ਵੂ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ
ਵੂ | |
---|---|
吳語/吴语 ngu1 ngiu1 | |
![]() ਵੂ (Wú Yǔ) ਚੀਨੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ | |
ਜੱਦੀ ਬੁਲਾਰੇ | ਚੀਨ and ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਚੀਨੀ ਭਾਈਚਾਰੇ |
ਇਲਾਕਾ | ਸ਼ੰਘਾੲੀ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ, ਜ਼ੀਜ਼ਿਅਾਂਗ, ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਜੈਂਗਸੂ, ਅੈਨਹੂੲੀ ਅਤੇ ਜਿਅੈਂਗਸੀ ਸੂਬਿਅਾਂ ਦੇ ਹਿੱਸੇ |
ਨਸਲੀਅਤ | ਵੂ ਲੋਕ |
ਮੂਲ ਬੁਲਾਰੇ | 80 ਮਿਲੀਅਨ |
ਭਾਸ਼ਾਈ ਪਰਿਵਾਰ | |
ਉੱਪ-ਬੋਲੀਆਂ | ਤੈਹੂ (e.g. ਸ਼ੰਘਾੲੀਨੀਜ਼)
ੳੂਜਿਅਾਂਗ (e.g. ਵੈਂਜ਼ੋਨੀਜ਼)
|
ਬੋਲੀ ਦਾ ਕੋਡ | |
ਆਈ.ਐਸ.ਓ 639-3 | ਵੂ |
ਭਾਸ਼ਾਈਗੋਲਾ | 79-AAA-d |
![]() | |
ਵੂ ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ਸਰਲ ਚੀਨੀ | 吴语 | ||||||||||||||||||
ਰਿਵਾਇਤੀ ਚੀਨੀ | 吳語 | ||||||||||||||||||
|
ਵੂ (ਸ਼ੰਘਈ: [ɦu˨˨ ɲy˦˦]; ਸੂਜ਼ੋ ਦੀ ਉਪਭਾਸ਼ਾ: [ɦəu˨˨ ɲy˦˦]: ਵੁਸੀ ਭਾਸ਼ਾ: [ŋ˨˨˧ ਨਾਰੀਯ]) ਚੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਸਮਾਨ (ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਿਸਮਾਂ) ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਰੇ ਜ਼ੀਜੈਂਗ ਸੂਬੇ, (ਸ਼ੰਘਾਈ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ), ਅਤੇ ਜਿਆਂਗਸੂ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੇ ਦੱਖਣੀ ਅੱਧ ਅਤੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਵੂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਘਾਈ, ਸੁਜ਼ੋਉ, ਨਿੰਗਬੋ, ਵੁਕੀ, ਵੈਨਜ਼ੂ / ਓਜਿਆਗ, ਹਾਂਗਜੌ, ਸ਼ੌਕਸਿੰਗ, ਜਿੰਹੁਆ ਅਤੇ ਯੋਂਗਕਾਂਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਚੂਆਂਗ ਕਾਈ ਸ਼ੇਕ, ਲੂ ਜ਼ੂਨ ਅਤੇ ਕਾਈ ਯੁਆਨਪਈ ਵਰਗੇ ਵੂ ਬੁਲਾਰੇ ਆਧੁਨਿਕ ਚੀਨੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਵੂ ਨੂੰ ਸ਼ੋਕਸਿੰਗ ਓਪੇਰਾ ਅਤੇ ਸ਼ੰਘਾਈ ਓਪੇਰਾ ਵਿਚ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਲੱਭਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਕਿੰਗ ਓਪੇਰਾ ਦੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ ਤੇ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮਨੋਰੰਜਕ ਅਤੇ ਕਾਮੇਡੀਅਨ ਜ਼ਹੂ ਲਿਬੋ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ। [1] ਵੁ ਡਾਇਸਪੋਰਾ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ੰਘਾਈ, ਨਿੰਗਬੋ, ਕਿਂਗਤੀਆਨ ਅਤੇ ਵੇਂਨਜ਼ੂ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸੁਜ਼ੂਆ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੁ ਦਾ ਭਾਸ਼ਾਈ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੂਜ਼ੋ ਦੀ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਜਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਵੁ ਲਿੰਗੂਆ ਫ੍ਰੈਂਟਾ ਦਾ ਅਧਾਰ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਪ੍ਰਪੱਕ ਸ਼ੰਘਾਈਨੀਜ਼ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਆਰਥਕ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਵੁ ਵਚਕਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਗੈਰ-ਮਾਹਿਰ ਭਾਸ਼ਾ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸ਼ੰਘਨੀਜ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ, ਪੂਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੁ ਨੂੰ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ "ਸ਼ੰਘਨੀਜ਼" ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਗਲਤ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲੇਬਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਵੁੱ ਵਧੇਰੇ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਹੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਸ਼ੰਘੇਨੀ ਇਸ ਦੀ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ; ਹੋਰ ਘੱਟ ਸਟੀਕ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ "ਜੇਗਨਗਨ ਬੋਲੀ" (江南 話), "ਜਿਆਂਗਜ਼ (ਜਿਆਂਗਜ਼ੂ-ਜਿਆਂਗਿਜਨ) ਬੋਲ਼ੀ" (江浙 話), ਅਤੇ ਘੱਟ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ "ਵਯੁਏਜ਼ ਬੋਲੀ" (吳越 語) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [2]
ਨਾਮ[ਸੋਧੋ]
ਵੂ (ਸਰਲੀਕ੍ਰਿਤ ਚੀਨੀ: 吴语; ਪਰੰਪਰਿਕ ਚੀਨੀ: 吳語; ਪਿਨਯਿਨ: ਵਊਯ, 'ਵੂ ਭਾਸ਼ਾ'): ਬੋਲੀ ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਰਸਮੀ ਨਾਮ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਮਿਆਰੀ ਸੰਦਰਭ ਹੈ। ਵੂ ਉਪ-ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ (ਸਰਲੀਕ੍ਰਿਤ ਚੀਨੀ: 吴语 方言; ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਚੀਨੀ: 吳語 方言; ਪਿਨਯਿਨ: ਵੁਇਯ ਫਾਨਗਿਆਨ, "ਵੁ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀਆਂ ਉਪਭਾਸ਼ਾਵਾਂ" ਜਾਂ "ਵੁ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਚੀਨੀ ਉਪ-ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ" ਵਜੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ) ਇਕ ਹੋਰ ਵਿਦਵਤਾਪੂਰਨ ਸ਼ਬਦ ਹੈ।
ਉੱਤਰੀ ਵੂ (ਸਰਲੀਕ੍ਰਿਤ ਚੀਨੀ: 北部 吴语; ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਚੀਨੀ: 北部 吳語; ਪਿਨਯਿਨ: ਬਿਏਬੀਊ ਵਊਯ): ਵ੍ਹੁਵਾ ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਸ਼ਿਜਯਾਂਗ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ, ਸ਼ੰਘਾਈ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਜਿਆਂਗਸੂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਤਿਹੂ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਟਾਇਜ਼ੌਊ ਡਵੀਜ਼ਨ ਹਨ।
