ਯੂਲੀ ਚੌਧਰੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਉਰਮਿਲਾ ਯੂਲੀ ਚੌਧਰੀ (4 ਅਕਤੂਬਰ 1923 – 20 ਸਤੰਬਰ 1995) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸੀ ਜਿਸਨੇ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਜਨਰਲ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ, ਲੈਂਡਸਕੇਪ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਅਤੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਵੀ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਪਾਇਨੀਅਰ ਮਹਿਲਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸੀ। ਕੁਝ ਸਰੋਤ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵੀ ਸੀ।[1][2] ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਉਸਾਰੀ ਵਿੱਚ ਲੇ ਕੋਰਬੁਜ਼ੀਅਰ ਨਾਲ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਸਹਿਯੋਗ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[3]

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]

ਚੌਧਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 1923 ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕੋਬੇ, ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਇੱਕ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਸਕੂਲ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਸਿਡਨੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਜੂਲੀਅਨ ਐਸ਼ਬਰਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟ, ਸਿਡਨੀ ਦੇ ਕੰਜ਼ਰਵੇਟਰੀ ਆਫ਼ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਵਿੱਚ, ਅਤੇ ਐਂਗਲਵੁੱਡ, ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਵਿੱਚ ਸਿਰਾਮਿਕਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।[4] ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਡਿਪਲੋਮੈਟ ਸਨ, ਇਸਲਈ ਉਹ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਜੁਗਲ ਕਿਸ਼ੋਰ ਚੌਧਰੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਸਲਾਹਕਾਰ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ।

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਉਹ ਮਹਿਲਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੌਰਾਨ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਸਰੋਤ ਉਸ ਨੂੰ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵਜੋਂ ਸਿਹਰਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ,[2][5] ਹੋਰ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਏਡਾ-ਕਰੂਜ਼ ਡੇਲ ਰੋਜ਼ਾਰੀਓ ਸਮਾਨ ਤਰੀਕਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ,[6] ਅਤੇ ਪੇਰੀਨ ਜੈਮਸੇਟਜੀ ਮਿਸਤਰੀ ਅਤੇ ਡੋਰਾ ਗਾਡ ਵਰਗੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਜਾਂ ਹੋਰ.

ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1951 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ 1951-63 ਅਤੇ 1968-70 ਦੌਰਾਨ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਲੇ ਕੋਰਬੁਜ਼ੀਅਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਈ। ਉਹ ਲੇ ਕੋਰਬੁਜ਼ੀਅਰ, ਪੀਅਰੇ ਜੀਨੇਰੇਟ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਆਰਕੀਟੈਕਟਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸਬੰਧ ਸੀ।[7] ਉਸ ਦੀਆਂ ਅਸਾਈਨਮੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਮ ਸਾਇੰਸ ਕਾਲਜ, ਮਹਿਲਾ ਪੌਲੀਟੈਕਨਿਕ ਅਤੇ ਮੰਤਰੀਆਂ ਦੇ ਕਈ ਰਿਹਾਇਸ਼ੀ ਕੰਪਲੈਕਸ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਸਦੀ ਤੀਜੀ ਅਸਾਈਨਮੈਂਟ, 1971 ਤੋਂ 1976 ਤੱਕ, ਚੀਫ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਵਜੋਂ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਪੜਾਅ ਲਈ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[2]

ਸਰਕਾਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਗਿਆਨ ਕਾਲਜ, ਸੈਕਟਰ 10, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਸਰਕਾਰੀ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਗਿਆਨ ਕਾਲਜ, ਸੈਕਟਰ 10, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਉਰਮਿਲਾ ਯੂਲੀ ਚੌਧਰੀ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਕੈਪੀਟਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਪੀਅਰੇ ਜੀਨੇਰੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ। (1960 ਫੋਟੋ)

1963-65 ਦੇ ਅਰਸੇ ਦੌਰਾਨ ਚੌਧਰੀ ਦੀ ਅਸਾਈਨਮੈਂਟ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਸੀ। ਇਸ ਮਿਆਦ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਲੇ ਕੋਰਬੁਜ਼ੀਅਰ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਵੀ ਲਿਖੀ ਜਿਸ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਹੈ ਉਹ ਵੇਰ ਦਿ ਡੇਜ਼[2]

1970 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰਾਜ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸੀ ਅਤੇ 1976 ਤੋਂ 1981 ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਦੀ ਮੁੱਖ ਰਾਜ ਆਰਕੀਟੈਕਟ ਸੀ।[1][8]

ਚੌਧਰੀ ਦਾ ਕੰਮ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਰਕੀਟੈਕਟਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ, ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਦੁਆਰਾ ਡੂੰਘਾ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਚੌਧਰੀ ਨੇ ਫਰਨੀਚਰ ਵੀ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜੀਨੇਰੇਟ ਦੇ ਫਰਨੀਚਰ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਪੈਮਾਨੇ 'ਤੇ ਢਾਲਿਆ। ਇਹ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸਦੇ ਆਪਣੇ ਛੋਟੇ ਕੱਦ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਸੀ।[7]

ਮੌਤ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ[ਸੋਧੋ]

20 ਸਤੰਬਰ 1995 ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[3] ਚੌਧਰੀ ਭਾਰਤੀ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਔਰਤ ਸੀ।

ਯੂਲੀ ਚੌਧਰੀ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 International Archive of Women in Architecture Newsletter. International Archive of Women in Architecture, Virginia Polytechnic Institute and State University. 1989.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 "Urmila Eulie Chowdhury 1923–1995" (in Spanish). Un Día / Una Arquitecta. 8 June 2015. Retrieved 15 October 2015.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  3. 3.0 3.1 "House that was Eulie's home". Roopinder Singh journalist, author & photographer. 1 September 2009. Archived from the original on 8 ਫ਼ਰਵਰੀ 2023. Retrieved 15 October 2015.
  4. "The Tribune, Chandigarh, India – Opinions". www.tribuneindia.com. Archived from the original on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 15 October 2015.
  5. International Archive of Women in Architecture Newsletter. International Archive of Women in Architecture, Virginia Polytechnic Institute and State University. 1989.
  6. Full of life at 90 Archived 11 March 2016 at the Wayback Machine., PhilStar, 18 July 2012, Retrieved 19 November 2015
  7. 7.0 7.1 Gandhi, Deepika (20 September 2019). "Eulie Chowdhury's architecture reflected her multicultural outlook | Chandigarh News - Times of India". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 18 March 2022.
  8. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Oxford Index