ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ

ਗੁਣਕ: 03°04′33″S 37°21′12″E / 3.07583°S 37.35333°E / -3.07583; 37.35333
ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ
ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ ਦੀ ਕੀਬੋ ਚੋਟੀ
ਉਚਾਈ5,895 m (19,341 ft)[1][2]
ਬਹੁਤਾਤ5,885 m (19,308 ft)[3]
Ranked 4th
ਸੂਚੀਬੱਧਤਾ
ਸਥਿਤੀ
Lua error in ਮੌਡਿਊਲ:Location_map/multi at line 27: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ" does not exist.ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ ਵਿੱਚ ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ
ਸਥਿਤੀKilimanjaro Region, Tanzania
ਗੁਣਕ03°04′33″S 37°21′12″E / 3.07583°S 37.35333°E / -3.07583; 37.35333
ਧਰਾਤਲੀ ਨਕਸ਼ਾਵੀਲੋਚਾਉਸਕੀ ਵੱਲੋਂ ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ ਦਾ ਨਕਸ਼ਾ ਅਤੇ ਰਾਹਬਰ[4]
ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ
ਕਿਸਮਤਹਿਦਾਰ-ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ
ਆਖ਼ਰੀ ਵਿਸਫੋਟ150000-200000 ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ
ਚੜ੍ਹਾਈ
ਪਹਿਲੀ ਚੜ੍ਹਾਈ1889
ਹਾਂਸ ਮੇਈਆ
ਲੂਡਵਿਕ ਪੁਅਟਸ਼ੈਲਾ
ਸਭ ਤੋਂ ਸੌਖਾ ਰਾਹਹਾਈਕ

ਮਾਊਂਟ ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ ਜਾਂ ਕਿਲੀਮੰਜਾਰੋ ਪਹਾੜ ਆਪਣੇ ਤਿੰਨ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਸ਼ੰਕੂਆਂ ਕੀਬੋ, ਮਾਵੈਂਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸ਼ੀਰਾ ਸਣੇ, ਤਨਜ਼ਾਨੀਆ ਵਿਚਲਾ ਇੱਕ ਸੁਸਤ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਪਹਾੜ ਹੈ। ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ ਤੋਂ 5,895 ਮੀਟਰ (19,341 ਫੁੱਟ) ਉੱਚਾ ਇਹ ਪਹਾੜ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਪਹਾੜ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਇਕੱਲਾ ਖੜ੍ਹਾ ਪਹਾੜ (ਮਤਲਬ ਕਿਸੇ ਪਹਾੜੀ ਲੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਨਹੀਂ) ਹੈ।

ਨਾਮ[ਸੋਧੋ]

ਕਿਲਿਮੰਜਾਰੋ ਨਾਮ ਦਾ ਸਟੀਕ ਮਤਲਬ ਅਤੇ ਉਤਪੱਤੀ ਅਗਿਆਤ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਵਾਹਿਲੀ ਸ਼ਬਦ ਕਿਲਿਮਾ (ਮਤਲਬ ਪਹਾੜ) ਅਤੇ ਕਿਚਾਗਾ ਸ਼ਬਦ ਜਾਰੋ, ਜਿਸਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਸਫੇਦੀ ਹੈ, ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਯੋਜਨ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਵਹਾਈਟ ਮਾਉਂਟੇਨ ਨਾਮ ਦੀ ਉਤਪਤੀ ਹੋਈ। ਇੱਕ ਅਤੇ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਗਾ /ਕਿਚਾਗਾ ਵਿੱਚ ਜਾਰੋ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸਾਡਾ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਕਿਲਿਮੰਜਾਰੋ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਸਾਡਾ ਪਹਾੜ। ਇਹ ਚਾਗਾ ਵਾਸੀਆਂ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਪਹਾੜ ਦੀ ਤਲਹਟੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।

