ਓਰਸਨ ਵੇਲਜ਼
Orson Welles | |
|---|---|
 Welles on March 1, 1937 (age 21), photographed by Carl Van Vechten | |
| ਜਨਮ | George Orson Welles ਮਈ 6, 1915 Kenosha, Wisconsin, U.S. |
| ਮੌਤ | ਅਕਤੂਬਰ 10, 1985 (ਉਮਰ 70) Los Angeles, California, U.S. |
| ਕਬਰ | Ronda, Spain |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | School of the Art Institute of Chicago[1][2] |
| ਪੇਸ਼ਾ |
|
| ਸਰਗਰਮੀ ਦੇ ਸਾਲ | 1931–1985 |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | Virginia Nicolson
(ਵਿ. 1934; ਤ. 1940) |
| ਸਾਥੀ |
|
| ਬੱਚੇ | 3, including Beatrice Welles |
| ਦਸਤਖ਼ਤ | |
 | |
ਜਾਰਜ ਓਰਸਨ ਵੇਲਜ਼ (6 ਮਈ, 1915 - 10 ਅਕਤੂਬਰ, 1985) ਇੱਕ ਅਮਰੀਕੀ ਅਦਾਕਾਰ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ, ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸੀ ਜੋ ਰੇਡੀਓ, ਥੀਏਟਰ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਨਵੀਨਤਾਕਾਰੀ ਕਾਰਜ ਲਈ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਹਰ ਸਮੇਂ ਦਾ ਮਹਾਨ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3]
ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸਦੇ ਵੀਹਵੇਂ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਵੇਲਜ਼ ਨੇ ਫੈਡਰਲ ਥੀਏਟਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉੱਚ-ਪੜਾਅ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ <i id="mwGQ">ਮੈਕਬੇਥ ਦੀ</i> ਇੱਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਫਰੀਕੀ ਅਮਰੀਕੀ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸੰਗੀਤ ‘ ਦਿ ਕ੍ਰੈਡਲ ਵਿਲ ਰਾਕ’ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। 1937 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਅਤੇ ਜੌਹਨ ਹਾਉਸਮੈਨ ਨੇ ਮਰਕਰੀ ਥੀਏਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਰੀਪਰੈਟਰੀ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ, ਜਿਸਨੇ 1941 ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਾਡਵੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਲੜੀਵਾਰ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੀਜ਼ਰ (1937) ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਵਿਲੀਅਮ ਸ਼ੈਕਸਪੀਅਰ ਦੇ ਜੂਲੀਅਸ ਸੀਸਰ ਦਾ ਬ੍ਰੌਡਵੇ ਰੂਪਾਂਤਰਣ ਹੈ।
ਵੇਲਜ਼ ਸਟੂਡੀਓ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦਾ ਬਾਹਰੀ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਉੱਤੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਸਟੂਡੀਓ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸੁਤੰਤਰ ਫਾਇਨ੍ਹਾਂਸਰਾਂ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਰਚਨਾਤਮਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦਾ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਇਆ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਜਾਂ ਤਾਂ ਭਾਰੀ ਸੰਪਾਦਿਤ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਜਾਂ ਅਣਪਛਾਤੇ ਹੀ ਰਹੀਆਂ। ਕੁਝ, ਜਿਵੇਂ ਟਚ ਆਫ਼ ਏਵਿਲ, ਬੜੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਨੋਟਾਂ ਵਿਚੋਂ ਮੁੜ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਤਕਰੀਬਨ 50 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਵੇਲਜ਼ ਦੀ ਅੰਤਮ ਫਿਲਮ, ਦਿ ਆੱਨ ਸਾਈਡ ਆਫ ਦਿ ਵਿੰਡ, 2018 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਵੇਲਜ਼ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਆਹ ਹੋਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੀਟਾ ਹੇਅਵਰਥ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਸਨ। ਆਪਣੀ ਬੈਰੀਟੋਨ ਅਵਾਜ਼ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ,[4] ਵੇਲਜ਼ ਨੇ ਥੀਏਟਰ, ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਫਿਲਮ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਇੱਕ ਜੀਵਿਤ ਜਾਦੂਗਰ ਸੀ ਜੋ ਜੰਗ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਫੌਜ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਸੰਨ 2002 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫਿਲਮ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀਆਂ ਦੋ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਡਾਇਰੈਕਟਰਾਂ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹਾਨ ਫਿਲਮ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[5][6] ਦਿ ਟੈਲੀਗ੍ਰਾਫ ਯੂ ਕੇ ਦੁਆਰਾ ਉਸਨੂੰ ਹਾਲੀਵੁੱਡ ਦੇ 50 ਮਹਾਨ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[7]
ਮੁਢਲਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਜਾਰਜ ਓਰਸਨ ਵੇਲਜ਼ ਦਾ ਜਨਮ 6 ਮਈ, 1915 ਨੂੰ ਕੇਨੋਸ਼ਾ, ਵਿਸਕਾਨਸਿਨ, ਰਿਚਰਡ ਹੈਡ ਵੇਲਜ਼ (ਬੀ. ਰਿਚਰਡ ਹੋਡਗਨ ਵੇਲਜ਼, 12 ਨਵੰਬਰ 1872, ਸੇਂਟ ਜੋਸਫ, ਮਿਸੂਰੀ ਦੇ ਨੇੜੇ; ਡੀ. 28 ਦਸੰਬਰ, 1930, ਸ਼ਿਕਾਗੋ, ਇਲੀਨੋਇਸ) : 26 [8] [lower-alpha 1] ਅਤੇ ਬੀਟਰਿਸ ਇਵੇਸ ਵੇਲਜ਼ (ਬੀ. ਬੀਟਰਸ ਲੂਸੀ ਆਈਵਸ, 1 ਸਤੰਬਰ 1883, ਸਪਰਿੰਗਫੀਲਡ, ਇਲੀਨੋਇਸ ; ਡੀ. 10 ਮਈ, 1924, ਸ਼ਿਕਾਗੋ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ।