ਲੀਸਾ ਚੇਂਗ (ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਲੀਸਾ ਚੇਂਗ (ਲੀਜ਼ਾ ਲਾਈ-ਸ਼ੇਨ ਚੇਂਗ, ਰਵਾਇਤੀ ਚੀਨੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ 鄭禮珊, ਸਰਲ ਚੀਨੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ 郑礼珊) (ਜਨਮ 1962)[1] ਸਿਧਾਂਤਕ ਸੰਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨੀ ਹੈ। ਉਹ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ, ਲੀਡੇਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਚੇਅਰ ਪ੍ਰੋਫ਼ੈਸਰ ਹੈ, ਅਤੇ ਲੀਡਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫਾਰ ਬ੍ਰੇਨ ਐਂਡ ਕੋਗਨਿਸ਼ਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[2]

ਅਕਾਦਮਿਕ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਟੋਰਾਂਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਬੀਏ ਅਤੇ ਐਮਏ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਚੇਂਗ ਨੇ 1991 ਵਿੱਚ ਮੈਸੇਚਿਉਸੇਟਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੀਐਚਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਨੋਮ ਚੋਮਸਕੀ ਨਾਲ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ।[3][4] 1991 ਤੋਂ 2000 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਲੀਡੇਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਕੈਲੀਫੋਰਨੀਆ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਇਰਵਿਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ, ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਫਿਰ ਇੱਕ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਕਾਰਜ ਦੇ ਨਾਲ), ਵਜੋਂ। 2012 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਨੈਂਟਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਫਰਾਂਸ) ਵਿੱਚ ਖੇਤਰੀ ਚੇਅਰ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੂੰ ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ 'ਤੇ ਲੈਕਚਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[5]

ਚੇਂਗ ਨੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਸੰਟੈਕਸ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਆਦਾਤਰ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੋਂ, ਉਸ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕੰਮ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ( ਮੈਂਡਰਿਨ, ਕੈਂਟੋਨੀਜ਼, ਵੂ ਅਤੇ ਮਿਨ ) ਅਤੇ ਬੰਟੂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ( ਜ਼ੁਲੂ, ਚੀਚੇਵਾ, ਬੇਮਬਾ ) 'ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ। [6] ਸਿੰਟੈਕਟਿਕ ਥਿਊਰੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ " ਕਲਾਜ਼ਲ ਟਾਈਪਿੰਗ ਹਾਈਪੋਥੀਸਿਸ " (ਚੇਂਗ 1991) ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਟੈਕਸ ਵਿੱਚ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਦੇ ਟਰਿਗਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ, ਅਤੇ ਟਰਿਗਰਿੰਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ ਅੰਤਮ ਕਣਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਦੀ ਬਿਹਤਰ ਸਮਝ ਪੈਦਾ ਹੋਈ। ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨੰਗੇ ਨਾਂਵਾਂ ਅਤੇ ਵਰਗੀਕਰਣਾਂ 'ਤੇ ਉਸਦਾ ਕੰਮ (ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਚੇਂਗ ਐਂਡ ਸਿਬੇਸਮਾ 1999) ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਗਿਣਤੀ-ਪੁੰਜ ਦਾ ਅੰਤਰ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਢੁਕਵਾਂ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਕੰਮ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਨੰਗੇ ਨਾਂਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੁਕਵੇਂ ਢਾਂਚੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਕਿ ਵਰਗੀਕਰਣ ਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਲੌਰਾ ਜੇ. ਡਾਊਨਿੰਗ (ਚੇਂਗ ਐਂਡ ਡਾਊਨਿੰਗ 2009, 2016) ਦੇ ਨਾਲ ਜ਼ੁਲੂ 'ਤੇ ਚੇਂਗ ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਕੰਮ ਇੱਕ ਵਾਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਧੁਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਇੱਕ ਦੁਰਲੱਭ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਲਾਭਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਇਹ ਕਿਸੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰੌਸੋਡਿਕ ਵਾਕਾਂਸ਼ਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਵਾਕ-ਰਚਨਾਤਮਕ ਬਣਤਰ ਦਾ ਸਬੂਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਕੰਮ ਜੋ ਉਸਨੇ ਮੈਂਡਰਿਨ (Gryllia et al. 2020) ਦੀ ਜਾਂਚ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "KNAW kiest 26 nieuwe leden" (in Dutch). Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences. 10 May 2017. Archived from the original on 25 ਮਈ 2019. Retrieved 13 May 2017.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  2. "Lisa Cheng".
  3. "Noam Chomsky in Leiden".
  4. Doyle, Allan. "Alumni and their Dissertations – MIT Linguistics" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2019-03-29.
  5. "Professor Cheng nominated as Regional Chair".
  6. "Lisa L.S. Cheng". scholar.google.com. Retrieved 2021-03-08.