ਆਕੀਰਾ ਯੋਸ਼ੀਨੋ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਆਕੀਰਾ ਯੋਸ਼ੀਨੋ
吉野 彰
ਜਨਮ (1948-01-30) 30 ਜਨਵਰੀ 1948 (ਉਮਰ 76)
ਸਿੱਖਿਆਕਿਓਤੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਬੀਐਸ, ਐਮਐਸ)
ਓਸਾਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਡਾਕਟਰੇਟ)
ਪੁਰਸਕਾਰਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ ਲਈ ਆਈਈਈਈ ਮੈਡਲ (2012)
ਗਲੋਬਲ ਊਰਜਾ ਪੁਰਸਕਾਰ (2013)} ਚਾਰਲਸ ਸਟਾਰਕ ਡਰਾਪਰ ਪੁਰਸਕਾਰ (2014)
ਜਪਾਨ ਪੁਰਸਕਾਰ (2018)
ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ (2019)
ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਰੀਅਰ
ਖੇਤਰਇਲੈਕਟਰੋਕੈਮਿਸਟਰੀ
ਅਦਾਰੇਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ
ਮੀਜੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ

ਆਕੀਰਾ ਯੋਸ਼ੀਨੋ (吉野 彰 ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਆਕੀਰਾ?, ਜਨਮ 30 ਜਨਵਰੀ 1948) ਇੱਕ ਜਪਾਨੀ ਕੈਮਿਸਟ ਹੈ। ਉਹ ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਦਾ ਇੱਕ ਫੈਲੋ ਹੈ ਅਤੇ ਮੀਜੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਪਹਿਲੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ, ਉਤਪਾਦਨ-ਵਿਹਾਰਕ ਲਿਥੀਅਮ-ਆਯਨ ਬੈਟਰੀ ਬਣਾਈ ਜੋ ਕਿ ਸੈਲੂਲਰ ਫੋਨਾਂ ਅਤੇ ਨੋਟਬੁੱਕ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲ 2019 ਵਿੱਚ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[1]

ਮੁਢਲੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]

ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਦਾ ਜਨਮ 30 ਜਨਵਰੀ, 1948 ਨੂੰ ਸੁਈਤਾ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ[2]। ਉਸਨੇ ਓਸਾਕਾ ਸਿਟੀ ਦੇ ਕਿਤਾਨੋ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਕੀਤੀ (1966)। ਉਸ ਨੇ ਕਿਓਤੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬੀਐਸ (1970) ਅਤੇ ਇੰਜਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਐਮਐਸ (1972) ਕੀਤੀ ਅਤੇ 2005 ਵਿੱਚ ਓਸਾਕਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰੇਟ ਕੀਤੀ।[3][4]

ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਅਕੀਰਾ ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਨੇ ਆਪਣਾ ਪੂਰਾ ਗੈਰ-ਵਿਦਿਅਕ ਜੀਵਨ ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਵਿਖੇ ਬਿਤਾਇਆ।[5]

  • 1972: ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਵਿਖੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ।
  • 1982: ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਵਿਖੇ ਕਾਵਾਸਾਕੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ
  • 1992: ਮੈਨੇਜਰ, ਪ੍ਰੋਡਕਟ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਗਰੁੱਪ, ਆਇਨ ਬੈਟਰੀ ਬਿਜ਼ਨਸ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ, ਆਸ਼ਾਹੀ ਕੇਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ.
  • 1994: ਮੈਨੇਜਰ, ਤਕਨੀਕੀ ਵਿਕਾਸ, ਏ ਐਂਡ ਟੀ ਬੈਟਰੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ. (ਐਲਆਈਬੀ ਨਿਰਮਾਤਾ. ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਅਤੇ ਤੋਸ਼ੀਬਾ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਉੱਦਮ ਕੰਪਨੀ))
  • 2003 – ਮੌਜੂਦਾ: ਸਮੂਹ ਫੈਲੋ, ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ / ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਥੀਮਾਂ ਦੀ ਖੋਜ
  • 2005 – ਹੁਣ: ਜਨਰਲ ਮੈਨੇਜਰ, ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਲੈਬਾਰਟਰੀ, ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ / ਐਡਵਾਂਸਡ ਬੈਟਰੀ ਖੋਜ