[9] : 9 [lower-alpha 2] ਉਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਨਾਵਾਂ ਦੇ ਸਰੋਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਕ ਕਹਾਣੀ ਜਾਰਜ ਐਡੀ ਦੁਆਰਾ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ 1914 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਵੈਲਜ਼ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਦੇ ਕਰੂਜ਼ 'ਤੇ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਐਡੇ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤ ਓਰਸਨ ਵੇਲਜ਼ (ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ) ਨਾਲ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਉਸੇ ਮੇਜ਼ ਤੇ ਬੈਠੇ ਮਿਸਟਰ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀਮਤੀ ਰਿਚਰਡ ਵੇਲਜ਼. ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ. ਵੇਲਸ ਉਸ ਸਮੇਂ ਗਰਭਵਤੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਲਵਿਦਾ ਕਿਹਾ, ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਇੰਨਾ ਅਨੰਦ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਬੱਚਾ ਇੱਕ ਲੜਕਾ ਹੁੰਦਾ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਜਾਰਜ ਓਰਸਨ ਰੱਖਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਿਆ ਸੀ।[11] ਵੇਲਜ਼ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਪਰਡਯੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਜਾਰਜ ਐਡੀ ਦੇ ਪੇਪਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਅਮੀਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਵੇਲਜ਼ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਸਦੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ 1919 ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਚਲੇ ਗਏ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਜੋ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਈਕਲ ਲੈਂਪ ਦੇ ਖੋਜੀ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ,[12] ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀਣੀ ਸ਼ੂਰੁ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਵੇਲਜ਼ ਦੀ ਮਾਂ, ਇੱਕ ਪਿਆਨੋਵਾਦਕ, ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਆਰਟ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿਖੇ ਡਡਲੇ ਕਰਾਫਟਸ ਵਾਟਸਨ ਦੁਆਰਾ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣ ਦੌਰਾਨ ਖੇਡੀ। ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਵੇਲਜ਼ ਲੜਕਾ, "ਡਿੱਕੀ" ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸੰਸਥਾਗਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਸਨ। ਬੀਟਰਸ ਦੀ ਵੈਲਜ਼ ਦੇ ਨੌਵੇਂ ਜਨਮਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 10 ਮਈ 1924 ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਹੈਪੇਟਾਈਟਸ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। : 3–5 [13] : 326 ਗੋਰਡਨ ਸਟਰਿੰਗ ਕੁਆਰਟੇਟ, ਜਿਸ ਨੇ 1921 ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਘਰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਨਾਟਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਬੀਟਰਿਸ ਦੇ ਅੰਤਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡਿਆ।[14][15]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Overview: Orson Welles, (1915–1985) American film director and actor". Oxford Reference. Retrieved 2019-03-21.
- ↑ "The Eyes of Orson Welles in Chicago at Gene Siskel Film Center". Chicago, Illinois Music, Nightlife & Events. Retrieved 2019-03-21.
- ↑ "Orson Welles is Dead at 70; Innovator of Film and Stage". The New York Times, October 11, 1985. Retrieved 2014-05-15.
- ↑ Christley, Jaime N. (2003). "Orson Welles". Senses of Cinema. Archived from the original on September 14, 2012.
- ↑ "Sight & Sound |Top Ten Poll 2002 – The Directors' Top Ten Directors". BFI. September 5, 2006. Archived from the original on October 13, 2018. Retrieved December 30, 2009.
- ↑ "Sight & Sound |Top Ten Poll 2002 – The Critics' Top Ten Directors". BFI. September 5, 2006. Archived from the original on March 3, 2016. Retrieved December 30, 2009.
- ↑ "The 50 greatest actors from Hollywood's Golden Age". The Telegraph (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). 2017-11-24. ISSN 0307-1235. Retrieved 2019-11-09.
- ↑ Ancestry.com, Illinois, Deaths and Stillbirths Index 1916–1947 [database online], Provo, Utah. Ancestry.com Operations 2011. Retrieved September 29, 2014.
- ↑ McGilligan, Patrick (2015). Young Orson. New York: Harper. ISBN 978-0-06-211248-4.
- ↑ "Green Ridge Cemetery Photo Gallery". Kenosha (Wisconsin) Cemetery Association. Retrieved 2016-11-12.
- ↑ Kelly, Fred C. (1947). George Ade, Warmhearted Satirist (First ed.). Indianapolis, IN: The Bobs-Merrill Company. p. 209.
- ↑ "Orson Welles Biography". Turner Classic Movies. Retrieved 2015-05-09.
- ↑ Welles, Orson; Bogdanovich, Peter; Rosenbaum, Jonathan (1992). This is Orson Welles. New York: HarperCollins Publishers. ISBN 978-0-06-016616-8.
- ↑ "Chicago Musicians Mourn Passing of Mrs. Welles". Chicago Tribune, May 13, 1924, page 10. Retrieved 2014-10-06.
- ↑ "The Gordon Collection of String Music". University of Rochester Library Bulletin, Winter 1952. Retrieved 2014-08-31.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:<ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found