ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਸਤਫਾ ਐਲਬਰਡੇਈ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਮੁਹੰਮਦ ਮੁਸਤਫਾ ਐਲਬਰਡੇਈ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Mohamed Mustafa ElBaradei; Arabic: محمد مصطفى البرادعى, romanized: Muḥammad Muṣṭafá al-Barādaʿī; ਜਨਮ: 17 ਜੂਨ 1942) ਇਕ ਮਿਸਰੀ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿਦਵਾਨ ਅਤੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ 14 ਜੁਲਾਈ 2013 ਤੋਂ 14 ਅਗਸਤ 2013 ਨੂੰ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇਣ ਤੱਕ ਅੰਤਰਿਮ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।[1]

ਉਹ 1997 ਤੋਂ 2009 ਤੱਕ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਅਧੀਨ ਅੰਤਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਏਜੰਸੀ (ਆਈ.ਏ.ਈ.ਏ.) ਦਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਰਿਹਾ। ਉਸ ਨੂੰ ਅਤੇ ਆਈ.ਏ.ਈ.ਏ. ਨੂੰ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ 'ਤੇ 2005 ਵਿਚ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਐਲਬਰਡੇਈ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰੈਸ ਵਿਚ ਵੀ ਮਿਸਰ ਦੀ ਤਾਜ਼ਾ ਰਾਜਨੀਤੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ 2011 ਦੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੋਸਨੀ ਮੁਬਾਰਕ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 2013 ਦੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਾਨ ਵਿਚ ਮੁੱਖ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ।

ਪਰਿਵਾਰਕ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]

ਐਲਬਰਾਡੇਈ ਦਾ ਜਨਮ ਅਤੇ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਗ੍ਰੇਟਰ ਕਾਇਰੋ, ਮਿਸਰ ਦੇ ਗੀਜ਼ਾ ਗਵਰਨੋਟ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਮੁਸਤਫਾ ਐਲਬਰਡੇਈ ਦੇ ਪੰਜ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸੀ, ਜੋ ਇਕ ਅਟਾਰਨੀ ਸੀ ਜੋ ਮਿਸਰੀ ਬਾਰ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦਾ ਮੁਖੀ ਸੀ। ਐਲਬਰਦੇਈ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵੀ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਜਮਹੂਰੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸਮਰਥਕ ਸੀ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਪ੍ਰੈਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਨਿਆਂਪਾਲਿਕਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦਾ ਸੀ।[2]

ਐਲਬਰਡੇਈ ਦਾ ਵਿਆਹ ਬਚਪਨ ਦੀ ਇਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਧਿਆਪਕਾ ਆਈਦਾ ਐਲ-ਕਚੇਫ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਹਨ: ਇਕ ਬੇਟੀ, ਲੈਲਾ, ਜੋ ਲੰਡਨ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਇਕ ਵਕੀਲ ਹੈ; ਅਤੇ ਇੱਕ ਬੇਟਾ, ਮੁਸਤਫਾ, ਜੋ ਕਿ ਕਾਇਰੋ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਇੱਕ ਆਈਟੀ ਮੈਨੇਜਰ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਦੋ ਪੋਤੀਆਂ, ਮਾਇਆ ਅਤੇ ਨੀਨਾ ਵੀ ਹਨ।[3]

ਮਿਸਰੀ ਅਰਬੀ ਦਾ ਮੂਲ ਭਾਸ਼ਣਕਾਰ, ਐਲਬਰਾਡੇਈ, ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਵਿਚ ਵੀ ਮਾਹਰ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਵਿਯੇਨ੍ਨਾ ਵਿੱਚ, ਕਾਫੀ ਜਰਮਨ ਵੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।[4]

ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]

2005 ਦਾ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ[ਸੋਧੋ]

7 ਅਕਤੂਬਰ 2005 ਨੂੰ ਐਲਬਰਡੇਈ ਅਤੇ ਆਈ.ਏ.ਈ.ਏ. ਨੂੰ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦੇ ਸਾਂਝੇ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਵਜੋਂ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਗਈ। "ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਸੈਨਿਕ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੁਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ, ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ, ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਗਈ ਰਾਹ ਹੈ। ਐਲਬਰਡੇਈ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਜਿੱਤਾਂ ਕਾਇਰੋ ਵਿੱਚ ਅਨਾਥ ਆਸ਼ਰਮ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ। ਆਈ.ਏ.ਈ.ਏ. ਦੀਆਂ ਜਿੱਤਾਂ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਕੈਂਸਰ ਅਤੇ ਕੁਪੋਸ਼ਣ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਮਾਣੂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਖਰਚ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਐਲਬਰਡੇਈ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਚੌਥਾ ਮਿਸਰੀ ਹੈ, ਅਨਵਰ ਸਦਾਤ (1978 ਅਮਨ ਵਿੱਚ), ਨਾਗੂਇਬ ਮਹਿਫੂਜ਼ (ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ 1988), ਅਤੇ ਅਹਿਮਦ ਜ਼ੇਵੈਲ (1999 ਵਿੱਚ ਰਸਾਇਣ)।