ਦੱਖਣੀ ਵੂ (ਸਰਲੀਕ੍ਰਿਤ ਚੀਨੀ: 南部 吴语; ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਚੀਨੀ: 南部 吳語; ਪਿਨਯਿਨ: ਨੈਨਬਿਊ ਵਊਯੁ): ਦੱਖਣੀ ਜ਼ੀਜ਼ੀਆੰਗ ਅਤੇ ਉਰਫਾਂਗ, ਵਜ਼ੋਹੂ ਅਤੇ ਚੈਕ ਡਿਵਿਜੇਸ਼ਨਾਂ ਵਾਲੇ ਉੱਤਰੀ ਇਲਾਕੇ ਦੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਹਨ।
ਪੱਛਮੀ ਵੂ (ਸਰਲੀਕ੍ਰਿਤ ਚੀਨੀ: 西部 吴语; ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਚੀਨੀ: 西部 吳語; ਪਿਨਯਿਨ: Xībù Wúyǔ): ਇਕ ਸ਼ਬਦ ਜੋ ਜੁਆਨਜ਼ੌ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਲਈ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਵਜੋਂ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿਛਲੇ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੁਆਨਜ਼ੌ ਡਿਵੀਜ਼ਨ ਉੱਤਰੀ ਵੂ ਦੀ ਘੱਟ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਾ ਕਰਦੀ ਹੈ। [3]
ਵਿਆਕਰਨ[ਸੋਧੋ]
ਵੂ | ਵੂ ਅਨੁਵਾਦ | ਮੰਦਾਰਿਨ | ਮੰਦਾਰਿਨ ਅਨੁਵਾਦ |
---|---|---|---|
本書交關好看 | ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਅੰਕ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਹੈ | 書很好看 | ਕਿਤਾਬ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ |
我支筆 | ਮੇਰੇ ਪੈਨ ਦੀ ਸਟਿਕ | 我的筆 | ਮੇਰਾ ਪੈਨ |
渠碗粥 | ੳੁਸਦੀ ਕੌਂਗੀ ਦੀ ਕੌਲੀ | 他的粥 | ੳੁਸਦੀ ਕੌਂਗੀ |
ਉਦਾਹਰਣਾਂ[ਸੋਧੋ]
ਸ਼ੰਘਾੲੀਨੀਜ਼ | ਅਾੲੀਪੀੲੇ | ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਅਰਥ | ਅਸਲੀ ਅਰਥ |
---|---|---|---|
其 勒 門口頭 立 勒許。 [ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]|| [ɦi le məŋ.kʰɤɯ.dɤɯ lɪʔ lɐˑ.he] || (ਤੀਜਾ ਪੁਰਖ) (ਭੂਤ ਕਿਰਦੰਤ) ਦਰਵਾਜੇ ਦਾ ਲਾਂਘਾ (ਨਿਪਾਤ, ਸਥਾਨ) ਮੌਜੂਦਗੀ || ੳੁਹ ਗੇਟ ਤੇ ਖੜਾ ਸੀ |
ਵੂ | ਵੂ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ੳੁਚਾਰਣ | ਮੰਦਾਰਿਨ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨਅਰਥੀ ਚੀਨੀ ਸ਼ਬਦ | ਵੂ ਵਿੱਚ ਮੰਦਾਰਿਨ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਸਮਾਨਅਰਥੀ ੳੁਚਾਰਣ | ਅਰਥ |
---|---|---|---|---|
許 | [hy] | 那 | [na] | (ਨਿਪਾਤ) |
汏 | [da] | 洗 | [si] | ਹੱਥ ਧੋਣ ਲੲੀ |
囥 | [kʰɑ̃] | 藏 | [dzɑ̃] | ਕੁੱਝ ਲੁਕਾੳੁਣ ਲੲੀ |
隑 | [ɡe] | 斜靠 | [zia kʰɔ] | ਸਹਾਰਾ ਲੈਣ ਲੲੀ |
廿 | [nie] | 二十 | [nʲi zəʔ] | ਵੀਹ |
弗/勿 | [vəʔ] | 不 | [pəʔ] | ਨਾਂ, ਨਹੀਂ |
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Starostin, Sergei (2009). Reconstruction of Old Chinese Phonology. Shanghai: 上海教育出版社. p. 3. ISBN 978-7-5444-2616-9.
- ↑ Henry, Eric (May 2007). "The Submerged History of Yuè". Sino-Platonic Papers. 176.
- ↑ 蒋冰冰 (2003). 吴语宣州片方言音韵研究. Shanghai: 华东师范大学出版社. p. 1. ISBN 7-5617-3299-6.