ਇਜ਼ਰਾਇਲ

ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦਾ ਝੰਡਾ

ਇਜ਼ਰਾਇਲ ਦਾ ਨਿਸ਼ਾਨ

ਇਜਰਾਇਲ ਰਾਸ਼ਟਰ ( ਇਬਰਾਨੀ : מְדִינַת יִשְׂרָאֵל , ਮੇਦਿਨਤ ਯਿਸਰਾਏਲ ; دَوْلَةْ إِسْرَائِيل , ਦੌਲਤ ਇਸਰਾਈਲ ) ਇੱਕ ਦਕਸ਼ਿਣਪਸ਼ਚਿਮ ਏਸ਼ਿਆ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਹੈ । ਇਹ ਦਕਸ਼ਿਣਪੂਰਵ ਭੂਮਧਿਅ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪੂਰਵੀ ਨੋਕ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ । ਇਸਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਲੇਬਨਾਨ ਹੈ , ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਸੀਰਿਆ ਅਤੇ ਜਾਰਡਨ ਹੈ , ਅਤੇ ਦਕਸ਼ਿਨਪਸ਼ਚਿਮ ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਹੈ । ਮਧਿਅਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਸੰਸਾਰ ਰਾਜਨੀਤੀ ਅਤੇ ਇਤਹਾਸ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਲੋਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹੈ । ਇਤਹਾਸ ਅਤੇ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦਾ ਮੂਲ ਨਿਵਾਸ ਰਹਿ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਨਾਮ ਈਸਾਇਇਤ , ਇਸਲਾਮ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਧਰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁਖਤਾ ਵਲੋਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਯਹੂਦੀ , ਮਧਿਅਪੂਰਵ ਅਤੇ ਯੂਰੋਪ ਦੇ ਕਈ ਕਸ਼ੇਤਰੋ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਏ ਸਨ । ਉਂਨੀਸਵੀ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪੂਰਵਾਰਧ ਵਿੱਚ ਯੂਰੋਪ ਵਿੱਚ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੇ ਉਪਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਜ਼ੁਲਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਯੂਰੋਪੀ ( ਅਤੇ ਹੋਰ ) ਯਹੂਦੀ ਆਪਣੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਲੋਂ ਭਾਗ ਕਰ ਯੇਰੂਸ਼ਲਮ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਸਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਲੱਗੇ । ਸੰਨ 1948 ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਇਸਰਾਇਲ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਹੋਈ ।

ਯਰੂਸ਼ਲਮ ਇਸਰਾਇਲ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ ਉੱਤੇ ਹੋਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤੇਲ ਅਵੀਵ ਦਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਮੁਖਤਾ ਵਲੋਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਇੱਥੇ ਦੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਭਾਸ਼ਾ ਇਬਰਾਨੀ ( ਹਿਬਰੂ ) ਹੈ , ਜੋ ਸੱਜੇ ਵਲੋਂ ਬਾਂਏ ਲਿਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ , ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਇਸਰਾਇਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।

ਨਾਮ

ਇਸਰਾਇਲ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਬਾਈਬਲ ਅਤੇ ਉਸਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਲੋਂ ਹੁੰਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਬਾਈਬਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰੱਬ ਦੇ ਫਰਿਸ਼ਤੇ ਦੇ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਲੜਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਜੈਕਬ ਦਾ ਨਾਮ ਇਸਰਾਇਲ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ । ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਉਸੀ ਸਮੇਂ ( ਜਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ) ਵਲੋਂ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੀ ਭੂਮੀ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਪੁਰਾਸਾਰੀ ਕਾਢਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸਭਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਈਸੇ ਦੇ 13ਵੀਆਂ ਸਦੀ ਪੂਰਵ , ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ , ਇਸ ਭ । ਯਹ ਦੇਸ਼ ਪਅਹਲਏ ਅਸਤੀਤਵ ਵਿੱਚ ਨਹਏ ਥ ।