ਹੋਰ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ[ਸੋਧੋ]

ਐਲ ਬੈਰਾਡੇਈ ਨੂੰ ਆਈਏਈਏ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ ਹਨ:

  • ਆਸਟਰੀਆ ਗਣਤੰਤਰ ਲਈ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਸਜਾਵਟ (ਸੋਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਸੋਨੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਜਾਵਟ) (2009)
  • ਫੈਡਰਲ ਰੀਪਬਲਿਕ ਆਫ ਜਰਮਨੀ (ਮੈਦਾਨ ਦਾ ਸਟਾਰ ਐਂਡ ਸਾਸ਼) ਦਾ ਆਰਡਰ (2010)[5]
  • "ਅਲ ਅਥੀਰ" ਪੁਰਸਕਾਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਮੈਰਿਟ, ਅਲਜੀਰੀਆ ਦਾ ਸਰਵਉੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਖਰੇਵੇਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
  • ਫਰੈਂਕਲਿਨ ਡੀ. ਰੂਜ਼ਵੈਲਟ ਫੋਰ ਫ੍ਰੀਡਮਜ਼ ਅਵਾਰਡ (2006)[6]
  • ਜੇਮਜ਼ ਪਾਰਕ ਮਾਰਟਨ ਇੰਟਰਫੇਥ ਅਵਾਰਡ[7]
  • ਅਮੈਰੀਕਨ ਅਕੈਡਮੀ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਦਾ ਗੋਲਡਨ ਪਲੇਟ ਅਵਾਰਡ[8]
  • ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੇ ਵਿਹਾਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇਵੇਂ ਲਈ ਜਾਰਜਟਾਉਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਜੀਟ ਟ੍ਰੇਨਰ ਪੁਰਸਕਾਰ[9]
  • ਮੁਸਲਿਮ ਪਬਲਿਕ ਅਫੇਅਰਜ਼ ਕੌਂਸਲ ਵੱਲੋਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪੁਰਸਕਾਰ[10]
  • ਕ੍ਰਾਂਸ ਮੋਂਟਾਨਾ ਫੋਰਮ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਿਕਸ ਡੇ ਲਾ ਫੋਂਡੇਸ਼ਨ ਅਵਾਰਡ[11]
  • ਇਟਲੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵੱਲੋਂ ਗੋਲਡਨ ਡਵ ਆਫ਼ ਪੀਸ ਇਨਾਮ[12]
  • ਟ੍ਰਿਨਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਡਬਲਿਨ ਦੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਿਲਾਸਫੀਕਲ ਸੁਸਾਇਟੀ (2006) ਦੇ ਆਨਰੇਰੀ ਪੈਟਰਨ , ਪਿਛਲੇ ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜੇਤੂ ਡੇਸਮੰਡ ਟੂਟੂ ਅਤੇ ਜੌਨ ਹਿਊਮ ਦੇ ਨਕਸ਼ੇ ਕਦਮਾਂ ਉੱਤੇ ਚੱਲਦੇ ਹੋਏ [13]
  • 2007 ਵਿੱਚ ਇਤਾਲਵੀ ਰਿਸਰਚ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਰਕਾਈਵ ਡਿਸਾਰੋ ਦੁਆਰਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਦੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਗੋਲਡਨ ਡਵੋਜ਼[14]
  • ਗ੍ਰੈਂਡ ਕੋਰਡਨ ਆਫ਼ ਆਰਡਰ ਆਫ਼ ਨੀਲ, ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਮਿਸਰੀ ਨਾਗਰਿਕ ਸਜਾਵਟ, ਜੋ ਕਿ ਮਿਸਰ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
  • ਪਰਮਾਣੂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤਮਈ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਵਿਲੱਖਣ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਸਤੰਬਰ 2007 ਵਿਚ ਵਰਲਡ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।[15]
  • 2006: ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਮੈਡਲ
  • ਮੋਸ੍ਟਰ 2007 ਪੀਸ ਅਤੇ ਸਹਿਕਾਰਤਾ ਲਈ ਮੋਸ੍ਟਰ ਦੇ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਐਵਾਰਡ [16]
  • 2008 ਦੇ "Peacebuilding ਅਵਾਰਡ" ਈਸਟਵੈਸਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ[17][18]
  • ਸ਼ਾਂਤੀ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਅੰਤਰ-ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਵਾਦ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੇਵਿਲੇ ਨੋਡੋ ਪੁਰਸਕਾਰ[19]
  • ਸ਼ਾਂਤੀ, ਨਿਹੱਥੇਬੰਦੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 2008 ਦਾ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਪੁਰਸਕਾਰ [20]
  • ਜਾਰਜੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਤੇ ਡੈਲਟਾ ਏਅਰ ਲਾਈਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਯੋਜਿਤ ਗਲੋਬਲ ਸਮਝ ਦੇ ਲਈ 2009 ਡੈਲਟਾ ਪੁਰਸਕਾਰ[21]
  • ਐਕਸਆਈਵੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਗਰੂਪੋ ਕੰਪੋਸਟੇਲਾ-ਜ਼ੁੰਟਾ ਡੀ ਗਾਲੀਸੀਆ ਪੁਰਸਕਾਰ
  • ਰੂਸ ਦੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਬ੍ਰੈਸਟਪਲੇਟ "ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ"
  • ਫ੍ਰਾਂਸਿਸਕ ਸਕੋਰਿਨਾ (ਬੇਲਾਰੂਸ) ਦਾ ਆਰਡਰ
  • ਪੀਪਲਜ਼ ਫ੍ਰੈਂਡਸ਼ਿਪ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ (ਬੇਲਾਰੂਸ)

