ਯੂਰਪ
![]() | |
ਖੇਤਰਫਲ | 10,180,000 ਕਿ.ਮੀ.2 (3,930,000 ਵਰਗ ਮੀਲ)[o] |
---|---|
ਅਬਾਦੀ | 731,000,000[o] |
ਅਬਾਦੀ ਦਾ ਸੰਘਣਾਪਣ | 70/ਕਿ.ਮੀ.2 (181/ਵਰਗ ਮੀਲ) |
ਵਾਸੀ ਸੂਚਕ | ਯੂਰਪੀ |
ਦੇਸ਼ | 50 (ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ) |
ਭਾਸ਼ਾ(ਵਾਂ) | ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ |
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | UTC ਤੋਂ UTC+5 |
ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਟੀਐਲਡੀ | .eu (ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ) |
ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰ | ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ |
ਯੂਰਪ ਇੱਕ ਮਹਾਂਦੀਪ ਹੈ। ਇਹ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰਾਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਯੂਰੇਸ਼ੀਆ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਯੂਰਪ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਜਨਸੰਖਿਆ ਅਤੇ ਖੇਤਰਫਲ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਮਹਾਂਦੀਪ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੁੱਚੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲੇਪੱਥ 'ਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪੂਰਬੀ ਗੋਲੇਪੱਥ 'ਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਂਸਾਗਰ, ਪੱਛਮ ਵੱਲ ਅੰਧ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਦੁਆਰਾ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਯੂਰੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸੇ ਵਾਲਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। 1850 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੋਂ, ਊਰਾਲ ਅਤੇ ਕਾਕੇਸ਼ਸ ਪਹਾੜਾਂ, ਊਰਾਲ ਨਦੀ, ਕੈਸਪੀਅਨ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਸਮੁੰਦਰ ਅਤੇ ਟਰਕਸੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਜਲਮਾਰਗਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਵੰਡਣ ਦੁਆਰਾ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਆ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1]
ਖੇਤਰ[ਸੋਧੋ]
ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਯੂਰਪੀ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਹਿੱਸੇ ਜਾਂ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ 2011 ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਇੱਕ ਰਪਟ ਮੁਤਾਬਕ ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਦਸ ਮੁਲਕ ਅਤੇ ਮੁਥਾਜ ਖੇਤਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ: ਡੈੱਨਮਾਰਕ (ਫ਼ਰੋ ਟਾਪੂ ਸਮੇਤ), ਇਸਤੋਨੀਆ, ਫ਼ਿਨਲੈਂਡ (ਅਲਾਂਡ ਸਮੇਤ), ਆਈਸਲੈਂਡ, ਆਇਰਲੈਂਡ, ਲਾਤਵੀਆ, ਲਿਥੁਆਨੀਆ, ਨਾਰਵੇ (ਸਵਾਲਬਾਰਡ ਅਤੇ ਜਾਨ ਮੇਅਨ), ਸਵੀਡਨ, ਅਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ (ਗਰਨਜ਼ੇ, ਮੈਨ ਟਾਪੂ ਅਤੇ ਜਰਸੀ ਸਮੇਤ)।
