਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਤਿੰਨ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ: ਡੈੱਡ-ਫਲੇਮ, ਹੌਟ-ਬਲਾਸਟ, ਅਤੇ ਕੋਲਡ-ਬਲਾਸਟ। ਹੌਟ-ਬਲਾਸਟ ਅਤੇ ਕੋਲਡ-ਬਲਾਸਟ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੋਵਾਂ ਨੂੰ ਟਿਊਬਲਰ ਲੈਂਟਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਡੈੱਡ-ਫਲੇਮ ਲੈਂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਇੱਕ ਟਿਊਬਲਰ ਲੈਂਟਰ ਉੱਤੇ ਟਿਪਿੰਗ ਬਰਨਰ ਨੂੰ ਆਕਸੀਜਨ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਟ ਨੂੰ ਬੁਝਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। [15]
1850 ਅਤੇ 1860 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਪੋਰਟੇਬਲ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲੇ "ਗਲਾਸ ਗਲੋਬ" ਲਾਲਟੈਣ, ਡੈੱਡ-ਫਲੇਮ ਕਿਸਮ ਦੇ ਸਨ, ਭਾਵ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਬੱਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਬਰਨਰ ਦੇ ਤਲ 'ਤੇ ਬੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚੋਟੀ ਵਾਲੀ ਚਿਮਨੀ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਦੁਆਰਾ ਲਾਟ ਵੱਲ ਹਵਾ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨੂੰ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਸਖ਼ਤੀ ਨਾਲ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸਾਈਡ-ਟੂ-ਸਾਈਡ ਡਰਾਫਟ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਲਾਟ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਝਪਕਣੀ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾਉਣਾ ਜਾਂ ਖਤਮ ਕਰਨਾ ਸੀ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਲਾਲਟੇਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗਰਮ-ਧਮਾਕੇ ਅਤੇ ਠੰਡੇ-ਧਮਾਕੇ ਦੀਆਂ ਲਾਲਟੇਨ, ਨੇ ਇਸ ਹਵਾ ਦੇ ਵਹਾਅ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਅੰਸ਼ਕ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਇੱਕ "ਡਿਫਲੈਕਟਰ" ਜਾਂ "ਬਰਨਰ ਕੋਨ" ਵਿੱਚ ਵਿੱਕ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹਵਾ ਨੂੰ ਵਿੱਕ ਉੱਤੇ ਬਲਣ ਲਈ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਹਵਾ ਨੂੰ ਬਲਣ ਲਈ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਗਰਮ-ਧਮਾਕੇ ਵਾਲਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਇਸਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਟਿਊਬਾਂ ਕਾਰਨ "ਟਿਊਬੂਲਰ ਲਾਲਟੈਣ" ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੀ ਖੋਜ ਜੌਨ ਐਚ. ਇਰਵਿਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 4 ਮਈ, 1869 ਨੂੰ ਪੇਟੈਂਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੇਟੈਂਟ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, "ਇੱਕ ਲਾਲਟੈਣ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਵਾ, ਲਾਟ 'ਤੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਬੁਝਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ, ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਬੁਝਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।" ਇਹ ਸੁਧਾਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਨੂੰ ਰੀਡਾਇਰੈਕਟ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਅਸੁਰੱਖਿਅਤ ਡੈੱਡ-ਫਲੇਮ ਲੈਂਟਰ ਦੀ ਲਾਟ ਨੂੰ ਬੁਝਾਉਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਬਜਾਏ ਇਸਨੂੰ ਰੀਡਾਇਰੈਕਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹੌਲੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਬਾਲਣ ਦੇ ਬਲਨ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਰਨਰ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਇਰਵਿਨ ਨੇ 6 ਮਈ, 1873 ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੋਲਡ-ਬਲਾਸਟ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨੂੰ ਪੇਟੈਂਟ ਕਰਵਾ ਕੇ ਇਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਉਸਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ "ਗਰਮ-ਬਲਾਸਟ" ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ, ਸਿਵਾਏ ਇਸਦੇ ਕਿ ਆਕਸੀਜਨ-ਖਤਮ ਹੋਏ ਗਰਮ ਬਲਨ ਉਪ-ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਰੀਡਾਇਰੈਕਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨਟੇਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕਰਕੇ ਬਰਨਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਸੰਚਾਰਿਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਿਰਫ ਆਕਸੀਜਨ-ਅਮੀਰ, ਤਾਜ਼ੀ ਹਵਾ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਤੋਂ ਲੈਂਪ ਵਿੱਚ ਖਿੱਚੀ ਜਾ ਸਕੇ ("ਤਾਜ਼ੀ ਹਵਾ ਲਈ ਇਨਲੇਟ ਬਲਨ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਕਰੰਟ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਉਤਪਾਦ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ [ਹਵਾ ਦੇ ਦਾਖਲੇ] ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ" )। ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ "ਗਰਮ-ਬਲਾਸਟ" ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਇਸ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਫਾਇਦਾ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾ ਕੇ ਬਲਨ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਰਨਾ ਸੀ ਕਿ ਬਰਨਰ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਤਾਜ਼ੀ ਹਵਾ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਾਟ ਦੀ ਚਮਕ ਅਤੇ ਸਥਿਰਤਾ ਵਧਦੀ ਹੈ।
ਸੁਰੱਖਿਆ
[ਸੋਧੋ]ਬਾਲਣ
[ਸੋਧੋ]ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਗੈਸੋਲੀਨ ਨਾਲ ਵੀ ਲੈਂਪ ਬਾਲਣ ਦੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋਣ ਨਾਲ ਫਲੈਸ਼ ਪੁਆਇੰਟ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਲਣ ਲਈ ਭਾਫ਼ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਨਤੀਜੇ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਡੁੱਲੇ ਹੋਏ ਬਾਲਣ ਤੋਂ ਭਾਫ਼ਾਂ ਅੱਗ ਲੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ; ਤਰਲ ਬਾਲਣ ਦੇ ਉੱਪਰ ਫਸੀ ਭਾਫ਼ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਅੱਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਲੈਂਪ ਅਜੇ ਵੀ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ; ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਬਲਨ ਲਾਈਟਿੰਗ ਦੀ ਲਾਗਤ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰੇ ਇੱਕ ਨਿਰੰਤਰ ਚਿੰਤਾ ਹਨ। [16]
ਸਾਹ ਰਾਹੀਂ ਅੰਦਰ ਖਿੱਚਣਾ
[ਸੋਧੋ]ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲਾ ਬਾਲਣ ਮੰਨਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਿਫ਼ਾਰਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ "ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੈਕਟੀਸ਼ਨਰ ਤੁਰੰਤ ਇਸਦੀ ਘਰੇਲੂ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣ"। [17] : X ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੇ ਧੂੰਏਂ ਵਿੱਚ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਕਣਾਂ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਘਰੇਲੂ ਵਰਤੋਂ ਕੈਂਸਰ, ਸਾਹ ਦੀ ਲਾਗ, ਦਮਾ, ਤਪਦਿਕ, ਮੋਤੀਆਬਿੰਦ ਅਤੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਮਾੜੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਉੱਚ ਜੋਖਮਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। [17] : 49
ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਰੋਸ਼ਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਗੋਲ ਬੱਤੀ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਲੈਂਪਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਆਉਟਪੁੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰਾਈਜ਼ਡ ਲੈਂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਚਮਕਦਾਰ ਰੋਸ਼ਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੇਂਜ 8 ਤੋਂ 100 ਲੂਮੇਨ ਤੱਕ ਹੈ। ਇੱਕ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਾਲਾ ਲੈਂਪ ਜੋ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ (120 ਘੰਟੇ) ਲਈ 4 ਘੰਟੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ 37 ਲੂਮੇਨ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਲਗਭਗ 3 ਲਿਟਰ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
| ਫੀਤਾ ਬੱਤੀ ਚੌੜਾਈ | ਮੋਮਬੱਤੀ ਸ਼ਕਤੀ | ਲੂਮੇਂਸ | ਵਾਟਸ [18] |
|---|---|---|---|
| 4 | 50 | 3.3 | |
| 7 | 88 | 5.9 | |
| 9 | 113 | 7.5 | |
| 10 | 125 | 8.3 | |
| –1" | 12 | 151 | 10.1 |
| 1-1/2" | 20 | 251 | 16.7 |
| 2× 1", ", " | 30 | 377 | 25 |
| 2× " | 50 | 628.5 | 42 |
| " ਦੌਰ "ਡਰੈਸਲ ਬੈਲਜੀਅਨ" | 67 | 842 | 56 |
| " ਗੋਲ "ਰਾਯੋ" | 80 | 1000 | 66.6 |
| " ਗੋਲ "ਫਾਇਰਲਾਈਟ" ਜਾਂ "ਸਟੋਰ" ਲੈਂਪ | 300 | 3771 | 251 |
12.57 ਲੂਮੇਨ = 1 CP
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਮੋਮਬੱਤੀਆਂ
- ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਰਾਬਰਟ ਐਡਵਿਨ ਨਿਊਬਰੀ
- ਆਰ. ਈ. ਡਾਈਟਜ਼ ਕੰਪਨੀ
- ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਬੋਤਲ ਦੀਵੇ
- ਟਿਲੀ ਲੈਂਪ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Jean-Claude Bolay, Alexandre Schmid, Gabriela Tejada Technologies and Innovations for Development: Scientific Cooperation for a Sustainable Future, Springer, 2012 ISBN 2-8178-0267-5 page 308.
