ਸਾਂਖੇੜਾ ਫਰਨੀਚਰ
ਸਾਂਖੇੜਾ ਫਰਨੀਚਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sankheda furniture) ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ ਦਾ ਰੰਗੀਨ ਸਾਗਵਾਨ ਲੱਕੜ ਦਾ ਫਰਨੀਚਰ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਲੱਖ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਰੂਨ ਅਤੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਚਮਕਦਾਰ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਪੇਂਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਖੇੜਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਸਾਂਖੇੜਾ ਹੈ।[1] ਇਹ ਪਿੰਡ ਵਡੋਦਰਾਤੋਂ ਲਗਭਗ 45 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (28 ਮੀਲ) ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ।[2]
ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ, ਕਾਲੇ, ਨੀਲੇ, ਹਰੇ, ਹਾਥੀ ਦੰਦ, ਤਾਂਬੇ, ਚਾਂਦੀ ਅਤੇ ਬਰਗੰਡੀ ਸ਼ੇਡਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਰੰਗਾਂ ਦੀ ਨਵੀਨਤਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੇਚਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਸਮੇਤ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਰਸਾਇਣਕ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਨਾਲ, ਰਵਾਇਤੀ ਜੈਵਿਕ ਰੰਗਾਂ ਅਤੇ ਕੇਵੜਾ ਪੱਤਿਆਂ (ਸੁਗੰਧਿਤ ਪੇਚ ਪਾਈਨ) ਦੇ ਗੁੱਦੇ ਨੂੰ ਰੰਗਣ ਦੇ ਅਧਾਰ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਫਰਨੀਚਰ ਨੂੰ ਪੇਂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਪੈਲੇਟ ਵਿੱਚ ਕਈ ਰੰਗ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, "ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਲੈਕਰ ਕੋਟਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਟਿਨਫੋਇਲ ਪੈਟਰਨ" ਇੱਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜੋ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,[2] ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਗੇਟ ਨਾਲ ਪਾਲਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੰਕੇਤ ਵਸਤੂਆਂ (ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ) ਐਕਟ (ਜੀਆਈ ਐਕਟ) 1999 ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ 5 ਜੁਲਾਈ 2007 ਨੂੰ ਪੇਟੈਂਟ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਟ੍ਰੇਡਮਾਰਕ ਦੇ ਕੰਟਰੋਲਰ ਜਨਰਲ ਦੁਆਰਾ "ਸੰਖੇੜਾ ਫਰਨੀਚਰ" ਸਿਰਲੇਖ ਹੇਠ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 5 ਜੁਲਾਈ 2007 ਨੂੰ ਇੱਕ ਦਸਤਕਾਰੀ ਵਸਤੂ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਲਾਸ 20 ਦੇ ਤਹਿਤ GI ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਨੰਬਰ 100 'ਤੇ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3][4][5]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]
ਇਤਿਹਾਸਕ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੇ ਫਰਨੀਚਰ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ 17ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਲੇਖਕ ਜਾਰਜ ਰੌਕਸ ਅਤੇ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਿਵਲ ਸੇਵਕ ਜੇਮਜ਼ ਫੋਰਬਸ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਫਰਨੀਚਰ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸਾਗਵਾਨ ਦੀ ਲੱਕੜ ਵਲਸਾਡ ਤੋਂ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਦੇਸੀ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਪੇਂਟ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਤਪਾਦ ਨੂੰ ਸੂਰਤ ਅਤੇ ਖੰਭਾਤ ਬੰਦਰਗਾਹਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਇਸ ਕਲਾ ਦੇ ਮੂਲ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਕਥਾ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੁਖੀ ਵਿਅਕਤੀ, ਮੁਗਲ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ, ਸੰਖੇੜਾ ਆਇਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲੱਕੜਹਾਰੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਝੌਂਪੜੀ ਵਿੱਚ ਰਿਹਾ ਜੋ ਉਸਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਾਫ਼ੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅਚਾਨਕ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਸ ਰਾਤ ਉਹ ਪਿੰਡ ਤੋਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਿਆ, ਲੱਕੜਹਾਰੇ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਤਰਖਾਣ ਦੇ ਹੁਨਰ ਦਾ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ। ਲੱਕੜ ਕੱਟਣ ਵਾਲਾ ਫਿਰ ਤਰਖਾਣ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਲੱਖ ਦੀ ਪਰਤ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਫਰਨੀਚਰ ਬਣਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।
ਇਸ ਕਾਰੀਗਰੀ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਿਖਲਾਈ ਸੰਸਥਾ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਉਤਪਾਦ
[ਸੋਧੋ]ਰਵਾਇਤੀ ਫਰਨੀਚਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਤਿੰਨ-ਟੁਕੜੇ ਵਾਲੇ ਸੋਫੇ, ਹੈੱਡਬੋਰਡ, ਬਿਸਤਰੇ, ਬਾਗ ਦੇ ਝੂਲੇ, ਡਰੈਸਿੰਗ ਟੇਬਲ, ਰੌਕਿੰਗ ਕੁਰਸੀਆਂ, ਮੇਜ਼, ਸਕ੍ਰੀਨ, ਦੀਵਾਨ, ਆਦਿ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹੋਰ ਦਸਤਕਾਰੀ ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਧ-ਲਟਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ, ਪੈਡਸਟਲ ਲੈਂਪ, ਫੁੱਲਦਾਨ ਅਤੇ ਪੈੱਨ ਸਟੈਂਡ, ਖਿਡੌਣੇ, ਰਸੋਈ ਦੇ ਸਮਾਨ ਅਤੇ ਝੂਲੇ ਲਈ ਸਹਾਇਤਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਭਾਵੇਂ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨਾਜ਼ੁਕ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਰਨੀਚਰ ਟਿਕਾਊ ਹੈ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਇਹ ਇੱਕ ਰਿਵਾਜ ਹੈ ਕਿ ਵਿਆਹ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਰਵਾਇਤੀ ਫਰਨੀਚਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸ਼ੁਭ ਤੋਹਫ਼ੇ ਵਜੋਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Tyagi 2008.
- ↑ 2.0 2.1 Pandya 2007.
- ↑ "Journal 29 – Controller General of Patents, Designs, and Trade Marks" (PDF). Office of the Controller General of Patents, Designs & Trade Marks. 31 March 2005. Archived from the original (PDF) on 4 March 2016. Retrieved 27 January 2016.
- ↑ "State Wise Registration Details Of G.I Applications" (PDF). Controller General of Patents Designs and Trademarks. Archived from the original (PDF) on 27 March 2016. Retrieved 26 January 2016.
- ↑ "Geographical Indications Journal No. 58" (PDF). Government of India. 9 May 2014. Retrieved 27 January 2016.