ਮੀਰਾ ਕੋਸਾਂਬੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਮੀਰਾ ਕੋਸਾਂਬੀ
ਜਨਮ24 ਅਪ੍ਰੈਲ 1939
ਮੌਤ24 ਅਪ੍ਰੈਲ 1939
ਪੂਨੇ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
ਪੇਸ਼ਾਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ

ਮੀਰਾ ਕੋਸਾਂਬੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Meera Kosambi; 24 ਅਪ੍ਰੈਲ 1939 – 26 ਫਰਵਰੀ 2015) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੀ।

ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]

ਉਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬੁੱਧੀਜੀਵੀ, ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ, ਭਾਸ਼ਾ-ਵਿਗਿਆਨੀ, ਅੰਕੜਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਗਣਿਤ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਡੀਡੀ ਕੋਸਾਂਬੀ ਦੀ ਛੋਟੀ ਧੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਆਚਾਰੀਆ ਧਰਮਾਨੰਦ ਦਾਮੋਦਰ ਕੋਸਾਂਬੀ, ਇੱਕ ਬੋਧੀ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਮਾਹਰ ਦੀ ਪੋਤੀ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਨਲਿਨੀ ਕੋਸਾਂਬੀ (ਨੀ' ਮਾਡਗਾਵਕਰ) ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਸਟਾਕਹੋਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ. ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਐਨ 'ਤੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਲੇਖਕ ਹੈ।

ਲਗਭਗ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਉਸਨੇ SNDT ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ, ਮੁੰਬਈ ਵਿਖੇ ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਉਸਨੇ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਪੰਡਿਤਾ ਰਮਾਬਾਈ ' ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਮਰਾਠੀ ਤੋਂ ਸੰਕਲਿਤ, ਸੰਪਾਦਿਤ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ।[1] ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਦਾਦਾ ਧਰਮਾਨੰਦ ਦਾਮੋਦਰ ਕੋਸਾਂਬੀ ਦੀ ਆਤਮਕਥਾ ਅਤੇ ਵਿਦਵਤਾ ਭਰਪੂਰ ਲਿਖਤਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਕੋਸਾਂਬੀ ਦੀ ਸੰਖੇਪ ਬਿਮਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 26 ਫਰਵਰੀ 2015 ਨੂੰ ਪੁਣੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[2]

ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]

  • 1986 ਤਬਦੀਲੀ ਵਿੱਚ ਬੰਬਈ: ਇੱਕ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਾਤਾਵਰਣ, 1880-1980, ਸਟਾਕਹੋਮ, ਸਵੀਡਨ: ਅਲਮਕਵਿਸਟ ਅਤੇ ਵਿਕਸਲ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ
  • 1994 ਵਿਮੈਨਜ਼ ਪ੍ਰੈਪਰੇਸ਼ਨ ਇਨ ਦ ਪਬਲਿਕ ਗੇਜ਼: ਐਨ ਐਨਾਲੀਸਿਸ ਆਫ਼ ਅਖਬਾਰ ਕਵਰੇਜ, ਸਟੇਟ ਐਕਸ਼ਨ ਐਂਡ ਐਕਟੀਵਿਸਟ ਰਿਸਪਾਂਸ (ਸੰਪਾਦਿਤ), ਬੰਬੇ: ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਐਸ.ਐਨ.ਡੀ.ਟੀ.
  • 1994 ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਵਿਕਾਸ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਇੰਡੀਅਨ ਕੌਂਸਲ ਆਫ਼ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸ ਰਿਸਰਚ
  • 1995 ਪੰਡਿਤਾ ਰਮਾਬਾਈ ਦਾ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਅਤੇ ਈਸਾਈ ਧਰਮ ਪਰਿਵਰਤਨ : ਸਟਰੀ ਧਰਮ-ਨੀਤੀ 'ਤੇ ਫੋਕਸ, ਬੰਬਈ: ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਐਸ.ਐਨ.ਡੀ.ਟੀ.
  • 1996 ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਲੈਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ (ਦਿਵਿਆ ਪਾਂਡੇ ਅਤੇ ਵੀਨਾ ਪੂਨਾਚਾ ਦੇ ਨਾਲ), ਮੁੰਬਈ: ਰਿਸਰਚ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਸਟੱਡੀਜ਼, ਐਸ.ਐਨ.ਡੀ.ਟੀ.
  • 2000 ਚੌਰਾਹੇ : ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ-ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਰੁਝਾਨ (ਸੰਪਾਦਿਤ), ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਓਰੀਐਂਟ ਲੋਂਗਮੈਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ
  • 2000 ਪੰਡਿਤਾ ਰਮਾਬਾਈ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਰਾਹੀਂ: ਚੁਣੀਆਂ ਗਈਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ (ਅਨੁਵਾਦ, ਸੰਪਾਦਿਤ ਅਤੇ ਸੰਕਲਿਤ) ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ; ਨਿਊਯਾਰਕ: ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ
  • 2003 ਪੰਡਿਤਾ ਰਮਾਬਾਈ ਦਾ ਅਮਰੀਕਨ ਐਨਕਾਊਂਟਰ : The Peoples of the United States (1889) (ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਸੰਪਾਦਿਤ), ਬਲੂਮਿੰਗਟਨ: ਇੰਡੀਆਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪ੍ਰੈਸ।
  • 2007 ਕਰਾਸਿੰਗ ਥ੍ਰੈਸ਼ਹੋਲਡਜ਼: ਸਮਾਜਿਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਲੇਖ, ਰਾਨੀਖੇਤ: ਸਥਾਈ ਕਾਲਾ
  • 2011 ਨਿਵੇਦਨ: ਧਰਮਾਨੰਦ ਕੋਸਾਂਬੀ ਦੀ ਆਤਮਕਥਾ, ਟ੍ਰਾਂਸ. ਮੀਰਾ ਕੋਸਾਂਬੀ ਦੁਆਰਾ। ਰਾਣੀਖੇਤ: ਪੱਕੇ ਕਾਲੇ।
  • 2012 ਵੂਮੈਨ ਰਾਈਟਿੰਗ ਜੈਂਡਰ (ਸੰਪਾਦਿਤ, ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜਾਣ-ਪਛਾਣ ਦੇ ਨਾਲ), ਰਾਣੀਖੇਤ: ਸਥਾਈ ਕਾਲਾ,ISBN 978-8178243368
  • 2013 ਧਰਮਾਨੰਦ ਕੋਸਾਂਬੀ: ਜ਼ਰੂਰੀ ਲਿਖਤਾਂ, ਐਡ. ਮੀਰਾ ਕੋਸਾਂਬੀ, ਓਰੀਐਂਟ ਬਲੈਕਸਵਾਨ ਦੁਆਰਾ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "The Modernist's Gaze". The Hindu. Chennai, India. 2 May 2004. Archived from the original on 4 June 2004.
  2. "Noted sociologist Meera Kosambi passes away". The Hindu. Pune, India. 27 February 2015.