ਸ਼੍ਰੀਪਦਾ ਪਿਨਾਕਪਾਨੀ
Sripada Pinakapani | |
|---|---|
| ਜਨਮ | 3 ਅਗਸਤ 1913 |
| ਮੂਲ | Srikakulam, India |
| ਮੌਤ | 11 ਮਾਰਚ 2013 (ਉਮਰ 99) |
| ਵੰਨਗੀ(ਆਂ) | Indian Classical Music |
| ਕਿੱਤਾ | Classical Vocalist |
| ਸਾਲ ਸਰਗਰਮ | 1930 - 2006 |
ਸ਼੍ਰੀਪਦਾ ਪਿਨਾਕਪਾਨੀ (3 ਅਗਸਤ 1913-11 ਮਾਰਚ 2013) ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਡਾਕਟਰ, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ, ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸੀ। [1] ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਨ 1983 ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਕਲਾਨਿਧੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।
ਸ਼੍ਰੀਪਦਾ ਪਿਨਾਕਪਾਨੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸ਼੍ਰੀਕਾਕੁਲਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪ੍ਰਿਆ ਅਗ੍ਰਹਾਰਮ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਾਇਲਿਨ ਵਾਦਕ ਦਵਰਾਮ ਵੈਂਕਟਸਵਾਮੀ ਨਾਇਡੂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨੇ ਪੜਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਹ 1932 ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਏਮ ਬੀ ਬੀ ਏਸ ਵਿੱਚ ਦਾਖਿਲਾ ਲੈ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦਸੰਬਰ 1945 ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਵਿਸ਼ਾਖਾਪਟਨਮ ਦੇ ਅਧੀਨ, ਆਂਧਰਾ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਜਨਰਲ ਮੈਡੀਸਨ ਵਿੱਚ ਐਮ. ਡੀ. ਕੀਤੀ।
ਸ਼੍ਰੀਪਦਾ ਪਿਨਾਕਪਾਨੀ ਨੇ 1944 ਤੋਂ 1949 ਤੱਕ ਮਦਰਾਸ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਂਧਰਾ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸੰਨ 1951 ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਅਹੁਦੇ ਉੱਤੇ ਮੁੜ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 17 ਮਈ 1954 ਨੂੰ ਮੈਡੀਸਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 26 ਜਨਵਰੀ 1957 ਨੂੰ ਕੁਰਨੂਲ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ 2 ਅਗਸਤ 1968 ਨੂੰ ਇਸੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਏ। [ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ][<span title="This claim needs references to reliable sources. (May 2019)">citation needed</span>]
ਸ਼੍ਰੀਪਦਾ ਪਿਨਾਕਪਾਨੀ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਸਫਲ ਕੈਰੀਅਰ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ਗਿਰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਰਨਾਟਕੀ ਗਾਇਕ, ਨੇਦੁਨੂਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਮੂਰਤੀ, ਨੂਕਲਾ ਚਿੰਨਾ ਸਤਿਆਨਾਰਾਇਣ, ਵੋਲੇਟੀ ਵੈਂਕਟੇਸ਼ਵਰਲੂ, ਸ਼੍ਰੀਰੰਗਮ ਗੋਪਾਲਾਰਤਨਮ, ਮੱਲਾਦੀ ਭਰਾ, ਡਾ. ਐੱਨ. ਸੀ. ਪਰਧਸਰਧੀ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਉੱਤੇ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਅਤੇ ਗਾਨਕਾਲਸਰਵਸਵਮੁ ਨੇ ਕਈ ਖੰਡ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹਰ ਮਿੰਟ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਸੀ। [ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]ਉਹ ਗਾਇਕ ਚਿਨਮਈ ਸ਼੍ਰੀਪਦਾ ਦਾ ਦਾਦਾ ਹੈ।[2]
ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ 11 ਮਾਰਚ 2013 ਨੂੰ ਕੁਰਨੂਲ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 99 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ, ਜੋ 100 ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਤੋਂ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।
ਪੁਰਸਕਾਰ
[ਸੋਧੋ]- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 3 ਅਗਸਤ 2012 ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 99ਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਤਿਰੂਮਾਲਾ ਤਿਰੂਪਤੀ ਦੇਵਸਥਾਨਮ ਦੁਆਰਾ ਗਿਆਨ ਵਿਦਿਆ ਵਰਧੀ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਕਲਾਨਿਧੀ (ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਕਲਾ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ) ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਮਿਲਿਆ।
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1970 ਵਿੱਚ ਇੰਡੀਅਨ ਫਾਈਨ ਆਰਟਸ ਸੁਸਾਇਟੀ, ਚੇਨਈ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੰਗੀਤ ਕਲਾਸੀਕਾਮਨੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਨ1983 ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3]
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 1984 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।[4]
- ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 1978 ਵਿੱਚ ਕਲਾ ਪ੍ਰਪੂਰਨਾ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।
- ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਨ 2011 ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਟੈਗੋਰ ਰਤਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਲਿਖੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ
[ਸੋਧੋ]- ਸੰਗੀਤ ਸੌਰਭਾਮੁ, (ਖੰਡ 1-4)
- ਸੰਗੀਤ ਯਾਤਰਾ
- ਮੇਲਾ ਰਾਗ ਮਲਿਕਾ
- ਮਨੋਧਰਮ ਸੰਗੀਤਮ
- ਪੱਲਵੀ ਗਣ ਸੁਧਾ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Carnatic Musician Pinakapani passes away". Sakshi Post. Archived from the original on 13 March 2013. Retrieved 2013-03-12.
- ↑ "On a high note". www.telegraphindia.com. Retrieved 2021-06-04.
- ↑ Sangeetnatakakademi.vocal carnatic music awards Archived 27 September 2007 at the Wayback Machine.
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on 15 ਅਕਤੂਬਰ 2015. Retrieved 21 July 2015.