ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਦੁਸ਼ਮਨ ਵਿੱਚ ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ (1939)

ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ, ਉਰਫ ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ, 1930 ਅਤੇ 1940 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ। ਉਹ ਉਮੇਦਰਾਮ ਲਾਲਭਾਈ ਦੇਸਾਈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਦੂਜੀ ਪਤਨੀ ਸਤਿਆਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਦੀ ਧੀ ਸੀ, ਜੋ 1900 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸੀ।

ਦੇਸਾਈ ਦਾ ਜਨਮ ਨੇਵਾਰਕ, ਨਿਊ ਜਰਸੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ 3-ਸਾਲ ਦੇ ਅਮਰੀਕੀ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਬਿਹਾਰ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ। ਉਸਨੇ 11 ਭਾਰਤੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1961 ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਕਾਬੁਲੀਵਾਲੀ ਦੀ ਐਸੋਸੀਏਟ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ। 1944 ਵਿੱਚ, ਲੀਲਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਰਮੋਲਾ ਨਾਲ ਫਿਲਮ ਕਲਿਆਣ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਰਾਮੋਲਾ ਨੇ ਉਸੇ ਸਾਲ ਫਿਲਮ ਲਲਕਾਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਦੇਸਾਈ ਨੇ ਸੋਹਨਲਾਲ ਅਤੇ ਲੱਛੂਮਹਾਰਾਜ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਲਾਸੀਕਲ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਨਾਚ ਦੀ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ, ਅਤੇ ਮੌਰਿਸ ਕਾਲਜ (ਲਖਨਊ) ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆ। ਉਸਨੇ 1943 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਰਾਮ ਬੇਡੇਕਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਫਿਲਮ ਨਾਗਗਨਾਰਾਇਣ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। “ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ ਨੂੰ 1941 ਵਿਚ ਇੰਟਰਮੀਡੀਏਟ ਕਾਲਜ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਬੁਲਾਇਆ ਸੀ। ਬੰਗਲੌਰ ਨੂੰ ਨਿਊ ਥਿਏਟਰਜ਼ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਤ ਫਿਲਮ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਣ ਹਾਸਲ ਸੀ।

". ਐਨ. ਸਿਰਕਾਰ ਦੇ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਪੀਸੀ ਬਰੂਆ, ਬਿਮਲ ਰਾਏ, ਦੇਬਾਕੀ ਬੋਸ, ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ, ਫਾਨੀ ਮਜੂਮਦਾਰ, ਤਿਮੀਰ ਬਾਰਨ, ਉਮਾਸ਼ੀ, ਨਿਤਿਨ ਬੋਸ, ਕੇ. ਦੇ ਕੱਦ ਦੀਆਂ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਸਹਿਗਲ, ਪੰਕਜ ਮਲਿਕ, ਨੇਮੋ, ਸਿਸਿਰ ਕੁਮਾਰ ਭਾਦੁੜੀ ਅਤੇ ਜਮੁਨਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨਿਊ ਥਿਏਟਰਸ ਦੇ ਬੈਨਰ ਹੇਠ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਦੀਆਂ ਤਕਨੀਕੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲੀ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਕਲਕੱਤਾ ਲਿਆਉਣਾ, ਅਤੇ ਪਲੇਬੈਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸੀ। ਨਿਊ ਥੀਏਟਰਾਂ ਦੇ ਹਾਥੀ ਲੋਗੋ ਨੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਭੀੜ ਨੂੰ ਖਿੱਚਣ ਲਈ ਇੱਕ ਚੁੰਬਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।" BN Sircar (ਬੀਐਨ ਸਿਰਕਾਰ) ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਦੇਸਾਈ ਇੱਕ ਡਾਂਸਰ ਅਤੇ ਸੋਹਨ ਲਾਲ ਦਾ ਚੇਲਾ ਸੀ।[1]

"ਤੀਸਰਾ ਕਪਾਲ ਕੁੰਡਾਲਾ 1939 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਕਪਾਲ ਕੁੰਡਲਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ ਬਾਅਦ ਜਾਰੀ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਵਾਰ ਫਿਲਮ ਨਿਤਿਨ ਬੋਸ ਅਤੇ ਫਾਨੀ ਮਜੂਮਦਾਰ ਦੋਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦੇਸਾਈ ਨੇ ਕਪਲ ਕੁੰਡਾਲਾ ਲਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।

ਫਾਨੀ ਮਜੂਮਦਾਰ ਨੇ ਦੇਸਾਈ ਦੀ ਭੈਣ ਮੋਨਿਕਾ ਦੇਸਾਈ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ।[2]