ਇਹ ਅਗਿਆਤ ਹੈ ਕਿ ਕਿਲਿਮੰਜਾਰੋ ਨਾਮ ਕਿਥੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਕਈ ਸਿੱਧਾਂਤ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਯੂਰਪੀ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਨੇ 1860 ਤੱਕ ਇਸ ਨਾਮ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਲਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਇਸਦਾ ਸਵਾਹਿਲੀ ਨਾਮ ਸੀ[5], ਅਤੇ ਕਿਲਿਮੰਜਾਰੋ ਨੂੰ ਦੋ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਖੰਡਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਹੈ ਕਿਲਿਮਾ (ਪਹਾੜੀ, ਛੋਟਾ ਪਹਾੜ ਲਈ ਸਵਾਹਿਲੀ ਸ਼ਬਦ) ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਜਾਰੋ ਜਿਸਦਾ ਮੂਲ, ਸਿੱਧਾਂਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ - ਕੁੱਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਵਾਹਿਲੀ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਸਫੇਦ ਜਾਂ ਚਮਕ ਹੈ, ਜਾਂ ਗੈਰ - ਸਵਾਹਿਲੀ ਮੂਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ ਕਿਚਾਗਾ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਸ਼ਬਦ ਜਾਰੋ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਾਰਵਾਂ। ਇਸ ਸਾਰੇ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਉਂ ਪਹਾੜ ਲਈ ਉਚਿਤ ਸ਼ਬਦ ਮਿਲਿਮਾ ਦੀ ਬਜਾਏ ਅਲਪਾਰਥਕ ਕਿਲਿਮਾ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਨਾਮ ਇੱਕ ਮਕਾਮੀ ਹਾਸੀ-ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਜਾਰੋ ਦੀ ਛੋਟੀ ਪਹਾੜੀ ਨੂੰ ਅਫਰੀਕੀ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪਹਾੜ ਦੱਸਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੋਲ ਹੈ ਅਤੇ ਗਾਈਡ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਜਾਰੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹਾੜੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੱਖ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਚਾਗਾ ਕਿਲਮਨਾਰੇ ਜਾਂ ਕਿਲਿਅਜਾਓ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਜੋ ਪੰਛੀਆਂ/ਤੇਂਦੂਏ/ਕਾਰਵਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਲੇਕਿਨ ਇਸ ਸਿੱਧਾਂਤ ਤੋਂ ਇਸ ਸਚਾਈ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਕਿ ਕਿਚਾਗਾ ਵਿੱਚ ਕਿਲਿਮੰਜਾਰੋ ਦਾ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿੱਚ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਯੋਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਚੜ੍ਹਨਾ ਅਤੇ ਹਾਈਕਿੰਗ[ਸੋਧੋ]

ਕਿਲੀਮੰਜਰੋ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਯਾਤਰੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈ, ਇਸ ਵਿੱਚ ਛੇ ਚੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਟ੍ਰੇਲ ਹਨ। ਰਸਤੇ ਲੰਬਾਈ ਅਤੇ ਮੁਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰੇ ਹਨ।[6]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named TNP
  2. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named UNESCO
  3. "Kilimanjaro". Peakbagger.com. Retrieved 2012-08-16.
  4. Kilimanjaro Map and tourist Guide (Map) (4th ed.). 1:75,000 with 1:20,000 and 1:30,000 insets. EWP Map Guides. Cartography by EWP. EWP. 2009. ISBN 0-906227-66-6.
  5. Johann Ludwig Krapf; Ernest George Ravenstein (1860). Travels, Researches, and Missionary Labours, During an Eighteen Years' Residence in Eastern Africa: Together with Journeys to Jagga, Usambara, Ukambani, Shoa, Abessinia and Khartum, and a Coasting Voyage from Nombaz to Cape Delgado. Trübner and Company, Paternoster Row. p. 255.
  6. "Mount Kilimanjaro Climbing".

External links[ਸੋਧੋ]