ਦੱਖਣੀ ਯੂਰਪ ਯੂਰਪੀਅਨ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦਾ ਦੱਖਣੀ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਦੱਖਣੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਭਾਗ ਵਿੱਚ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਯੂਰਪ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਸਪੇਨ, ਦੱਖਣੀ ਫਰਾਂਸ, ਇਟਲੀ, ਸਾਬਕਾ ਯੁਗੋਸਲਾਵੀਆ, ਅਲਬਾਨੀਆ, ਯੂਨਾਨ, ਯੂਰਪੀਅਨ ਟੂਰਿਜ਼ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਤਾਰੇ ਅਤੇ ਮਾਲਟਾ ਆਦਿ ਦੇ ਏਡੀਰੀਆ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕਿਨਾਰੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਮੈਡੀਟੇਰੀਅਨ ਵਿੱਚ ਤੱਟ ਨਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਰਬੀਆ ਅਤੇ ਪੁਰਤਗਾਲ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਡੈਨਿਊਬ ਨਦੀ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਖ਼ਿੱਤੇ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਇਲਾਕਾ ਮੈਦਾਨੀ ਹੈ। ਬੇਲਾ ਰਸ, ਮਾਲਦੋਵਾ, ਰੋਮਾਨੀਆ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਮੰਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦਕਿ ਕਾਕੇਸ਼ਸ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਸਰਦ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਮੱਢ ਯੂਰਪ ਦੇ ਵਾਅਜ਼ ਗੁਰ ਉੱਡ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਮਝੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਦੇ ਇਲਾਵਾ, ਉੱਤਰੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਬਾਲਟਿਕ ਰਿਆਸਤਾਂ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਰੂਸ ਨੂੰ ਵੀ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਦਾ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ: ਰੋਮ ਦਾ ਵਿਕਾਸ , ਰੋਮਨ ਰਿਪਬਲਿਕ ਵਿੱਚ ਯੂਨਾਨੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ, ਰੋਮਨ ਸਮਰਾਟਾਂ ਦੁਆਰਾ ਈਸਾਈਅਤ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣਾ, ਲੈਟਿਨ ਵੈਸਟ ਦੀ ਵੰਡ ਅਤੇ ਗ੍ਰੀਕ ਈਸਟ, ਪੱਛਮ ਰੋਮਨ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਪਤਨ, ਸ਼ਾਰਲਮੇਨ ਦਾ ਸ਼ਾਸਨ, ਵਾਈਕਿੰਗ ਇਨਜੰਸੰਸ, ਈਸਟ-ਵੈਸਟ ਫਿਸ਼ਮ, ਬਲੈਕ ਡੈਥ, ਰੈਨਾਈਸੈਂਸ, ਡਿਸਕਵਰੀ ਦੀ ਉਮਰ, ਪ੍ਰੋਟੈਸਟੈਂਟ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਾਊਂਟਰ-ਰਿਫਾਰਮੈਂਸ ਆਫ ਦ ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ, ਐਗ ਆਫ ਐਨਲਾਈਕੇਨਮੈਂਟ, ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਇਨਕਲਾਬ, ਉਦਯੋਗਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ, ਦੋ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ, ਸ਼ੀਤ ਯੁੱਧ, ਨਾਟੋ ਦਾ ਗਠਨ ਅਤੇ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਘ।
ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਰਪ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਮੱਧ ਯੂਰਪ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਯੂਰਪੀ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦਾ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਯੂਰਪ ਵਿਚਲੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਲਾਕੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤਰ[2] ਅਤੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ[3] ਸੀਤ ਯੁੱਧ ਦੇ ਅੰਤ ਕੋਲ ਮੁੜ ਉੱਭਰ ਕੇ ਆਈ ਜਿਸਨੇ ਯੂਰਪ ਨੂੰ ਸਿਆਸੀ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਜਿਸ ਕਰ ਕੇ ਕੇਂਦਰੀ ਯੂਰਪ ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ।[4][5]
ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ[ਸੋਧੋ]


ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਯੂਰਪੀ ਇਲਾਕੇ ਅਨੇਕਾਂ ਵਰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਸਾਰਨੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈ। ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਦੇ 27 ਮੈਂਬਰ ਮੁਲਕ ਆਰਥਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਬਹੁਤ ਇਕੱਤਰਤ ਹਨ; ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ ਆਪ ਯੂਰਪ ਦੇ ਸਿਆਸੀ ਭੂਗੋਲ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਸਮਾਜ-ਭੂਗੋਲਕ ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਤਿ-ਹਵਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਰੋਤਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਹੈ।
ਦੇਸ਼ ਦਾ ਨਾਮ, ਝੰਡੇ ਸਮੇਤ | ਖੇਤਰਫਲ (ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ.) |
ਅਬਾਦੀ (1 July 2002 est.) |
ਅਬਾਦੀ ਘਣਤਾ (ਪ੍ਰਤੀ ਵਰਗ ਕਿ.ਮੀ.) |
ਰਾਜਧਾਨੀ |
---|---|---|---|---|
![]() |
28,748 | 3,600,523 | 125.2 | ਤਿਰਾਨਾ |
![]() |
468 | 68,403 | 146.2 | ਅੰਡੋਰਾ ਲਾ ਵੈਲਾ |
![]() |
29,800 | 3,229,900 | 101 | ਯੇਰੇਵਾਨ |
![]() |
83,858 | 8,169,929 | 97.4 | ਵੀਏਨਾ |
![]() |
86,600 | 9,000,000 | 97 | ਬਾਕੂ |
![]() |
207,600 | 10,335,382 | 49.8 | ਮਿੰਸਕ |
![]() |
30,510 | 10,274,595 | 336.8 | ਬ੍ਰਸਲਜ਼ |
![]() |
51,129 | 4,448,500 | 77.5 | ਸਾਰਾਯੇਵੋ |
![]() |
110,910 | 7,621,337 | 68.7 | ਸੋਫ਼ੀਆ |
![]() |
56,542 | 4,437,460 | 77.7 | ਜ਼ਾਗਰੇਬ |
![]() |
9,251 | 788,457 | 85 | ਨਿਕੋਸੀਆ |
![]() |
78,866 | 10,256,760 | 130.1 | ਪ੍ਰਾਗ |
![]() |
43,094 | 5,368,854 | 124.6 | ਕੋਪਨਹੈਗਨ |
![]() |
45,226 | 1,415,681 | 31.3 | ਤਾਲਨ |
![]() |
336,593 | 5,157,537 | 15.3 | ਹੈੱਲਸਿੰਕੀ |
![]() |
547,030 | 59,765,983 | 109.3 | ਪੈਰਿਸ |
![]() |
69,700 | 4,661,473 | 64 | ਤਬਿਲਸੀ |
![]() |
357,021 | 83,251,851 | 233.2 | ਬਰਲਿਨ |
![]() |
131,940 | 10,645,343 | 80.7 | ਐਥਨਜ਼ |
![]() |
93,030 | 10,075,034 | 108.3 | ਬੂਡਾਪੈਸਟ |
![]() |
103,000 | 307,261 | 2.7 | ਰਿਕਜਾਵਿਕ |
![]() |
70,280 | 4,234,925 | 60.3 | ਡਬਲਿਨ |
![]() |
301,230 | 58,751,711 | 191.6 | ਰੋਮ |
![]() |
2,724,900 | 15,217,711 | 5.6 | ਅਸਤਾਨਾ |
![]() |
64,589 | 2,366,515 | 36.6 | ਰੀਗਾ |
![]() |
160 | 32,842 | 205.3 | ਫ਼ਾਦਤਸ |
![]() |
65,200 | 3,601,138 | 55.2 | ਵਿਲਨੀਅਸ |
![]() |
2,586 | 448,569 | 173.5 | ਲਕਸਮਬਰਕ ਸ਼ਹਿਰ |
![]() |
25,713 | 2,054,800 | 81.1 | ਸਕੋਪੀਏ |
![]() |
316 | 397,499 | 1,257.9 | ਵਾਲੈਟਾ |
![]() |
33,843 | 4,434,547 | 131.0 | ਕੀਸ਼ੀਨਾਊ |
![]() |
1.95 | 31,987 | 16,403.6 | ਮੋਨਾਕੋ |
![]() |
13,812 | 616,258 | 44.6 | ਪੌਡਗੋਰਿੱਟਸਾ |
![]() |
41,526 | 16,318,199 | 393.0 | ਐਮਸਟਰਡੈਮ |
![]() |
324,220 | 4,525,116 | 14.0 | ਆਸਲੋ |
![]() |
312,685 | 38,625,478 | 123.5 | ਵਾਰਸਾ |
![]() |
91,568 | 10,409,995 | 110.1 | ਲਿਸਬਨ |
![]() |
238,391 | 21,698,181 | 91.0 | ਬੁਖਾਰੇਸਟ |
![]() |
17,075,400 | 142,200,000 | 26.8 | ਮਾਸਕੋ |
![]() |
61 | 27,730 | 454.6 | ਸੈਨ ਮਰੀਨੋ ਸ਼ਹਿਰ |
![]() |
88,361 | 7,495,742 | 89.4 | ਬੈਲਗ੍ਰੇਡ |
![]() |
48,845 | 5,422,366 | 111.0 | ਬ੍ਰਾਟਸਲਾਵਾ |
![]() |
20,273 | 1,932,917 | 95.3 | ਲੂਬਲਿਆਨਾ |
![]() |
504,851 | 45,061,274 | 89.3 | ਮਦਰਿਦ |
![]() |
449,964 | 9,090,113 | 19.7 | ਸਟਾਕਹੋਮ |
![]() |
41,290 | 7,507,000 | 176.8 | ਬਰਨ |
![]() |
783,562 | 71,517,100 | 93 | ਅੰਕਾਰਾ |
![]() |
603,700 | 48,396,470 | 80.2 | ਕੀਵ |
![]() |
244,820 | 61,100,835 | 244.2 | ਲੰਡਨ |
![]() |
0.44 | 900 | 2,045.5 | ਵੈਟਿਕਨ ਸਿਟੀ |