ਲਿਥੀਅਮ-ਆਇਨ ਸੈਕੰਡਰੀ ਬੈਟਰੀ ਦੀ ਕਾਢ[ਸੋਧੋ]

alt=Lithium-ion battery|thumb| ਲਿਥੀਅਮ-ਆਇਨ ਬੈਟਰੀ 1981 ਵਿੱਚ ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਨੇ ਪੌਲੀਐਸਟੀਲੀਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਰੀਚਾਰਜਯੋਗ ਬੈਟਰੀਆਂ ਬਾਰੇ ਖੋਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਪੋਲੀਐਸਟੀਲੀਨ ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਕੰਡਕਟਿਵ ਪੌਲੀਮਰ ਹੈ ਜੋ ਹਿਦੇਕੀ ਸ਼ਿਰਕਾਵਾ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ (2000 ਵਿਚ) ਇਸਦੀ ਖੋਜ ਲਈ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[6]

1983 ਵਿੱਚ ਯੋਸ਼ਿਨੋ ਨੇ ਲਿਥਿਅਮ ਕੋਬਾਲਟ ਆਕਸਾਈਡ (LiCoO2) (ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਗੌਡਸ਼ਾਲ ਐਟ ਅਲ. ਦੁਆਰਾ 1979 ਵਿਚ,[7][8][9] ਅਤੇ ਆਕਸਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਖੇ ਜੌਨ ਗੁਡਨੋਫ ਅਤੇ ਕੋਚੀ ਮਿਜੁਸ਼ੀਮਾ ਦੁਆਰਾ ਲੱਭੀ ਗਈ ਸੀ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੈਥੋਡ ਅਤੇ ਪੋਲੀਐਸਟੀਲੀਨ ਦੀ ਐਨੋਡ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰਦਿਆਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ ਰੀਚਾਰਜਬਲ ਬੈਟਰੀ ਬਣਾਈ। ਇਹ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਐਨੋਡ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਲੀਥੀਅਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਅਤੇ ਲੀਥੀਅਮ ਆਇਨ ਚਾਰਜਿੰਗ ਦੇ ਦੌਰਾਨ LiCoO2 ਕੈਥੋਡ ਤੋਂ ਐਨੋਡ ਵਿੱਚ ਮਾਈਗਰੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਆਧੁਨਿਕ ਲੀਥੀਅਮ-ਆਇਨ ਬੈਟਰੀ (ਐਲਆਈਬੀ) ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਅਗਰ-ਦੂਤ ਸੀ।[6]

ਪੌਲੀਐਸਟੀਲੀਨ ਅਸਲ ਘਣਤਾ ਘੱਟ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਸੀ ਕਿ ਉੱਚ ਸਮਰੱਥਾ ਵੱਡੇ ਅਕਾਰ ਦੀ ਦਰਕਾਰ ਸੀ, ਅਤੇ ਅਸਥਿਰਤਾ ਦੀਆਂ ਵੀ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਨੇ ਐਨਾਡ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਰਬੋਨੇਸੀਅਸ ਪਦਾਰਥ ਲੈ ਲਿਆ ਅਤੇ 1985 ਵਿੱਚ ਐਲਆਈਬੀ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰੋਟੋਟਾਈਪ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਬੇਸਿਕ ਪੇਟੈਂਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[6][10]

ਇਹ ਮੌਜੂਦਾ ਲੀਥੀਅਮ-ਆਇਨ ਬੈਟਰੀ ਦਾ ਜਨਮ ਸੀ।[6]

ਇਸ ਕੌਨਫਿਗਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਐਲਆਈਬੀ ਦਾ ਵਪਾਰਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੋਨੀ ਦੁਆਰਾ 1991 ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਏ ਐਂਡ ਟੀ ਬੈਟਰੀ (ਆਸਾਹੀ ਕੇਸੀ ਅਤੇ ਤੋਸ਼ੀਬਾ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਉੱਦਮ ਕੰਪਨੀ) ਦੁਆਰਾ 1992 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਯੋਸ਼ਿਨੋ ਨੇ 2014 ਤੋਂ ਇੱਕ ਕਿਤਾਬ ਦੇ ਚੈਪਟਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਕਾਢ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ।[11]

ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਨੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕੁਝ ਖਾਸ ਕ੍ਰਿਸਟਲ ਸੰਰਚਨਾ ਵਾਲਾ ਕਾਰਬਨੋਸੋਸ ਪਦਾਰਥ ਅਨੋਡ ਪਦਾਰਥ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਸੀ,[10] ਅਤੇ ਇਹ ਐਨੋਡ ਸਮੱਗਰੀ ਹੈ ਜੋ ਵਪਾਰਕ ਐਲਆਈਬੀਜ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਯੋਸ਼ੀਨੋ ਨੇ ਐਲੂਮੀਨੀਅਮ ਫੁਆਇਲ ਕਰੰਟ ਕੁਲੈਕਟਰ[12] ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸਨੇ ਘੱਟ ਲਾਗਤ 'ਤੇ ਉੱਚ ਸੈੱਲ ਵੋਲਟੇਜ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਪੈਸਿਵਆਈਜੇਸ਼ਨ ਪਰਤ ਬਣਾਈ, ਅਤੇ ਪਰਕਾਰਜੀ ਵੱਖਰਾਉਣ ਝਿੱਲੀ[13] ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਸੁਰਖਿਆ ਲਈ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਾਪਮਾਨ ਗੁਣਾਂਕ (ਪੀਟੀਸੀ) ਉਪਕਰਣ[14] ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Specia, Megan (9 October 2019). "Nobel Prize in Chemistry Honors Work on Lithium-Ion Batteries - John B. Goodenough, M. Stanley Whittingham and Akira Yoshino were recognized for research that has "laid the foundation of a wireless, fossil fuel-free society."". The New York Times. Retrieved 9 October 2019.
  2. https://www.asahi-kasei.co.jp/asahi/jp/news/2013/pdf/ze140108.pdf
  3. "Akira Yoshino: Inventing The Lithium Ion Battery". 1 June 2018.
  4. Profile of Akira Yoshino and Overview of His Invention of the Lithium-ion Battery
  5. "Profile of Dr. Akira Yoshino" (PDF). Asahi Kasei. Retrieved 10 October 2019.
  6. 6.0 6.1 6.2 6.3 "Profile of Akira Yoshino, Dr.Eng., and Overview of His Invention of the Lithium-ion Battery" (PDF). Asahi Kasei. Retrieved 10 October 2019.
  7. N. A. Godshall, I. D. Raistrick, and R. A. Huggins, Journal of the Electrochemical Society, Abstract 162, Vol. 126, p. 322C; "Thermodynamic Investigations of Ternary Lithium-Transition Metal-Oxide Systems for Lithium Batteries" (August 1979).
  8. N. A. Godshall, I. D. Raistrick, and R. A. Huggins, Journal of the Electrochemical Society, Extended Abstract 162, Vol. 79-2, pp. 420-422; "Thermodynamic Investigations of Ternary Lithium-Transition Metal-Oxide Systems for Lithium Batteries" (October 1979).
  9. Ned A. Godshall, "Electrochemical and Thermodynamic Investigation of Ternary Lithium -Transition Metal-Oxide Cathode Materials for Lithium Batteries: Li2MnO4 spinel, LiCoO2, and LiFeO2", Presentation at 156th Meeting of the Electrochemical Society, Los Angeles, CA, (17 October 1979).
  10. 10.0 10.1 "JP 2642206". Archived from the original on 2020-03-22. Retrieved 2019-10-10., by USPTO PATENT FULL-TEXT AND IMAGE DATABASE
  11. Yoshino, Akira (2014). Lithium-Ion Batteries: Advances and Applications, chapter 1 (1 ed.). Elsevier. p. 1-20. ISBN 978-0-444-59513-3. Retrieved 2019-10-09.
  12. "Article of Tech-On". Archived from the original on 22 March 2012., JP 2128922, Yoshino; Akira, "Nonaqueous secondary Battery", Application date 28 May 1984, issued 2 May 1997, assigned to Asahi Kasei
  13. "JP 2642206"., Yoshino; Akira, "Battery", Application date 28 May 1989, issued 2 May 1997, assigned to Asahi Kasei
  14. "JP 3035677"., Yoshino; Akira, " Secondary battery equipped with safety element", Application date 13 September 1991, issued 25 February 2000, assigned to Asahi Kasei

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]