ਦੇਸਾਈ ਨੂੰ 1926 ਵਿੱਚ ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ " ਭਾਤਖੰਡੇ ਸੰਗੀਤ ਸੰਸਥਾ" ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ, ਸਮਰਪਿਤ ਗੁਰੂਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। . . ਲਖਨਊ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕਾਂ (ਜਿਵੇਂ ਨੌਸ਼ਾਦ, ਮਦਨ ਮੋਹਨ ਅਤੇ ਰੋਸ਼ਨ), ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ (ਜਿਵੇਂ ਕੁਮਾਰ, ਇਫਤੇਕਾਰ, ਅਖਤਾਰੀ ਬਾਈ, ਬੀਨਾ ਰਾਏ, ਯਸ਼ੋਧਰਾ ਕਾਟਜੂ ਅਤੇ ਸਵਰਨਲਤਾ), ਗਾਇਕਾਂ (ਤਲਤ ਮਹਿਮੂਦ, ਅਨੂਪ ਜਲੋਟਾ, ਦਿਲਰਾਜ ਕੌਰ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਕਾਲੇ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ), ਲੇਖਕ (ਜਿਵੇਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਲਾਲ ਨਾਗਰ, ਭਗਵਤੀ ਸ਼ਰਨ ਵਰਮਾ ਅਤੇ ਅਚਲਾ ਨਗਰ), ਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਡਾਂਸਰ। ਲੱਛੂ ਮਹਾਰਾਜ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਫਲ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਸਨ। ਪਹਾੜੀ ਸਾਨਿਆਲ, ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ ਅਤੇ ਕਲਕੱਤਾ ਦੇ ਨਿਊ ਥੀਏਟਰਾਂ ਦੇ ਕਮਲੇਸ਼ ਕੁਮਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।

ਦੇਸਾਈ ਦਾ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ "ਲਿਲੀ ਕਾਟੇਜ" ਨਾਮ ਦਾ ਇੱਕ ਘਰ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਸਤਿਆਬਾਲਾ ਦੇਵੀ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੱਕ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰਹੀ। ਸੰਭਵ ਹੈ ਕਿ ਲੀਲਾ ਮੰਜੁਲਾ ਜਾਂ ਸੁਮਿਤਰਾ ਸਾਨਿਆਲ ਨੂੰ ਦਾਰਜੀਲਿੰਗ ਵਿੱਚ ਜਾਣਦੀ ਹੋਵੇ। ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਦਾਕਾਰਾ ਸੁਮਿਤਰਾ ਸਾਨਿਆਲ ਦੀ ਸਾਈਟ 'ਤੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

“ਲੀਲਾ ਦੇਸਾਈ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ਜਾਵੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ' ਭੈਣ, ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਸਕੂਲੀ ਕੁੜੀ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਿਸ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਬਾਬੂ (ਸਹਿਗਲ) ਵਿਚਕਾਰ ਪਿਆਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ? ਮੈਂ ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀ ਨੁਕਸ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਦਾ। ਉਹ ਸਹਿਗਲ ਤੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੇਡੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭਾਵਪੂਰਤ ਸਨ. ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੀ ਸ਼ਰਾਰਤੀ ਸੀ? ਇੱਕ ਬੇਸ਼ਰਮ ਹਸੀ ਵਜੋਂ ਉਹ ਤੁਹਾਡੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਨੂੰ ਅੰਕ ਦੇ ਸਕਦੀ ਹੈ-ਅਤੇ ਜਿੱਤ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਅਤੇ ਸਹਿਗਲ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਪ੍ਰੇਮ-ਜੁਗਤ ਵਿੱਚ ਇਹ ਉਹ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਮਿਸਟਰ ਬਰਨਾਰਡ ਸ਼ਾਅ ਦੀ ਪਾਲਤੂ ਧਾਰਨਾ ਦਾ ਰੂਪ ਸੀ ਕਿ, ਇਸ ਸਦੀਵੀ ਪਿਆਰੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਔਰਤ ਹੈ ਜੋ ਮਰਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਹੀਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ। ਜਿਸ ਪਲ ਤੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਦੀ ਬਗੀਚੀ ਦੀ ਕੰਧ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਛਾਲ ਮਾਰੀ ਅਤੇ ਲਗਭਗ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਬਾਬੂ ਦੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗ ਪਈ, ਜੋ ਉਸਦੀ ਨੌਕਰੀ ਤੋਂ ਬਰਖਾਸਤਗੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠਾ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬਾਂ ਦਾ ਅੰਤ ਚਬਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਸਨੇ ਕਦੇ ਵੀ, ਬੋਲਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਛੱਡਿਆ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ. ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਘਰ ਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਲਿਆਉਂਦੀ: "ਉਸਕੇ ਬੁਰਾ ਕੀ ਹੂਆ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਬਾਬੂ?" ਗਰੀਬ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਉਸਦੇ ਮਾਪ 'ਤੇ ਨੱਚਣਾ ਪਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਇਕੱਲਾ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸ਼ਹਿਦ-ਤ੍ਰੇਲ ਅਤੇ ਫਿਰਦੌਸ ਦੇ ਦੁੱਧ 'ਤੇ ਖੁਆਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਿੱਤਾ। ਫਿਰ, ਉਸਦੇ ਚਮਕਦਾਰ ਸੰਵਾਦ ਅਤੇ ਉੱਚਤਮ "ਜ਼ਿੰਦਾ" ਅਦਾਕਾਰੀ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਡਾਂਸਿੰਗ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪੂਰਾ ਚਿਹਰਾ ਇੱਕ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਵਿਚਾਰ ਝਲਕਦੇ ਸਨ। ਉਹ ਅਰੰਭ ਤੋਂ ਸਿੱਟੇ ਤੱਕ ਸ਼ਰਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਸੀ।"[3]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Indian Classical Dance Kathak Bharatnatyam Odissi Bollywood and Yoga at Schaumburg, Naperville and Chicago - Kathak Gurus Part 10". gaurijog.com. Archived from the original on 3 February 2011. Retrieved 13 January 2022.
  2. "Obituary: Phani Majumdar". The Independent. 21 June 1994.
  3. "Triveni Journal".

ਸਰੋਤ[ਸੋਧੋ]

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]