ਰਨ ਡਾਉਨ
ਰਨ ਡਾਊਨ ਜਿਸਨੂੰ ਰਨਡਾਊਨ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਰਨ ਡਾਉਨ[2] ਜਮੈਕਨ ਪਕਵਾਨਾਂ ਅਤੇ ਟੋਬੈਗੋ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਟੂਅ ਡਿਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਜਮੈਕਨ ਪਕਵਾਨ ਕਈ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਸਾਗਰ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਤੱਟ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਵਿੱਚ ਘਟੇ ਹੋਏ ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਦੁੱਧ ਦਾ ਬਣਿਆ ਸੂਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ (ਮੱਛੀ, ਕੇਕੜੇ, ਛੋਟੇ ਝੀਂਗਾ ਜਾਂ ਸ਼ੈਲਫਿਸ਼), ਕੇਲੇ,[3] ਰਾਈ, ਟਮਾਟਰ,[4] ਪਿਆਜ਼, ਅਤੇ ਸੀਜ਼ਨਿੰਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਮੈਕਰੇਲ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨ ਮੈਕਰੇਲ ਅਕਸਰ ਡਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਮੱਛੀਆਂ ਵੀ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੜੀ ਗਈ ਮੱਛੀ, ਕੌਡ, ਨਮਕੀਨ ਕੌਡ, ਸ਼ੈਡ, ਹੋਰ ਤੇਲਯੁਕਤ ਮੱਛੀ, ਲਾਲ ਸਨੈਪਰ, ਸਵੋਰਡਫਿਸ਼, ਅਚਾਰ ਵਾਲੀ ਮੱਛੀ,[5] ਬੁਲ ਪਿਜ਼ਲ, ਅਤੇ ਕਸਾਵਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ।[6] ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸ ਡਿਸ਼ ਨੂੰ ਡੰਪਲਿੰਗ ਜਾਂ ਬੇਕਡ ਬਰੈੱਡਫਰੂਟ ਦੇ ਸਾਈਡ ਡਿਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3]
ਰਨ ਡਾਊਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਮੈਕਨ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ[7] ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਜਮੈਕਨ ਨਾਸ਼ਤਾ ਪਕਵਾਨ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਐਂਟੀਲਜ਼, ਕੋਲੰਬੀਆ ਦੇ ਟਾਪੂਆਂ, ਹੋਂਡੁਰਾਸ, ਪਨਾਮਾ, ਕੋਸਟਾ ਰੀਕਾ, ਨਿਕਾਰਾਗੁਆ ਅਤੇ ਵੈਨੇਜ਼ੁਏਲਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਆਮ ਪਕਵਾਨ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਰੋਂਡੋਨ ਜਮੈਕਾ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪਨਾਮਾ ਨਹਿਰ ਅਤੇ ਕੋਸਟਾ ਰੀਕਨ ਰੇਲਮਾਰਗਾਂ ਵਰਗੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਪਰਵਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਫਰੋ-ਜਮੈਕਨ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਕਾਮਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਪਕਵਾਨ ਟਾਪੂ ਲਈ ਵਿਲੱਖਣ ਹੈ, ਜਿਸਦੀ ਆਬਾਦੀ, ਅਫਰੀਕਾ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡ ਕੇ, ਸੀਮਤ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ (ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਮੱਛੀ ਅਤੇ ਨਾਰੀਅਲ ਦਾ ਦੁੱਧ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਸੀ ਜੋ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਜਮੈਕਨ ਮਿਸ਼ਰਤ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮੂਲ ਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇਹ ਪਕਵਾਨ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਮੁੱਖ ਭੂਮੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਮਹਾਂਦੀਪ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ ਟੋਬੈਗੋ ਟਾਪੂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੱਖਣੀ ਅਤੇ ਮੱਧ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਜਮੈਕਨ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
.jpg)
ਤਿਆਰੀ
[ਸੋਧੋ]
