ਵਸੰਤਹੋਤਸਵਮ
ਵਸੰਤਹੋਤਸਵਮ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Vasanthotsavam) ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਸੇਵਾ ਹੈ ਜੋ ਤਿਰੂਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ ਦੇ ਆਗਮਨ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਵਸੰਤਹੋਤਸਵਮ 2 ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਹੈ - "ਵਸੰਥਾ" (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤ) ਅਤੇ "ਉਤਸਵਮ" (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰ)। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਚੈਤਰਾ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਤ੍ਰਯੋਦਸੀ, ਚਤੁਰਦਸੀ ਅਤੇ ਪੂਰਨਮੀ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1] ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮਾਰਚ ਦੇ ਅੰਤ ਤੋਂ ਅਪ੍ਰੈਲ ਦੇ ਮੱਧ ਤੱਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤ
[ਸੋਧੋ]ਤਿਰੂਮਾਲਾ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਅਚਿਊਤਾਰਾਏ ( ਸ਼ਾਕਾ 1460) ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਦਰਜ ਹੈ। ਇਸ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੰਦਰ ਦੇ ਲੇਖਾਕਾਰ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਪੇਰੀਆ ਸੋਲਾਈ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ 3000 ਨਰਪਣਮ ਦੇ ਫੰਡ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[2]
ਫੰਕਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਫਾਲਗੁਣ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰਾਭੱਦਰ ਤਾਰੇ ਦੇ ਦਿਨ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅੰਕੁਰਪਨਮ (ਨੌਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਬੀਜ ਬੀਜਣ) ਸਮਾਰੋਹ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[2] ਵਸੰਤੋਤਸਵਮ ਤਿਉਹਾਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਪੁਣਯ ਵਚਨਮ (ਸ਼ੁੱਧੀਕਰਨ ਸੰਸਕਾਰ), ਵਾਸਤੂ ਸੰਤੀ (ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਦੇਵਤਾ ਅਤੇ ਮਾਲਕ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦਿਸ਼ਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਮਾਲਕ ਅਤੇ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਪੂਜਾ) ਅਤੇ ਸੰਪ੍ਰੋਕਸ਼ਨਮ ਰਸਮਾਂ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ (ਪਵਿੱਤਰ ਪਵਿੱਤਰਤਾ)।[3] ਇਹਨਾਂ ਰਸਮਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਨਤਾ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਅਭਿਸ਼ੇਕਮ - ਜਿਸਨੂੰ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਨਾਪਨਾ ਤਿਰੂਮੰਜਨਮ (ਪਵਿੱਤਰ ਇਸ਼ਨਾਨ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਤਸਵ ਮੂਰਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਤਨੀਆਂ ਨੂੰ ਤਿੰਨੋਂ ਦਿਨ ਮੰਦਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਵਸੰਤੋਤਸਵਮ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੀਜੇ ਦਿਨ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਤੇ ਰੁਕਮਣੀ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਾਮ, ਸੀਤਾ, ਲਕਸ਼ਮਣ ਅਤੇ ਹਨੂੰਮਾਨ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅਭਿਸ਼ੇਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਿੰਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦਾ ਜਲੂਸ ਕੱਢਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
2006 ਵਿੱਚ ਮੰਦਰ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਵਸੰਤੋਤਸਵਮ ਹਾਲ ਨੂੰ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਮੁੱਖ ਮੰਦਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਥਿਤ ਵੈਭਵੋਤਸਵ ਮੰਡਪਮ ਨੂੰ ਤਿਉਹਾਰ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3]
ਤੀਰਥ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਵਸੰਤਹੋਤਸਵਮ ਇੱਕ ਅਰਜਿਥ ਸੇਵਾ -ਭੁਗਤਾਨ ਸੇਵਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਸਮਾਰੋਹ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਟਿਕਟ ਦੀ ਕੀਮਤ 300 ਰੁਪਏ ($ 7) ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ 1 ਵਿਅਕਤੀ ਬੈਠ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਭਿਸ਼ੇਕਮ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲੇ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਟਿਕਟ ਧਾਰਕ ਨੂੰ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਰੇਸ਼ਮ ਅੰਗਵਸਤਰਮ, ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬਲਾਊਜ਼ ਪੀਸ, 2 ਡੋਸੇ, 1 ਵੜਾ ਅਤੇ ਮੰਦਰ ਦਾ ਅੰਨਪ੍ਰਸਾਦਮ (ਚਾਵਲ-ਅਧਾਰਤ ਪਵਿੱਤਰ ਭੋਜਨ) ਮਿਲਦਾ ਹੈ।[4]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "TTD Annual Sevas - Vasanthotsavam". TTD official website. Archived from the original on 2007-05-16. Retrieved 2008-04-18.
- ↑ 2.0 2.1 . Tirupati.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ 3.0 3.1 "Vasanthotsavam begins". The Hindu. 2006-04-12. Archived from the original on 2006-04-19. Retrieved 2008-04-18.
- ↑ "Annual Sevas". Tirumala official website. Archived from the original on 2007-05-14. Retrieved 2008-04-18.