ਰੇਨਾਨਾ ਝਾਬਵਾਲਾ
| ਰੇਨਾਨਾ ਝਾਬਵਾਲਾ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਦਿੱਲੀ |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸਿੱਖਿਆ | ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਹਾਰਵਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਯੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
| ਕਿੱਤਾ | ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ |
| ਅਵਾਰਡ | ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ 1990 |
ਰੇਨਾਨਾ ਝਾਬਵਾਲਾ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Renana Jhabvala) ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗਠਨਾਂ ਅਤੇ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਸਰਗਰਮ ਹੈ, ਅਤੇ ਗਰੀਬ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨੀਤੀਗਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਵੈ-ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਮਹਿਲਾ ਸੰਘ (SEWA) ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1]
1990 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਜ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। [2] ਅਪ੍ਰੈਲ 2012 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਡੀਮਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਗਾਂਧੀਗ੍ਰਾਮ ਰੂਰਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਚਾਂਸਲਰ ਬਣੀ।
ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ
[ਸੋਧੋ]ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਝਬਵਾਲਾ 1977 ਵਿੱਚ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ SEWA ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ।[3] ਉਸਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਰਜਾਈ ਸਿਲਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਵਰਕਰਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ SEWA ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।[4] ਉਸਦਾ ਮੁੱਖ ਕੰਮ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ SEWA ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਟ੍ਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਵਜੋਂ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨਾ ਸੀ। 1981 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਈਲਾ ਭੱਟ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੇਠ ਸੇਵਾ ਦੀ ਸਕੱਤਰ ਚੁਣੀ ਗਈ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਬੀੜੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ, ਕੱਪੜਾ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ, ਗਲੀ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚ ਆਮਦਨ, ਬਿਹਤਰ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ, ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਜਗ੍ਹਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ।[4] ਉਹ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ SEWA ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸੀ,[5] ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਨੂੰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਬਿਹਾਰ ਵਰਗੇ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਈ।
ਝਬਵਾਲਾ ਨੇ ਸੇਵਾ ਭਾਰਤ, ਸੇਵਾ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਘ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜੋ ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੇ 17 ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ।[6] 1995 ਵਿੱਚ, ਉਹ SEWA ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੋਆਰਡੀਨੇਟਰ ਬਣੀ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਫ਼ਤਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।
ਜਦੋਂ SEWA ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਨੂੰ ਜ਼ਾਹਰ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਮਹਿਲਾ ਹਾਊਸਿੰਗ SEWA ਟਰੱਸਟ ਦੀਆਂ ਸੰਸਥਾਪਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। 2002 ਵਿੱਚ ਉਹ ਸੇਵਾ ਬੈਂਕ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਬਣੀ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਗਰੀਬ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਵਿੱਤ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।[5]
ਉਹ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਰਹੀ ਹੈ, 1995 ਅਤੇ 1996 ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਕਾਮਿਆਂ ਲਈ ਕਨਵੈਨਸ਼ਨ 'ਤੇ ਚਰਚਾ ਦੌਰਾਨ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਿਰਤ ਸੰਗਠਨ (ILO) ਵਿੱਚ SEWA ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੀ ਰਹੀ ਹੈ; ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 2002 ਵਿੱਚ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਆਰਥਿਕਤਾ 'ਤੇ ਮਤੇ ਦੌਰਾਨ।[7] ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਸਨੇ ਹੋਮਨੈੱਟ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਭਾਰਤ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼, ਨੇਪਾਲ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਭੂਟਾਨ ਵਿੱਚ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।[8] ਉਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਹੋਮਨੈੱਟ ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਆ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਹੈ। ਉਹ WIEGO (ਅਨੌਪਚਾਰਿਕ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ: ਵਿਸ਼ਵੀਕਰਨ ਅਤੇ ਸੰਗਠਨ) ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੈੱਟਵਰਕ ਦੇ ਗਠਨ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਹੀ ਹੈ।[9]
ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਅਤੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਸਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਿਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਗਰੀਬ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਦੇ ਨੀਤੀਗਤ ਮੁੱਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਕਈ ਸਰਕਾਰੀ ਕਮੇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਟਾਸਕ ਫੋਰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਟ੍ਰੀਟ ਵਿਕਰੇਤਾਵਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਨੀਤੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਅਸੰਗਠਿਤ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਅਸੰਗਠਿਤ ਕਾਮਿਆਂ ਲਈ ਨੀਤੀਆਂ ਤੱਕ ਨੀਤੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।[7] ਉਸਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਅਤੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੱਤ ਕਿਤਾਬਾਂ ਸਹਿ-ਲੇਖਕ ਹਨ।
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਹਰੀਸ਼ ਖਰੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਜੋੜੇ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁੱਤਰ ਹੈ।[4]
ਪੁਰਸਕਾਰ
[ਸੋਧੋ]- ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਅਵਾਰਡ 2017, ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਅਨ ਚੈਂਬਰਜ਼ ਆਫ ਕਾਮਰਸ ਐਂਡ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਲੇਡੀਜ਼ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ, 2017 ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
- 2014 ਵਿੱਚ ਰੇਡੀਓ ਵਨ ਦੁਆਰਾ ਜਨਤਕ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ "ਵੂਮੈਨ ਆਫ ਦ ਈਅਰ" ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
- ਇੰਡੀਆ ਟੂਡੇ ਵੂਮੈਨ ਇਨ ਪਬਲਿਕ ਸਰਵਿਸ, ਇੰਡੀਆ ਟੂਡੇ ਗਰੁੱਪ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ, 2013
- ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੰਮ, ਵਿਨੀਤ ਗੁਪਤਾ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਟਰੱਸਟ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ, 1991
- ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ, 1990[10]
- ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਅਨ ਚੈਂਬਰਜ਼ ਆਫ਼ ਕਾਮਰਸ ਐਂਡ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਲੇਡੀਜ਼ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ, 1990 ਦੁਆਰਾ ਸਨਮਾਨਿਤ, ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਜ ਸੇਵਕ।
- ਜੈਸੀਸ ਕਰਨਾਵਤੀ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨੌਜਵਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਲਈ ਪੁਰਸਕਾਰ, 1984
- ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉੱਤਮਤਾ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ, 1969–1972
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Author Page". openDemocracy. Retrieved 2020-03-10.
- ↑ "Padma Awards Directory (1954–2009)" (PDF). Ministry of Home Affairs. Archived from the original (PDF) on 10 May 2013.
- ↑ "Governance". 15 September 2021.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 "Curriculum Vitae of Ms. Renana Jhabvala" (PDF). Indian Institute for Human Settlements (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2016. Archived (PDF) from the original on May 3, 2023. Retrieved 23 August 2023.
- ↑ 5.0 5.1 "Governance". SEWA Bharat. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ "History". SEWA Bharat. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ 7.0 7.1 "Renana Jhabvala". Ideas for India. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ "About Us". HomeNet South Asia. Archived from the original on 26 ਜਨਵਰੀ 2021. Retrieved 20 February 2021.
- ↑ "Indian Institute for Human Settlements | Renana Jhabvala" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2020-03-10.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 21 July 2015.