ਵਕੁਲਭਰਣਮ ਰਾਗਮ
ਵਕੁਲਭਰਣਮ (ਉਚਾਰਨ ਵਕੁਲਭਰਣਮ੍) ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ (ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸੰਗੀਤਕ ਪੈਮਾਨਾ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਹ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ 72 ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਵਿੱਚ 14ਵਾਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਮੁਥੂਸਵਾਮੀ ਦੀਕਸ਼ਿਤਰ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਧਾਤੀਵਸੰਤਭੈਰਵੀ ਜਾਂ ਵਾਤੀਵਸੰਤਾਭੈਰਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਰਾਗ,ਰਾਗ ਬਸੰਤ ਮੁਖਾਰੀ ਹੈ।
ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਤੀਜੇ ਚੱਕਰ ਅਗਨੀ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਨਾਮ ਅਗਨੀ-ਸ਼੍ਰੀ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਗ ਦੀ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸੁਰ ਸੰਗਤੀ ਸਾ ਰੀ ਗਾ ਮਾ ਪਾ ਧਾ ਨੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਆਰੋਹਣ-ਅਵਰੋਹਣ (ਚਡ਼੍ਹਦੇ ਅਤੇ ਉਤਰਦੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ (ਹੇਠਾਂ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਲਈ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਸਵਰ ਵੇਖੋ):
- ਅਰੋਹਣਃ ਸ ਰੇ1 ਗ3 ਮ1 ਪ ਧ1 ਨੀ2 ਸੰ [a]
- ਅਵਰੋਹਣਃ ਸੰ ਨੀ2 ਧ1 ਪ ਮ1 ਗ3 ਰੇ1 ਸ [b]
ਇਸ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸੁਰ ਸ਼ੁੱਧ ਰਿਸ਼ਭਮ, ਅੰਤਰ ਗੰਧਾਰਮ, ਸ਼ੁੱਧ ਮੱਧਯਮ, ਸ਼ੁੱਖ ਧੈਵਤਮ ਅਤੇ ਕੈਸੀਕੀ ਨਿਸ਼ਾਦਮ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਰਾਗ ਇੱਕ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗ ਹੈ, ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਰਾਗ ਹੈ ਭਾਵ ਇਸ ਦੇ ਆਰੋਹ-ਅਵਰੋਹ(ਚਡ਼੍ਹਨ ਅਤੇ ਉਤਰਨ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਸੁਰ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਨਾਮਨਾਰਾਇਅਨੀ ਦਾ ਸ਼ੁੱਧ ਮੱਧਯਮ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 50ਵਾਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਸਕੇਲ ਹੈ।[1]
ਅਸਮਪੂਰਨ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ
[ਸੋਧੋ]ਵੈਤੀਵਸੰਤਭੈਰਵੀ ਵੈਂਕਟਮਾਖਿਨ ਦੁਆਰਾ ਸੰਕਲਿਤ ਮੂਲ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ 14ਵਾਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਹੈ। ਪੈਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸੁਰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਤਰਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ਵਿੱਚੋਂ ਨੋਟ ਜ਼ਿਗ-ਜ਼ੈਗ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਵਕਰ ਪ੍ਰਯੋਗਾ) ।
- ਅਰੋਹਣਃ ਸ ਰੇ1 ਗ3 ਮ1 ਪ ਧ1 ਨੀ2 ਸੰ [c]
- ਅਵਰੋਹਣਃ ਸੰ ਨੀ2 ਧ1 ਮ1 ਗ3 ਮ1 ਪ ਮ1 ਗ3 ਰੇ1 ਸ [d]
ਜਨਯ ਰਾਗਮ
[ਸੋਧੋ]ਵਕੁਲਭਰਣਮ ਵਿੱਚ ਕੁੱਝ ਛੋਟੇ ਜਨਯ ਰਾਗਮ (ਇਸ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਰਾਗਮ) ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਵਸੰਤਭੈਰਵੀ ਨੂੰ ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਕੁਲਭਰਣਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਾਗਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੂਚੀ ਲਈ ਜਨਯ ਰਾਗਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵੇਖੋ।
ਰਚਨਾਵਾਂ
[ਸੋਧੋ]ਹੇਠਾਂ ਕੁਝ ਆਮ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਵਾਕੁਲਾਭਰਣਮ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
- ਓਤੁੱਕਾਡੂ ਵੈਂਕਟ ਕਵੀ ਦੁਆਰਾ ਗੌਰੀਨਾਥਮਊਤੁੱਕਾਡੂ ਵੈਂਕਟ ਕਵੀ
- ਤਿਆਗਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਯੇ ਰਾਮੂਨੀ ਨਾਮਮਿਤਿਨੋ
- ਕੋਟੇਸ਼ਵਰ ਅਈਅਰ ਦੁਆਰਾ ਨੰਬੀਨੇਨ ਆਇਆ
- ਮੈਸੂਰ ਵਾਸੂਦੇਵਚਾਰ ਦੁਆਰਾ ਰਾਮ ਨਮਮਾਈ
- ਡਾ. ਐਮ. ਬਾਲਾਮੁਰਲੀਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਕੁਮਰੂਨੀ ਵੈਲੇਨੂ ਕਾਵਵੇ
- ਸਾਧੂ ਟਾਡਾ, ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਵਾਤੀ ਤਿਰੂਨਲ ਦੀ ਇੱਕ ਰਚਨਾ, ਪ੍ਰਿੰਸ ਰਾਮ ਵਰਮਾ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ।
- ਮੈਸੂਰੂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈਚਾਮਾਰਾਜੇਂਦਰ ਵੋਡੇਅਰ ਦੁਆਰਾ ਪਰਿਪਾਹੀਮਮ ਸਿੱਧੀਵਿਨਾਇਕਾਮੈਸੂਰੂ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੈਚਾਮਾਰਾਜੇਂਦਰ ਵੋਡੇਅਰ
ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ
[ਸੋਧੋ]ਗੀਤ. | ਫ਼ਿਲਮ | ਸੰਗੀਤਕਾਰ | ਗਾਇਕ |
---|---|---|---|
ਨਿਨੈਥੇਨ ਵੰਥਾਈ | ਕਾਵਾਲਕਰਨ | ਐਮ. ਐਸ. ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ | ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ |
ਪੱਟਥੂ ਰਾਣੀ | ਸ਼ਿਵੰਧਾ ਮਾਨ | ਐਲ. ਆਰ. ਈਸਵਾਰੀ | |
ਥੁਲੁਵਧੋ ਇਲਾਮਾਈ | ਕੁਦੀਰੂੰਧਾ ਕੋਇਲ | ਟੀ. ਐਮ. ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਐਲ. ਆਰ. ਈਸਵਾਰੀ | |
ਨਾਮ ਓਰੁਵਰਈ ਓਰੁਵਰ | ਕੁਮਾਰੀ ਕੋਟਮ | ||
ਸਾਂਬੋ ਸਿਵਾਸਾਂਬੋ | ਨਿਨੈਥਲੇ ਇਨਿਕਕੁਮ | ਐਮ. ਐਸ. ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ | |
ਪਰੂਵਮ ਏਨਾਥੂ ਪਾਦਲ | ਆਇਰਾਥਿਲ ਓਰੁਵਨ | ਵਿਸ਼ਵਨਾਥਨ-ਰਾਮਮੂਰਤੀ | ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ |
ਕਿੰਨਾਥਥਿਲ ਫਿਰ | ਇਲਾਮਾਈ ਊੰਜਲ ਆਦੁਕੀਰਥੂ | ਇਲੈਅਰਾਜਾ | ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਐਸ. ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ |
ਆਰਮ ਅਥੂ ਆਲਮ ਇਲਾ | ਮੁਥਲ ਵਸੰਤਮ | ਇਲੈਅਰਾਜਾ | |
ਆਸਾਈ ਨੂਰੂਵਾਗਾਈ | ਅਦੂਥਾ ਵਰਿਸੁ | ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਾਸੁਦੇਵਨ | |
