ਰਾਮ ਗੋਪਾਲ ਵਿਜੈਵਰਗੀਆ
ਰਾਮ ਗੋਪਾਲ ਵਿਜੈਵਰਗੀਆ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 1905 |
| ਮੌਤ | 2003 |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕੰਮ | 'ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ ਪਿਕਚਰ ਐਲਬਮ' (1934), 'ਮੇਘਦੂਤ ਚਿੱਤਰਾਵਲੀ' (1945), 'ਬਿਹਾਰੀ ਚਿੱਤਰਾਵਲੀ' (1945), 'ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ' (1952) |
| ਲਹਿਰ | ਬੰਗਾਲ ਸਕੂਲ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਕਲਾ ਵਿੱਚ |
ਰਾਮ ਗੋਪਾਲ ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Ram Gopal Vijayvargiya; 1905–2003) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਇੱਕ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਵੀ ਸੀ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਉਸਦਾ ਜਨਮ 1905 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜ ਦੇ ਬਲੇਰ ਸਵਾਈ ਮਾਧੋਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਜੈਪੁਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਪੇਂਟਿੰਗ ਸਿੱਖੀ ਜਿੱਥੇ ਕਲਾਕਾਰ ਅਸਿਤ ਕੁਮਾਰ ਹਲਦਰ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਸਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕੋਲਕਾਤਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਬੰਗਾਲ ਸਕੂਲ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਕਲਾਕਾਰ ਸ਼ੈਲੇਂਦਰ ਨਾਥ ਡੇ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣਾ ਗੁਰੂ ਮੰਨਦਾ ਸੀ, ਤੋਂ ਹੋਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕੀਤੇ।
ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ 1928 ਵਿੱਚ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਐਂਡ ਕਰਾਫਟਸ ਸੋਸਾਇਟੀ, ਕਲਕੱਤਾ ਵਿੱਚ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਉਸਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਭਾਰਤੀ ਦੰਤਕਥਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹਨ। ਉਹ ਅਕਸਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਰਸਾਲਿਆਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਡਰਨ ਰਿਵਿਊ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਛਪਦੇ ਸਨ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਧਰਮਯੁਗ ਵਿੱਚ ਵੀ।
ਉਹ 1945 ਤੋਂ 1966 ਤੱਕ ਰਾਜਸਥਾਨ ਕਲਾ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਦੇ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਰਹੇ। ਉਹ ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਲਿਤ ਕਲਾ ਅਕਾਦਮੀ, 1958-60 ਦੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ।
ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ: 'ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ ਪਿਕਚਰ ਐਲਬਮ', 1934; ‘ਮੇਘਦੂਤ ਚਿੱਤਰਾਵਲੀ’ 1945; 'ਬਿਹਾਰੀ ਚਿੱਤਰਾਵਲੀ', 1945; 'ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਪੇਂਟਿੰਗਜ਼', 1952; ਲਲਿਤ ਕਲਾ ਅਕਾਦਮੀ, 1988 ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਮੋਨੋਗ੍ਰਾਫ; 'ਰੂਪੰਕਾਰ' (ਜੀਵਨੀ), 1991 ਅਤੇ ਖੰਡ II 'ਪੇਂਟਿੰਗਜ਼' 1995।
ਪੁਰਸਕਾਰ
[ਸੋਧੋ]- ਮਹਾਰਾਜਾ ਪਟਿਆਲਾ, 1934
- ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਲਿਤ ਕਲਾ ਅਕਾਦਮੀ, 1958
- 1984 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ
- ਫੈਲੋ, ਲਲਿਤ ਕਲਾ ਅਕਾਦਮੀ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ 1988
- ਹਿੰਦੀ ਸਾਹਿਤ ਸੰਮੇਲਨ, ਪ੍ਰਯਾਗ, 1998 ਤੋਂ 'ਸਾਹਿਤ ਵਾਚਸਪਤੀ' ਦਾ ਸਨਮਾਨ
ਕਿਤਾਬਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਕਲਾ ਬਾਰੇ
ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ, ਰਾਮਗੋਪਾਲ। 1953। ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਚਿੱਤਰਕਲਾ । ਜੈਪੁਰ: ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ ਕਲਾ ਮੰਡਲ।
ਗਲਪ
ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ, ਰਾਮਗੋਪਾਲ। 1969। ਮਹਿੰਦੀ ਲਗੇ ਹੱਥ ਤੇ ਕਾਜਲ ਭਾਰੀ ਆਂਖੇ
ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ, ਰਾਮਗੋਪਾਲ। 1998। ਵਾਸੰਤੀ । ਜੈਪੁਰ: ਸਾਹਿਤਗਾਰ।
ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ, ਰਾਮਗੋਪਾਲ। 1998। ਮਾਧਿਅਮ ਮਾਰਗ । ਜੈਪੁਰ: ਸਾਹਿਤਗਾਰ।
ਕਵਿਤਾ
ਵਿਜੇਵਰਗੀਆ, ਰਾਮਗੋਪਾਲ। ਨਿਸਰਗ ਮੰਜਰੀ । ਜੈਪੁਰ: ਪਦਮਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮਗੋਪਾਲ ਵਿਜੇਵਰਗੀਯ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਟ੍ਰਸਟ, 2005
ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]- ਕੁਮਾਰ ਗੈਲਰੀ, ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ, 2004 Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine.