ਰਵੀ ਕਿਚਲੂ
ਰਵੀ ਕਿਚਲੂ (ਦੇਵਨਾਗਰੀ: ராவிக்கலு; ਜਨਮ ਦਸੰਬਰ 24 ਅਲਮੋੜਾ ਵਿੱਚ , ਦੇਹਾਂਤ 1932-ਸਤੰਬਰ 1993) ਪੰਡਿਤ ਰਵੀ ਕਿਚਲੂ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ, ਆਗਰਾ ਘਰਾਣੇ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਲਾਸੀਕਲ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਗਾਇਕ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਵਿਜੈ ਕਿਚਲੂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੋੜੀ ਬਣਾਈ।[1] ਉਸ ਨੇ ਡਾਗਰ ਭਰਾਵਾਂ, ਉਸਤਾਦ ਮੋਇਨੁਦੀਨ ਅਤੇ ਉਸਤਾਦ ਅਮੀਨੁਦੀਨ ਡਾਗਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਧਰੁਪਦ ਦੀ ਤਾਲੀਮ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਗਰਾ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਸਤਾਦ ਲਤਾਫਤ ਹੁਸੈਨ ਖਾਨ ਦਾ 'ਸ਼ਾਗਿਰਦ' ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ, 'ਡਾਗਰ ਬਾਨੀ' ਅਤੇ ਆਗਰਾ 'ਘਰਾਨਾ' ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਅਪਣਾਇਆ।[2] ਪੰਡਿਤ ਰਵੀ ਕਿਚਲੂ ਅਰਧ ਕਲਾਸੀਕਲ ਅਤੇ ਲੋਕ ਰੂਪਾਂ-ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਠੁਮਰੀ, ਦਾਦਰਾ, ਕਜਰੀ, ਚੈਤੀ-ਅਤੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਕਲਾਕਾਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ, ਪੰਡਿਤ ਵਿਜੇ ਕਿਚਲੂ (16-09-1930 ਤੋਂ 17-02-2023) ਅਤੇ ਰਵੀ ਕਿਚਲੂ (ਦਸੰਬਰ 1932 ਤੋਂ ਸਤੰਬਰ 1993) ਦੋਵੇਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਪੰਡਿਤ ਰਵੀਸ਼ੰਕਰ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਕੋਲਕਾਤਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਰਮਭੂਮੀ ਸੀ। ਰਵੀ ਕਿਚਲੂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਸਗੋਂ ਅਰਧ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਰੂਪਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਮੋਹਰੀ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਠੁਮਰੀ, ਦਾਦਰਾ, ਕਜਰੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਜਿਸ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੁਰਾਲੇਖ ਸਰੋਤ ਵਜੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਪਲਬਧ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਕਲਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਵੋਕਲ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ।[ਬਿਹਤਰ ਸਰੋਤ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Kichlu Brothers—the famous classical vocalist duo with Kashmir connection". kashmir-rechords.com. Retrieved 2024-11-16.
- ↑ "Pt. Ravi Kichlu Foundation is a lineage to preserve the Indian Classical genre". womantimes.in. Retrieved 2024-11-16.