ਅਜਾਦੀ ਅਤੇ ਸ਼ੁਰੁਆਤੀ ਸਮਾਂ

ਦੂਸਰਾ ਸੰਸਾਰ ਲੜਾਈ ਦੇ ਬਾਅਦ ਬਰੀਟੀਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਕਤ ਪਰਿਸਤੀਥਿ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਵਾਦ ਯਹੂਦੀ ਸਮੁਦਾਏ ਦੇ ਨਾਲ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਵੰਡ ਚੂਕਿਆ ਸੀ  ! ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਤਰਫ ਹਗਨਾ , ਇਰਗੁਨ ਅਤੇ ਲੋਹੀ ਨਾਮ ਦੇ ਸੰਗਠਨ ਬਰੀਟੀਸ਼ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਹਿੰਸਾਤਮਕ ਬਗ਼ਾਵਤ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਵਹੀਂ ਹਜਾਰੋ ਯਹੂਦੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਇਜਰਾਇਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਮੰਗ ਰਹੇ ਸਨ  ! ਉਦੋਂ ਸੰਨ ੧੯੪੭ ਵਿੱਚ ਬਰੀਟੀਸ਼ ਸਾਮਰਾਜ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਉਪਾਅ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਦੀ ਜਿਸ ਵਲੋਂ ਅਰਬ ਅਤੇ ਯਹੂਦੀ ਦੋਨਾਂ ਸੰਪ੍ਰਦਾਏ ਦੇ ਲੋਕ ਸਹਿਮਤ ਹੋ  ! ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਦੁਆਰਾ ਫਿਲਿਸਤੀਨ ਦੇ ਵਿਭਾਜਨ ਨੂੰ ( ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸੰਘ ਦੇ ੧੮੧ ਘੋਸ਼ਣਾ ਪੱਤਰ ) ਨਵੰਬਰ ੨੯ , ੧੯੪੭ ਮਾਨਤੇ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ , ਜਿਸਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਰਾਜ ਦਾ ਵਿਭਾਜਨ ਦੋ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਸੀ ਇੱਕ ਅਰਬ ਅਤੇ ਇੱਕ ਯਹੂਦੀ  ! ਜਦੋਂ ਕਿ ਜੇਰੁਸਲੇਮ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੁਆਰਾ ਰਾਜ ਕਰਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਿਤੇ ਗਈ ਇਸ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਜੇਰੁਸਲੇਮ ਨੂੰ ਸਰਪੁਰ ਇਸਪੇਕਟਰੁਮ ( curpus spectrum ) ਕਿਹਾ ਗਿਆ  ! ਇਸ ਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤੁਰੰਤ ਮਾਨਤੇ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਵਹੀਂ ਅਰਬ ਸਮੁਦਾਏ ਨੇ ਨਵੇੰਬਰ ੧ ੧੯੪੭ ਤਿੰਨ ਦੇਨਾਂ ਦੇ ਬੰਦ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ  ! ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਘਰ ਲੜਾਈ ਦੀ ਸਤੀਥਿ ਬੰਨ ਗਏ ਅਤੇ ਕਰੀਬ ੨੫੦ , ੦੦੦ ਫਿਲਿਸਤੀਨੀ ਲੋਕੋ ਨੇ ਰਾਜ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ  ! ੧੪ ਮਈ ੧੯੪੮ ਨੂੰ ਯਹੂਦੀ ਸਮੁਦਾਏ ਨੇ ਬਰੀਟੀਸ਼ ਵਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਜਾਦੀ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਇਜਰਾਇਲ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ , ਉਦੋਂ ਸਿਰਿਆ , ਲੀਬਿਆ ਅਤੇ ਇਰਾਕ ਨੇ ਇਜਰਾਇਲ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ੧੯੪੮ ਦੇ ਅਰਬ - ਇਜਰਾਇਲ ਲੜਾਈ ਦੀ ਸ਼ੁਰੁਆਤ ਹੁਈ  ! ਸਉਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਵੀ ਤੱਦ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਭੇਜਕੇ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵਲੋਂ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਯਮਨ ਵੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਇਆ , ਲੱਗਭੱਗ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਬਾਅਦ ਲੜਾਈ ਵਿਰਾਮ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਹੁਈ ਅਤੇ ਜੋਰਡਨ ਅਤੇ ਇਸਰਾਇਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਸੀਮਾ ਰੇਖਾ ਅਵਤਰਿਤ ਹੁਈ ਜਿਵੇਂ green line ( ਹਰੀ ਰੇਖਾ ) ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਨੇ ਗਜਾ ਪੱਟੀ ਉੱਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਕੀਤਾ , ਕਰੀਬ ੭੦੦੦੦੦ ਫਿਲਿਸਤੀਨ ਇਸ ਲੜਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵਿਸਥਾਪਿਤ ਹੋਏ  ! ਇਜਰਾਇਲ ਨੇ ੧੧ ਮਈ , ੧੯੪੯ ਵਿੱਚ ਸਿਉਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਮਾਨਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ  !