ਓਰੂ ਥੈਂਡਰਲ | ਪੁਧੂਮਾਈ ਪੇਨ | ||
ਪਚੋਂਡੀਆ ਕੇਲਾਡਾ | ਅੰਧਾ ਓਰੂ ਨਿਮੀਡਮ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ | |
ਥਾਈ ਪੋਂਗਲਮ ਵੰਧਾਧੂ | ਮਹਾਨਧੀ | ਕੇ. ਐਸ. ਚਿਤਰਾ | |
ਪਾਂਗੁਨਿਕੱਪੁਰਮ ਸਿਥੀਰਾਇਏ | ਵੰਨਾ ਵੰਨਾ ਪੁੱਕਲ | ||
ਉਨਾਕੁਮ ਏਨਾਕੁਮ | ਸ੍ਰੀ ਰਾਘਵੇਂਦਰਾਰ | ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਵਾਸੁਦੇਵਨ, ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ | |
ਜਿਗਨ ਜਿਨੱਕੂ | ਵੀਤਲਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ੰਗਾ | ਸਵਰਨਾਲਥਾ | |
ਪਿਚਾਈ ਪਥਿਰਾਮ | ਨਾਨ ਕਦਵੁਲ | ਮਧੂ ਬਾਲਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨਨ | |
ਮਰਾਠਾ ਵੇਚਚਵਨ | ਪਨੱਕਰਨ | ਇਲੈਅਰਾਜਾ | |
ਉਨ ਕਨੱਕੂ ਥਾਨ | ਰਾਜਾ ਕਾਇਆ ਵਾਚਾ | ਮਾਨੋ | |
ਨੇਥੁਰਾਥਿਰੀ ਯੇਮਾ | ਸਕਲਕਲਾ ਵਲਵਨ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ | |
ਚੇੱਕਾ ਚੇੱਕਾ ਸੇਵੰਥਾ | ਵਲਾਰਾਸੂ | ਦੇਵਾ | |
ਅਦਾ ਮੂੰਡਰੇਜ਼ੂਥੂ | ਪਾਰਥਲੇ ਪਰਵਸਮ | ਏ. ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ | ਕਾਰਤਿਕ, ਹਰੀਨੀ |
ਅੰਧਾ ਅਰਬੀ ਕਦਲੋਰਮ | ਬੰਬਈ | ਏ. ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ | ਏ. ਆਰ. ਰਹਿਮਾਨ |
ਐਨੂਆਇਰ | ਯੂਅਰ | ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ, ਕਵਿਤਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ | |
ਓਹ ਨੰਬਾ | ਲਿੰਗਾ | S.P.Balasubramanyam, ਆਰੀਅਨ ਦਿਨੇਸ਼ ਕਨਗਰਤਨਮ | |
ਮਾਇਆ ਮਾਇਆ | ਗੁਰੂ ਜੀ। | ਮਰੀਅਮ ਟਾਲਰ, ਚਿਨਮਈ ਅਤੇ ਕੀਰਤੀ ਸਾਗਥੀਆ | |
ਥੰਗਾ ਥਾਮਰਾਈ | ਮਿਨਸਾਰਾ ਕਨਵੂ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ (ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ) | |
ਨਾਨ ਆਲਾਨਾ ਥਾਮਰਾਈ | ਈਦੂ ਨੰਮਾ ਆਲੂ | ਕੇ. ਭਾਗਿਆਰਾਜ | ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ |
ਐਨ ਕੰਨਈ | ਬਾਲਾ। | ਯੁਵਨ ਸ਼ੰਕਰ ਰਾਜਾ | ਸ਼ੰਕਰ ਮਹਾਦੇਵਨ |
ਥੋੱਟੂ ਥੋੱਟੂ | ਕਾਧਲ ਕੋਂਡੇਨ | ਹਰੀਸ਼ ਰਾਘਵੇਂਦਰ | |
ਸ਼ਾਹੀਬਾ ਸ਼ਾਹੀਬਾ | ਦਾਸ | ਹਰੀਹਰਨ, ਸੁਜਾਤਾ ਮੋਹਨ | |
ਵਿਲਾਇਆਡੂ ਮਨਕਥਾ | ਮਨਕਥਾ | ਰਣਜੀਤ, ਯੁਵਨ ਸ਼ੰਕਰ ਰਾਜਾ, ਅਨੀਤਾ ਕਾਰਤੀਕੇਯਨ, ਪ੍ਰੇਮਗੀ ਅਮਰੇਨ, ਰੀਤਾਰੀਟਾ | |
ਵਥੀਕੁਚੀ ਪਥਿਕਾਧੁਦਾ | ਧੀਨਾ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ | |
ਇੰਗਾ ਪੋਈ ਸੋਲੂਵੇਨ | ਕੁਦੈਕੁਲ ਮਜ਼ਹਾਈ | ਕਾਰਤਿਕ ਰਾਜਾ | |
ਦਿਲਰੂਬਾ ਦਿਲਰੂਬਾ | ਪ੍ਰਿਯਮ | ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ | ਗੋਪਾਲ ਰਾਓ, ਅਨੁਰਾਧਾ ਸ਼੍ਰੀਰਾਮ |
ਆਈ ਸ਼ੱਬਾ | ਕਰਨਾ | ਮਨੋ, ਸਵਰਨਲਤਾਸਵਰਨਾਲਥਾ | |
ਯੇਲਾਈ ਇਮਯਾਮਲਾਈ | ਤਵਸੀ | ਮਨਿੱਕਾ ਵਿਨਾਇਕਮ | |
ਆਵਾ ਕੰਨਪਥ | ਚਾਰਲੀ ਚੈਪਲਿਨ | ਭਰਾਨੀ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਹਰੀਸ਼ ਰਾਘਵੇਂਦਰ |