Total | 10,180,000[o] | 731,000,000[o] | 70 |
Within the above-mentioned states are several regions, enjoying broad autonomy, as well as several de facto independent countries with limited international recognition or unrecognised. ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ:
ਇਲਾਕੇ ਦਾ ਨਾਮ, ਝੰਡੇ ਸਮੇਤ | ਖੇਤਰਫਲ (km²) |
ਅਬਾਦੀ (1 July 2002 est.) |
ਅਬਾਦੀ ਘਣਤਾ (per km²) |
ਰਾਜਧਾਨੀ |
---|---|---|---|---|
![]() |
8,432 | 216,000 | 29 | ਸੁਖੂਮੀ |
![]() |
1,552 | 26,008 | 16.8 | ਮੈਰੀਹੈਮ |
![]() |
1,399 | 46,011 | 32.9 | ਤੋਰਸ਼ਾਵਨ |
![]() |
5.9 | 27,714 | 4,697.3 | ਜਿਬਰਾਲਟਰ |
![]() |
78 | 64,587 | 828.0 | ਸੇਂਟ ਪੀਟਰ ਪੋਰਟ |
![]() |
572 | 73,873 | 129.1 | ਡਗਲਸ |
![]() |
116 | 89,775 | 773.9 | ਸੇਂਟ ਹੇਲੀਅਰ |
![]() |
10,887 | 2,126,708 | 220 | ਪ੍ਰਿਸਟੀਨਾ |
![]() |
11,458 | 138,800 | 12 | ਸਤੇਪਨਾਕਰਟ |
![]() |
3,355 | 265,100 | 78 | ਨਿਕੋਸੀਆ |
![]() |
3,900 | 70,000 | 18 | ਤਸਖਿਨਵਾਲੀ |
![]() ਮੇਯਨ ਟਾਪੂ (ਨਾਰਵੇ) |
62,049 | 2,868 | 0.046 | ਲਾਂਗਈਅਰਬਿਅਨ |
![]() |
4,163 | 537,000 | 133 | ਤਿਰਸਪੋਲ |
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ National Geographic Atlas of the World (7th ed.). Washington, DC: National Geographic. 1999. ISBN 0-7922-7528-4. "Europe" (pp. 68–69); "Asia" (pp. 90–91): "A commonly accepted division between Asia and Europe ... is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles."
- ↑ http://www.jstor.org/discover/10.2307/20025283?uid=3738032&uid=2129&uid=2&uid=70&uid=4&sid=56212323973
- ↑ "Central Europe — The future of the Visegrad group". The Economist. 2005-04-14. Retrieved 2009-03-07.
- ↑ "Regions, Regionalism, Eastern Europe by Steven Cassedy". New Dictionary of the History of Ideas, Charles Scribner's Sons. 2005. Retrieved 2010-01-31.
- ↑ Lecture 14: The Origins of the Cold War. Historyguide.org. Retrieved on 2011-10-29.
- ↑ http://webrzs.statserb.sr.gov.yu/axd/en/popis.htm 2002 Census
ਸਰੋਤ[ਸੋਧੋ]
- ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗਰਾਫਿਕ ਸੁਸਾਇਟੀ (2005). National Geographic Visual History of the World. Washington, D.C.: National Geographic Society. ISBN 0-7922-3695-5.
- Bulliet, Richard; Crossley, Pamela; Headrick, Daniel; Hirsch, Steven; Johnson, Lyman (2011). The Earth and Its Peoples, Brief Edition. Vol. 1. Cengage Learning. ISBN 978-0495913115.
{{cite book}}
: Invalid|ref=harv
(help) - Brown, Stephen F.; Anatolios, Khaled; Palmer, Martin (2009). O'Brien, Joanne (ed.). Catholicism & Orthodox Christianity. Infobase Publishing. ISBN 978-1604131062.
{{cite book}}
: Invalid|ref=harv
(help)
ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ[ਸੋਧੋ]
- ਯੂਰਪੀ ਸਭਾ
- ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ
- The Columbia Gazetteer of the World Online Columbia University Press
- "Introducing Europe" from Lonely Planet ਯਾਤਰਾ ਗਾਈਡਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਨਕਸ਼ੇ
- Borders in Europe 3000BC to the present Geacron Historical atlas
- Online history of Europe in 21 maps