ਵਿਵਾਦ ਏਵਮ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੋਤੇ

ਅਰਬ ਸਮੁਦਾਏ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਗਮਾਲ ਅਬਦੇਲ ਨਸੀਰ ਨੇ ਇਜਰਾਇਲ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ੧੯੬੬ ਵਿੱਚ ਇਜਰਾਇਲ - ਅਰਬ ਲੜਾਈ ਹੋਇਆ  ! ੧੯੬੭ ਵਿੱਚ ਮਿਸਰ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਲ ਨੂੰ ਸਨਾਈ ਪਨਿਸੁਲੇਨਾ ( ੧੯੫੭ ) ਨੂੰ ਬਹਾਰ ਨਿਕਲ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਲਾਲ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਇਜਰਾਇਲ ਦੀ ਮਰਨਾ-ਜੰਮਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ  ! ਜੂਨ ੫ , ੧੯੬੭ ਨੂੰ ਇਜਰਾਇਲ ਨੇ ਮਿਸਰ , ਜੋਰਡਨ ਸੀਰਿਆ ਅਤੇ ਇਰਾਕ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਲੜਾਈ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਿਰਫ਼ ੬ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਅਰਬ ਦੁਸ਼ਮਨਾਂ ਨੂੰ ਹਾਰ ਕਰ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਫੌਜੀ ਪ੍ਰਭੁਸੱਤਾ ਕਾਇਮ ਕੀਤੀ  ! ਇਸ ਲੜਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਜਰਾਇਲ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੇ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਉਪਸਤੀਥ ਫਲਿਸਤੀਨੀ ਲੋਕੋ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਝੇਲਨਾ ਪਿਆ ਇਸਵਿੱਚ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੀ ਫਿਲਿਸਤੀਨ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਓਰਗਾਨਿਜਸ਼ਨ ( ਪੀ . ਏਲ . ਓ ) ਜੋ ੧੯੬੪ ਵਿੱਚ ਬਨਆ ਗਿਆ ਸੀ  ! ੧੯੬੦ ਦੇ ਅੰਤ ਵਲੋਂ ੧੯੭੦ ਤੱਕ ਇਜਰਾਇਲ ਉੱਤੇ ਕਈ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ੧੯੭੨ ਵਿੱਚ ਇਜਰਾਇਲ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਭਾਗੀਆਂ ਉੱਤੇ ਮੁਨਿਚ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹਮਲਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ  ! ਓਕਟੁਬਰ ੬ , ੧੯੭੩ ਨੂੰ ਸਿਰਿਆ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਦੁਆਰਾ ਇਜਰਾਇਲ ਉੱਤੇ ਅਚਾਨਕ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਦੋਂ ਇਜਰਾਇਲੀ ਦਿਨ ਲੂਣ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨ ਰਹੇ ਸਨ , ਜਿਸਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਸਿਰਿਆ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਭਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਚੁੱਕਣਾ ਪਿਆ  ! ੧੯੭੬ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਜਰਾਇਲ ਦੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੇ ਵੱਡੀ ਬਹਾਦਰੀ ਵਲੋਂ ੯੫ ਬੰਧਕੋ ਨੂੰ ਛਡਾਇਆ ! ੧੯੭੭ ਦੇ ਆਮ ਚੁਨਾਵੋ ਵਿੱਚ ਲੇਬਰ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਹਾਰ ਹੁਈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਨਾਚਿਮ ਬੇਗਿਨ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਏ ਉਦੋਂ ਅਰਬ ਨੇਤਾ ਅਨਵਰ ਸੱਦਾਤ ਨੇ ਇਸਰੈਲ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਜਿਸ ਵਲੋਂ ਇਜਰਾਇਲ - ਮਿਸਰ ਸਮਝੋਤੇ ( ੧੯੭੯ ) ਦੀ ਨੀਵ ਪਈ  ! ਮਾਰਚ ੧੧ ੧੯੭੮ ਵਿੱਚ ਲੇਬਨਾਨ ਵਲੋਂ ਆਏ ਪ . ਏਲ . ਓ ਦੇ ਆਤੰਕੀਆਂ ਨੇ ੩੫ ਇਜਰਾਇਲੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦੇ ਅਤੇ ੭੫ ਨੂੰ ਜਖ਼ਮੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਇਜਰਾਇਲ ਨੇ ਲੇਬਨਾਨ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪ . ਏਲ . ਓ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਭਾਗ ਖੜੇ ਹੋਏ . ੧੯੮੦ ਵਿੱਚ ਇਜਰੈਲ ਨੇ ਜੇਰੁਸਲੇਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਵਲੋਂ ਅਰਬ ਸਮੁਦਾਏ ਨਰਾਜ ਹੋ ਗਿਆ ਜੂਨ ੭ , ੧੯੮੧ ਵਿੱਚ ਇਜਰੈਲ ਨੇ ਇਰਾਕ ਦਾ ਸੋਲੇ ਪਰਮਾਣੁ ਸਇੰਤਰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ  !