ਮੇਗਾਮ ਮਜ਼ਹਾਈ ਥੂਰਲ ਪੋਡੁਥੂ | ਐਨ ਮਾਮਾਨੱਕੂ ਨੱਲਾ ਮਨਸੂ | ਸਰਪੀ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਉਮਾ ਰਾਮਾਨਨਉਮਾ ਰਮਨਨ |
ਮੇਗੰਗਲ ਐਨਾਈ ਥੋਟੂ | ਅਮਰਕਲਮ | ਭਾਰਦਵਾਜ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ |
ਗੀਤ. | ਫ਼ਿਲਮ | ਸੰਗੀਤਕਾਰ | ਗਾਇਕ |
---|---|---|---|
ਗੁਲਾਬੀ ਆਂਖੇਂ ਜੋ ਤੇਰੀ ਦੇਖੀਂ | ਦ ਟ੍ਰੇਨ (1970 ਫ਼ਿਲਮ) | ਆਰ ਡੀ ਬਰਮਨ | ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ |
ਜਨਯ-ਸੂਰਿਆ/ਸਰੋਥੋਸਵਿਨੀ ਰਾਗਮ
[ਸੋਧੋ]ਚਡ਼੍ਹਦੇਃ ਸ ਗ3 ਮ1 ਧ1 ਨੀ2 ਸੰ
ਉਤਰਦੇਃ ਸੰ ਨੀ2 ਧ1 ਮ1 ਗ3 ਸ
ਗੀਤ. | ਫ਼ਿਲਮ | ਸੰਗੀਤਕਾਰ | ਗਾਇਕ |
---|---|---|---|
ਗਿਆਨ ਗਿਆਨ ਪਾਦਨੂ | ਪੂੰਥਲਿਰ | ਇਲੈਅਰਾਜਾ | ਜੈਨੀ |
ਇਸਾਈ ਅਰਾਸੀ ਐਨਾਲਮ | ਥਾਈ ਮੂਕਾਮਬਕਾਈ | ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ, ਐਸ. ਜਾਨਕੀ, ਐਮ. ਐਸ. ਰਾਜੇਸ਼ਵਰੀ | |
ਸਿੰਧੀਆ ਵੇਨਮਾਨੀ | ਪੂੰਥੋਟਾ ਕਵਲਕਰਨ | ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਪੀ. ਸੁਸ਼ੀਲਾ | |
ਓ ਵਸੰਤਾ ਰਾਜਾ | ਨੀਂਗਲ ਕੇਟਾਵਾਈ | ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਐਸ.ਜਾਨਕੀ | |
ਪੂਜਾ ਕੇਥਾ ਪੂਵਿਧੂ | ਨੀਥਾਨਾ ਅੰਧਾ ਕੁਇਲ | ਗੰਗਾਈ ਅਮਰਨ, ਕੇ. ਐੱਸ. ਚਿੱਤਰਾ | |
ਜੈ ਚਿਰੰਜੀਵੀ ਥਿਸਾਈ | ਕਥਲ ਦੇਵਥਾਈ | ਐਸ. ਪੀ. ਸੈਲਜਾ | |
ਕਨਵਾ ਨਿਜਾਮਾ | ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਰਾਜਮ | ਟਿੱਪੂ | |
ਰਾ ਰਾ ਸਾਰਾਸੁਕੂ
(ਸੁਧਾਧਨਯਾਸੀ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਚਰਣਮ |
ਚੰਦਰਮੁਖੀ | ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ | ਬਿੰਨੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਕੁਮਾਰ, ਟਿੱਪੂ |
ਮੇਧੁਵਾ ਮੇਧੁਵਾ | ਪੀਰੀਵੋਮ ਸੈਂਥੀਪੋਮ | ਕਾਰਤਿਕ, ਹਰੀਨੀ |
ਸਬੰਧਤ ਰਾਗਮ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਭਾਗ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਵਕੁਵਕੁਲਭਰਣਮ ਦੇ ਸੁਰ ਜਦੋਂ ਗ੍ਰਹਿ ਭੇਦਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ 2 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗਮ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ ਕੀਰਵਾਨੀ ਅਤੇ ਹੇਮਾਵਤੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ 1 ਛੋਟਾ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗਾ ਕੋਸਲਮ। ਹੋਰ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਤੇ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ ਕੀਰਵਾਨੀ ਉੱਤੇ ਗ੍ਰਹਿ ਭੇਦਮ ਵੇਖੋ।
ਵਕੁਲਭਰਣਮ ਪੱਛਮੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਫਰੀਜੀਅਨ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪੈਮਾਨੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨੋਟਸ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ S, Aravind. "Vakulabharanam, Pathos bounding at just 14". Melakartha Melodies.