ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ
| ਅਬੂ ਅਲ-ਅਸਰ ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ حفیظ جالندھری | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | 14 ਜਨਵਰੀ 1900 ਜਲੰਧਰ, ਪੰਜਾਬ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ |
| ਮੌਤ | 21 ਦਸੰਬਰ 1982 (ਉਮਰ 82) ਲਹੌਰ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
| ਵੱਡੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ | ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ ਸ਼ਾਹਨਾਮਾ-ਏ-ਇਸਲਾਮ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦਾ ਭਜਨ |
| ਕੌਮੀਅਤ | ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ |
| ਨਸਲੀਅਤ | ਪੰਜਾਬੀ |
| ਨਾਗਰਿਕਤਾ | (ਉੱਤਰ-1947 ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ) (ਪੂਰਵ-1947) ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤੀ |
| ਕਿੱਤਾ | ਉਰਦੂ ਕਵੀ |
| ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ | ਮੌਲਾਨਾ ਗ਼ੁਲਾਮ ਕਾਦਰ ਬਿਲਗਰਾਮੀ |
| ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ | ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰੀ |
| ਲਹਿਰ | ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਦੋਲਨ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਜ਼ੀਨਤ ਬੇਗਮ ਖੁਰਸ਼ੀਦ ਬੇਗਮ |
| ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ | ਸ਼ਮਸ-ਉਦ-ਦੀਨ (ਪਿਤਾ) |
| ਇਨਾਮ | ਤਮਗਾ ਹੁਸਨ-ਏ-ਕਾਰਕਰਦਗੀ ਹਿਲਾਲ-ਏ-ਇਮਤਿਆਜ਼ |
| ਵਿਧਾ | ਗਜ਼ਲ |
ਅਬੂ ਅਲ-ਅਸਰ ਹਫ਼ੀਜ਼ ਜਲੰਧਰੀ (ਉਰਦੂ: ابو الاثر حفیظ جالندھری) (ਜਨਮ 14 ਜਨਵਰੀ 1900 - ਮੌਤ 21 ਦਸੰਬਰ 1982) ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਉਰਦੂ ਸ਼ਾਇਰ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਕੌਮੀ ਤਰਾਨਾ ਲਿਖਿਆ।[1] ਇਸਨੂੰ "ਸ਼ਾਹਨਾਮਾ ਇਸਲਾਮ" ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਹਫ਼ੀਜ਼ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਜਨਵਰੀ 1900 ਨੂੰ ਜਲੰਧਰ, ਪੰਜਾਬ, ਬਰਤਾਨਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਇਸਦਾ ਪਿਤਾ ਸ਼ਮਸੁੱਦੀਨ ਇੱਕ ਹਾਫ਼ਿਜ਼ ਸੀ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮਦਰੱਸੇ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸਨੇ 7ਵੀਂ ਜਮਾਤ ਤੱਕ ਰਸਮੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[2]
1947 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗਿਆ।
ਸਾਹਿਤਕ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
1922 ਤੋਂ 1929 ਤੱਕ, ਜਲੰਧਰੀ ਕੁਝ ਮਾਸਿਕ ਰਸਾਲਿਆਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਰਿਹਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ, ਨੋਨੇਹਲ, ਹਜ਼ਾਰ ਦਾਸਤਾਨ, ਤਹਿਜ਼ੀਬ-ਏ-ਨਿਸਵਾਨ, ਅਤੇ ਮਖਜ਼ਿਨ। ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਵਿਤਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨਗਮਾ-ਏ-ਜ਼ਰ 1935 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਗੀਤ ਪ੍ਰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਗੀਤ ਲਿਖੇ।
ਜਲੰਧਰੀ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤੀ। 1948 ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਫੌਜਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਲੰਧਰ ਨੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਗੀਤ ਲਿਖਿਆ, “ਵਤਨ ਹਮਾਰਾ ਆਜ਼ਾਦ ਕਸ਼ਮੀਰ”। ਉਸਨੇ 1965 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜੰਗ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ ਦੇ ਗੀਤ ਲਿਖੇ।[3]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "South Asian Media Net". Archived from the original on 2011-05-18. Retrieved 2013-09-30.
- ↑ 2.0 2.1 ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੋਸ਼ - ਜਿਲਦ 6. ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਭਾਗ, ਪੰਜਾਬ. p. 42.
- ↑ [1] Profile of Hafeez Jalandhari on poemhunter.com website, Retrieved 21 November 2018