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ↑ الاقتصادية : وكالة الأنباء المصرية: الشرطة سيطرت بالكامل على ميدان رابعة العدوية Archived 31 March 2016 at the Wayback Machine.. Aleqt.com. Retrieved on 2013-08-14.
  2. ↑ "Mohamed ElBaradei". Notable Biographies. 2006. Retrieved 22 March 2011.
  3. ↑ "Director General ElBaradei's Biography". International Atomic Energy Agency. Archived from the original on 18 February 2011. Retrieved 5 February 2011.
  4. ↑ "Mohamed ElBaradei Interview—Nobel Prize for Peace". www.achievement.org. American Academy of Achievement. 3 June 2006.
  5. ↑ "Der Bundespräsident / "Visionär für eine Menschheitsfamilie" – Ansprache von Bundespräsident Horst Köhler anlässlich der Verleihung des Großen Verdien". www.bundespraesident.de. 3 March 2010. Archived from the original on 11 May 2011. Retrieved 24 March 2011.
  6. ↑ Franklin D. Roosevelt Four Freedoms Award Laureates since 1982 Archived 4 January 2016 at the Wayback Machine.
  7. ↑ Yale University: ElBaradei Will Speak at Yale Archived 25 July 2010 at the Wayback Machine.
  8. ↑ "Mohamed ElBaradei Biography and Interview". www.achievement.org. American Academy of Achievement.
  9. ↑ Carnegie Endowment for International Peace: ElBaradei Remarks at Georgetown University Archived 7 June 2011 at the Wayback Machine.
  10. ↑ MPAC: Dr. Mohamed Elbaradei to be Presented with MPAC's Human Security Award Archived 21 July 2010 at the Wayback Machine.
  11. ↑ Arrivée de Graça Machel au Comité d’attribution du Prix Mo Ibrahim Archived 3 April 2009 at the Wayback Machine.
  12. ↑ Amherst: Amherst College To Honor Atomic Agency Head, Princeton President and Five Others at Commencement 25 May Archived 23 August 2013 at the Wayback Machine.
  13. ↑ University Philosophical Society: Honorary Patrons Archived 3 October 2011 at the Wayback Machine.
  14. ↑ http://www.archiviodisarmo.it/images/pdf/list.pdf[permanent dead link]
  15. ↑ World Nuclear University: Inaugural Ceremony of the World Nuclear University – Part Two Archived 22 September 2012 at the Wayback Machine.
  16. ↑ Center za mir: "Centar za mir – Mostar" Archived 4 March 2016 at the Wayback Machine.
  17. ↑ ZERO NUCLEAR'S FOUR STATESMEN, ELBARADEI TO BE HONORED[ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ]
  18. ↑ Richard Erdman and the EastWest Institute: Statesman of the Year Award Archived 28 July 2013 at the Wayback Machine.
  19. ↑ Entrega del IV Premio Sevilla-Nodo Archived 1 August 2015 at the Wayback Machine.
  20. ↑ Indian Express: ElBaradei chosen for Indira Gandhi Peace Prize Archived 15 May 2011 at the Wayback Machine.
  21. ↑ University of Georgia: 2009 Delta Prize Recipient Archived 28 September 2011 at the Wayback Machine.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਮੁਹੰਮਦ_ਮੁਸਤਫਾ_ਐਲਬਰਡੇਈ&oldid=580562" ਤੋਂ ਲਿਆ