- ↑ Mills, E. (2005-05-27). "ENVIRONMENT: The Specter of Fuel-Based Lighting". Science (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 308 (5726): 1263–1264. doi:10.1126/science.1113090. ISSN 0036-8075. PMID 15919979.
- ↑ "Jet fuel consumption by country, around the world". TheGlobalEconomy.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-06-26.
- ↑ Tilley, John (April 1814). "LIX. Description of a hydro-pneumatic blow-pipe for the use of chemists, enamellers, assayers, and glass-blowers". The Philosophical Magazine. 43 (192): 280–284. doi:10.1080/14786441408638024.
- ↑ "The Petroleum Trail". Archived from the original on 2009-08-28.
- ↑ "Pharmacist Introduces Kerosene Lamp, Saves Whales". History Channel. Archived from the original on June 9, 2019. Retrieved June 9, 2019.
- ↑ "Ignacy Łukasiewicz (1822–1882) – Polish pharmacist and Prometheus". Polish Ministry of Foreign Affairs.
- ↑ "Coleman US lanterns 1914 – 1920". The Terrence Marsh Lantern Gallery (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 25 January 2018. Retrieved 10 November 2022.
- ↑ Bebb, Frank. "How to date your Coleman® Lamp, Lantern and Stove". The Old Town Coleman Center (in English). Retrieved 10 November 2022.
{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "Our Story". Coleman. Retrieved 10 November 2022.
- ↑ "Tilley Lamp Co". Grace's Guide To British Industrial History. Retrieved 10 November 2022.
- ↑ "Side Draft vs Center Draft Lamp, an explanation". YouTube: The wick shop. Retrieved 21 October 2024.
- ↑ "Aladdin Kerosene Lamps". aladdinlamps.info. Retrieved 2021-06-08.
- ↑ Dennis L. Noble Lighthouses & Keepers: The U.S. Lighthouse Service and Its Legacy, Naval Institute Press, 2004 ISBN 1-59114-626-7, page 34.
- ↑ "Tubular Oil Lanterns—Frequently Asked Questions". W. T. Kirkman Lanterns, Inc. Archived from the original on 2013-10-29.
- ↑ Shepherd, Joseph E.; Perez, Frank A. (April 2008). "Kerosene lamps and cookstoves—The hazards of gasoline contamination". Fire Safety Journal (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 43 (3): 171–179. doi:10.1016/j.firesaf.2007.08.001. Archived from the original on April 6, 2023. Retrieved July 13, 2022.
- ↑ 17.0 17.1 . Geneva, Switzerland.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ "Lumens to watts (W) conversion calculator". www.rapidtables.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2017-08-27.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag with name "patent_US_89770_hotBlast" defined in <references> is not used in prior text.
<ref> tag with name "patent_US_138654_coldBlast" defined in <references> is not used in prior text.ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag with name "patent_US_89770_hotBlast" defined in <references> group "" has no content.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗ਼ਲਤੀ:<ref> tag with name "patent_US_138654_coldBlast" defined in <references> group "" has no content.