ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ
| ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ | |
|---|---|
 ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਦੀ ਇੱਕ ਸਰਵਿੰਗ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਨਿੰਬੂ ਦਾ ਇੱਕ ਟੁਕੜਾ ਅਤੇ ਪਾਰਸਲੇ ਦੀ ਸਜਾਵਟ। | |
| ਸਰੋਤ | |
| ਹੋਰ ਨਾਂ | ਮੱਛੀ ਦਾ ਖਾਣਾ / ਮੱਛੀ 'ਐਨ' ਚਿਪਸ |
| ਸੰਬੰਧਿਤ ਦੇਸ਼ | ਯੁਨਾਇਟੇਡ ਕਿੰਗਡਮ |
| ਇਲਾਕਾ | ਇੰਗਲੈਂਡ |
| ਖਾਣੇ ਦਾ ਵੇਰਵਾ | |
| ਖਾਣਾ | ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ |
| ਪਰੋਸਣ ਦਾ ਤਰੀਕਾ | ਗਰਮ |
| ਮੁੱਖ ਸਮੱਗਰੀ | ਡੀਪ-ਫ੍ਰਾਈਡ ਚਿਪਸ ਦੇ ਨਾਲ ਪੀਸੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਤਲੀ ਹੋਈ ਮੱਛੀ |
ਫਿਸ਼ ਐਂਡ ਚਿਪਸ ਗਰਮ ਪਕਵਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਟੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਤਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਿਪਸ ਨਾਲ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਕਸਰ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਕਵਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਉਤਪੰਨ ਹੋਏ ਸਨ।[1] ਅੱਜ ਇਹ ਪਕਵਾਨ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਆਮ ਭੋਜਨ ਹੈ।
ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 1860 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਈਆਂ, ਅਤੇ 1910 ਤੱਕ ਪੂਰੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ 25,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਨ। ਇਹ 1930 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ ਵਧ ਕੇ 35,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋ ਗਿਆ, ਪਰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ 2009 ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੇ ਲਗਭਗ 10,000 ਹੋ ਗਿਆ। ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੌਰਾਨ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਯੂਕੇ ਦੇ ਕੁਝ ਭੋਜਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਯੁੱਧਾਂ ਦੌਰਾਨ ਰਾਸ਼ਨਿੰਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਤਲੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਪੀਸੀ ਹੋਈ ਮੱਛੀ ਖਾਣ ਦੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪਰੰਪਰਾ ਸ਼ਾਇਦ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਚੱਟਸ ਦੁਆਰਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ: ਸਪੈਨਿਸ਼ ਅਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲੀ ਯਹੂਦੀ, ਜੋ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਵਸਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਵਾਸੀ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚੇ ਸਨ, ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ 1850 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਇਆ ਸੀ।[2] ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪੇਸਕਾਡੋ ਫ੍ਰੀਟੋ ਵਾਂਗ ਹੀ ਤਲੀ ਹੋਈ ਮੱਛੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਟੇ ਵਿੱਚ ਲੇਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਤਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਲਈ ਸ਼ੱਬਤ ਲਈ ਤਲੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਨੂੰ ਅਗਲੀ ਦੁਪਹਿਰ ਸ਼ਾਲੋਸ਼ ਸਿਉਡੋਟ ਲਈ ਠੰਡਾ ਖਾਧਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਆਦੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੱਖਣ ਵਰਗੀ ਸਖ਼ਤ ਚਰਬੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤਰਲ ਬਨਸਪਤੀ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।[3] ਚਾਰਲਸ ਡਿਕਨਜ਼ ਨੇ ਓਲੀਵਰ ਟਵਿਸਟ (1838) ਵਿੱਚ "ਤਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਦੇ ਗੋਦਾਮਾਂ" ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ<ਅਤੇ 1845 ਵਿੱਚ ਅਲੈਕਸਿਸ ਸੋਇਰ ਨੇ ਆਪਣੇ "ਏ ਸ਼ਿਲਿੰਗ ਕੁਕਰੀ ਫਾਰ ਦ ਪੀਪਲ " ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ, "ਤਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮੱਛੀਆਂ, ਯਹੂਦੀ ਫੈਸ਼ਨ" ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਅੰਜਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਤਲ਼ਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਟੇ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਘੋਲ ਵਿੱਚ ਡੁਬੋਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਰਸੋਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ "ਫਿਸ਼ ਦ ਯਹੂਦੀਜ਼ ਵੇ" ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਦੀ ਤਲੀ ਹੋਈ ਮੱਛੀ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਸਗੋਂ ਐਸਕਾਬੇਚੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਮੱਛੀ ਜੋ ਤਲੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਸਿਰਕੇ ਵਿੱਚ ਅਚਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[5] ਪਹਿਲੀ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਸਪਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਣੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ 1860 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪੀ ਯਹੂਦੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਜੋਸਫ਼ ਮਾਲਿਨ[6] ਅਤੇ ਮੌਸਲੇ, ਲੈਂਕਾਸ਼ਾਇਰ ਵਿੱਚ ਜੌਨ ਲੀਸ ਦੁਆਰਾ ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। [7] ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 50 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਤਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਸੰਭਾਵਨਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਦੌਰਾਨ ਉੱਤਰੀ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਟਰਾਲ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਦੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ[8] ਅਤੇ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਨੂੰ ਵੱਡੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਵਾਲੇ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਮਜ਼ਦੂਰ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਇੱਕ ਸਟਾਕ ਭੋਜਨ ਬਣ ਗਏ, ਤਾਂ ਜੋ ਤਾਜ਼ੀ ਮੱਛੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ।[9]
ਵਾਤਾਵਰਣ
[ਸੋਧੋ]ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲਾ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਤੇਲ ਬਾਇਓਡੀਜ਼ਲ ਦਾ ਇੱਕ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਰੋਤ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।[10] ਜਰਮਨ ਬਾਇਓਡੀਜ਼ਲ ਕੰਪਨੀ ਪੈਟਰੋਟੈਕ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮੱਛੀ-ਅਤੇ-ਚਿੱਪ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਦੇ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓਡੀਜ਼ਲ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਹੈ।[10]
- ↑ . Oxford.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ . United Kingdom.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ Majumdar, Simon. "The Good Companions: The True Story of Fish & Chips". Eat My Globe. Retrieved 27 December 2019.
- ↑ "Chip-Shop Fried Fish". The Foods of England Project. Archived from the original on 2023-04-02. Retrieved 23 June 2016.
- ↑ Kirshenblatt-Gimblett, Barbara (2023-06-22). "No, British fish and chips is not a Jewish invention". The Forward (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-08-24.
- ↑ . London.
{{cite news}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ "Federation of Fish Friers - Serving the Fish and Chips Industry - History". www.federationoffishfriers.co.uk. Archived from the original on 18 ਦਸੰਬਰ 2012. Retrieved 4 September 2018.
- ↑ "Did fish and chips come from the north of England?". BBC Radio 4. 30 November 2015.
- ↑ "Fish and chips - A great English tradition". Archived from the original on 16 January 2008. Retrieved 22 June 2009.
- ↑ 10.0 10.1 Hogan, Michael (19 March 2008). "German Biodiesel Firm To Use Chip Fat In UK, US". planetark.com. Archived from the original on 20 March 2008. Retrieved 1 October 2010.
{{cite web}}: CS1 maint: unfit URL (link)
ਗ੍ਰੰਥ ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]- . London.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help) - Walton, John K. (1989). "Fish and Chips and the British Working Class, 1870–1930". Journal of Social History. 23 (2): 243–266. doi:10.1353/jsh/23.2.243. JSTOR 3787879.
- . Leicester.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help)
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- "ਯੂਕੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਪਕਵਾਨ 'ਪਹਿਲਾਂ ਫ੍ਰੈਂਚ ਨੂੰ ਹੁੱਕ ਕੀਤਾ'" : ਬੀਬੀਸੀ ਨਿਊਜ਼: ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ? 2008-05-27 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- "ਮੇਰਾ ਪਲੇਸ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡਾ?" - ਦ ਗਾਰਡੀਅਨ ਦਾ ਲੇਖ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਅਜੀਬ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ। 2008-05-27 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
- ਦੂਰ ਫਲੰਗ ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ Archived 2013-06-05 at the Wayback Machine. - ਇਤਿਹਾਸਕ ਲੇਖ
- "ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਚਿਪਸ" : (ਯੂਕੇ) ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੱਛੀ ਉਦਯੋਗ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ। 2008-05-27 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