ਰੋਂਡੋਨ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਡਿਸ਼ ਲਈ ਸਮੱਗਰੀ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਦੂਜੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਨਾਰੀਅਲ ਦਾ ਦੁੱਧ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਕੋਲੰਬੀਆ ਦੇ ਤੱਟਵਰਤੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ "ਰਨਡਾਉਨ" ਸ਼ੰਖ ਸਟੂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।[8] ਇਹ ਪਕਵਾਨ ਸ਼ੰਖ ਦੇ ਮਾਸ, ਨਮਕੀਨ ਸੂਰ, ਜੜ੍ਹਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ, ਬਰੈੱਡਫਰੂਟ ਅਤੇ ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਕਾਏ ਹੋਏ ਕੇਲਿਆਂ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।[8]
ਤ੍ਰਿਨੀਦਾਦ, ਗ੍ਰੇਨਾਡਾ ਅਤੇ ਬਾਰਬਾਡੋਸ ਵਿੱਚ[8] ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਪਕਵਾਨ ਜੋ ਪਾਮ ਤੇਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਨੂੰ "ਤੇਲ-ਡਾਊਨ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਮਕੀਨ ਬੀਫ ਜਾਂ ਸੂਰ, ਬਰੈੱਡਫਰੂਟ, ਪਾਮ ਤੇਲ ਅਤੇ ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਉਬਾਲੇ ਹੋਏ ਸੀਜ਼ਨਿੰਗ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਗਾੜ੍ਹਾ ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਪਕਵਾਨ ਯੁਮਾ ਵਰਗਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਕੂਂਗੋ ਪਕਵਾਨ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਕਾਡ ਸੂਪ
- ਮੱਛੀ ਚਾਹ
- ਨਾਸ਼ਤੇ ਵਾਲੇ ਭੋਜਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਜਮਾਇਕਨ ਪਕਵਾਨਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਸਟੂਅ ਦੀ ਸੂਚੀ
- ਮੈਨਿਸ਼ ਪਾਣੀ
- ਸਟੂ ਮਟਰ - ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਜਮੈਕਨ ਸਟੂ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Jamaica - Montego Bay, Port Antonio and Ocho Rios - John Bigley - Google Books Archived 2022-11-20 at the Wayback Machine. p. (unlisted)
- ↑ Dictionary of Jamaican English – Google Books Archived 2022-11-20 at the Wayback Machine. p. 182.
- ↑ 3.0 3.1 The Food of Jamaica: Authentic Recipes from the Jewel of the Caribbean - John Demers, Eduardo Fuss - Google Books Archived 2022-11-20 at the Wayback Machine. p. 62.
- ↑ Cod: A Biography of the Fish that Changed the World - Mark Kurlansky - Google Books p. (unlisted).
- ↑ Jamaica - Montego Bay, Port Antonio and Ocho Rios - John Bigley - Google Books Archived 2022-11-20 at the Wayback Machine. p. (unlisted).
- ↑ Jamaica Alive!. - Paris Permenter, John Bigley - Google Books Archived 2022-11-20 at the Wayback Machine. p. 13.
- ↑ Ebony – Google Books Archived 2022-11-20 at the Wayback Machine. p. 142.
- ↑ 8.0 8.1 8.2 Beyond Gumbo: Creole Fusion Food from the Atlantic Rim - Jessica B. Harris - Google Books Archived 2022-11-20 at the Wayback Machine. pp. 235-236.
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਜਿਮੇਨੇਜ਼ ਅਕੁਨਾ, ਅਨਾ ਕੈਰੋਲੀਨਾ (2007)। ਸਜ਼ੋਨੈਂਡੋ ਲਾ ਓਲਾ । ਯੂਨੀਵਰਸਿਡੇਡ ਐਸਟਾਲ ਅਤੇ ਦੂਰੀ. ਪੀ. 234. (ਸਪੈਨਿਸ਼)
- ਬਾਰਥਲੇ, ਰਿਕਾਰਡੋ (2003)। ਰੋਂਡੋਨ ਡੀ ਮਾਰਿਸਕੋਸ[permanent dead link][permanent dead link] । 5 ਫਰਵਰੀ, 2016 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। (ਸਪੈਨਿਸ਼)
- ਸਮਿਥ, ਸਾਰਾ (2013)। ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਰੋਂਡਨ ਸੂਪ । 5 ਫਰਵਰੀ, 2016 ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਸਕਾਈ ਜੂਸ ਐਂਡ ਫਲਾਇੰਗ ਫਿਸ਼: ਟੇਸਟਸ ਆਫ ਏ ਕੰਟੀਨੈਂਟ - ਜੈਸਿਕਾ ਬੀ. ਹੈਰਿਸ - ਗੂਗਲ ਬੁੱਕਸ ਪੰਨਾ (ਅਨਲਿਸਟਿਡ)।
- ਜੋਸ਼ੀਲਾ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ - ਕ੍ਰੇਸੈਂਟ ਡਰੈਗਨਵੈਗਨ - ਗੂਗਲ ਬੁੱਕਸ ਪੰਨਾ। 206.
- ਫਰੋਮਰਜ਼ ਜਮਾਇਕਾ - ਡਾਰਵਿਨ ਪੋਰਟਰ, ਡੈਨਫੋਰਥ ਪ੍ਰਿੰਸ - ਗੂਗਲ ਬੁਕਸ ਪੀ. 9.