ਸਲੇਮ ਵਿੱਚ ਕੱਪੜਾ ਉਦਯੋਗ
ਸਲੇਮ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਉਦਯੋਗ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Textile industry in Salem), ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹੱਥ-ਖੱਡੀ ਉਦਯੋਗ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਸਲੇਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਕਾਟੇਜ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[1][2] ਸੇਲਮ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਹੈਂਡਲੂਮ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[3] ਸਾੜੀ, ਧੋਤੀ ਅਤੇ ਅੰਗਵਸਥਰਾਮ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਧਾਗੇ ਅਤੇ ਸੂਤੀ ਧਾਗੇ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[4] ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਘਰੇਲੂ ਫਰਨੀਚਰ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵੀ ਬੁਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਰਯਾਤ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ। 75,000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੱਥਖੱਡੀਆਂ[5] ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਕੁੱਲ ਕੀਮਤ 5,000 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ।
ਸਲੇਮ ਫੈਬਰਿਕ
[ਸੋਧੋ]ਸਲੇਮ ਫੈਬਰਿਕ (ਹਸਤਕਾਰੀ ਸਾਮਾਨ) ਨੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੰਕੇਤ ਰਜਿਸਟਰੀ (ਭਾਰਤ) ਨਾਲ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[6]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਸਲੇਮ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਖੱਡੀ ਅਤੇ ਕਤਾਈ ਮਿੱਲਾਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੈ। ਪਰ 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤੱਕ 5 ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਤਾਈ ਮਿੱਲਾਂ ਸਨ। ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਖੇਤਰ ਦੇ ਹੈਂਡਲੂਮ ਬੁਣਾਈ ਅਤੇ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਇਕਾਈਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਹੈਂਡਲੂਮ ਬੁਣਾਈ ਵਧਣ-ਫੁੱਲਣ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਲਈ ਖੇਤਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਹੱਥ ਨਾਲ ਰੰਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਕਾਈਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। 1980 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਟੈਕਸ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ। ਕਈ ਵੱਡੀਆਂ ਕਤਾਈ ਮਿੱਲਾਂ ਅਤੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਕਤਾਈ ਇਕਾਈਆਂ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ। ਕਈ ਹੈਂਡਲੂਮ ਸੋਸਾਇਟੀਆਂ ਅਤੇ ਰੰਗਾਈ ਘਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਗੁਗਈ, ਅੰਮਾਪੇਟ, ਅੱਟਾਯਾਮਪੱਟੀ, ਵੇਨੰਦੂਰ, ਮਗੁਡੰਚਾਵੜੀ, ਰਸੀਪੁਰਮ, ਕੋਮਰਾਪਲਯਮ ਅਤੇ ਪੱਲੀਪਲਯਮ, ਥਰਮੰਗਲਮ, ਜਲਕੰਡਾਪੁਰਮ ਅਤੇ ਏਲਾਮਪਿਲਈ ਵਰਗੀਆਂ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪਾਵਰ ਲੂਮ ਯੂਨਿਟਾਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਅਤੇ ਵਧੀ ਹੋਈ ਸੰਖਿਆ। ਪਰ ਹੁਣ 125 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਤਾਈ ਮਿੱਲਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਬੁਣਾਈ ਇਕਾਈਆਂ ਅਤੇ ਕੱਪੜਾ ਇਕਾਈਆਂ ਹਨ। ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਜੋਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਇਕਾਈਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੱਪੜਾ ਸਮੱਗਰੀ ਅਤੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਨਾਲ ਉਦਯੋਗ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਨਾਲ ਵਧਿਆ। ਧਾਗੇ ਅਤੇ ਡਾਈਂਗ ਯੂਨਿਟਾਂ ਵਰਗੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਨਪੁਟਸ ਤੱਕ ਆਸਾਨ ਪਹੁੰਚ ਨੇ ਛੋਟੇ ਪੈਮਾਨੇ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਵੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਇਆ ਹੈ।[7]
ਕੋਂਡਲਮਪੱਤੀ ਸਾੜੀਆਂ
[ਸੋਧੋ]ਕੋਂਡਲਮਪੱਟੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਆਪਣੇ ਰੇਸ਼ਮ ਦੇ ਹੱਥ-ਖੱਡੀ ਉਤਪਾਦਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਕੋਂਡਲਮਪੱਤੀ ਹੱਥਖੱਡੀਆਂ ਧਾਗੇ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਟਿਕਾਊਤਾ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ। ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਟਿਕਾਊਤਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਬੁਣਾਈ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵਰਗ ਇੰਚ ਵਿੱਚ ਧਾਗਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕੱਪੜੇ ਦੀ ਕੋਮਲਤਾ ਅਤੇ ਕਠੋਰਤਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਕੋਂਡਲਮਪੱਤੀ ਸਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਰਗ ਇੰਚ ਦੇ ਤਾਣੇ ਵਿੱਚ 60 ਤੋਂ 65 ਧਾਗੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਾੜੀ ਦੀ ਚੌੜਾਈ 51 ਇੰਚ ਹੈ। ਕੋਂਡਲਮਪੱਤੀ ਹੈਂਡਲੂਮ ਸਾੜੀ ਦਾ ਹਰ ਇੱਕ ਧਾਗਾ ਹੱਥ ਨਾਲ ਬੁਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਾੜੀ ਬੁਣਨ ਲਈ ਲਗਭਗ 4-8 ਦਿਨ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Salem Cotton". Isha Sadhguru (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2019-11-29. Retrieved 2021-01-12.
- ↑ "The handloom industry is one of the most ancient cottage industries in Salem district of Tamil Nadu. Next to agriculture hand-loom weaving is considered the most important industry in Tamil Nadu as well as India. In Salem district the chief industry was weaving, which was carried on in almost every large town or village" HANDLOOM WEAVING INDUSTRY IN SALEM DISTRICT C.1850-1947[ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ]
- ↑
{{cite book}}: Empty citation (help) - ↑
{{cite book}}: Empty citation (help) - ↑ "INDIAN INSTITUTE OF HANDLOOM TECHNOLOGY" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-01-12.
- ↑ "Details | Geographical Indications | Intellectual Property India". ipindiaservices.gov.in. Retrieved 2021-01-12.
- ↑ "Archive News". The Hindu (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-01-12.