ਬਿੱਛੂ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
ਪੰਜਾਬੀ ਸੁਧਾਰ
No edit summary
ਲਾਈਨ 1: ਲਾਈਨ 1:
[[ਤਸਵੀਰ:Asian forest scorpion in Khao Yai National Park.JPG|thumb|right|230px|ਬਿੱਛੂ]]
[[ਤਸਵੀਰ:Asian forest scorpion in Khao Yai National Park.JPG|thumb|right|230px|ਬਿੱਛੂ]]


'''ਬਿੱਛੂ''' [[ਆਰਥਰੋਪੋਡਾ]] (Arthropoda) ਸੰਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਐਰੈਕਨਿਡ (ਮੱਕੜੀ) ਹੈ। ਇਸਦੀ ਅਨੇਕ ਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਅੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬੂਥਸ (Buthus) ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਟੀਕਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਤੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ।
'''ਬਿੱਛੂ''' [[ਆਰਥਰੋਪੋਡਾ]] (Arthropoda) ਸੰਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਐਰੈਕਨਿਡ (ਮੱਕੜੀ) ਹੈ। ਇਸਦੀ ਅਨੇਕ ਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਅੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬੂਥਸ (Buthus) ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਤੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ।


ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਉਸ਼ਣ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਆਦਿ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਬਿੱਛੂ ਦੀ ਲੱਗਪਗ ੨੦੦੦ ਜਾਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ [[ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ]] ਅਤੇ [[ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ]] ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਰੀਰ ਲੰਮਾ ਚਪਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਭਾਗਾਂ-ਸਿਰੋਵਕਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਰੋਵਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜੋੜੇ ਪੈਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪ-ਅੰਗ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਖੰਡ ਨਾਲ ਡੰਗ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰ-ਗਰੰਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਕਾਇਟਿਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕੰਕਾਲ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਜੋੜੀ ਅੱਖਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।<ref>http://insects.tamu.edu/extension/bulletins/l-1678.html</ref>
ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਉਸ਼ਣ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਆਦਿ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਬਿੱਛੂ ਦੀ ਲੱਗਪਗ ੨੦੦੦ ਜਾਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ [[ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ]] ਅਤੇ [[ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ]] ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਰੀਰ ਲੰਮਾ ਚਪਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਭਾਗਾਂ-ਸਿਰੋਵਕਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਰੋਵਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜੋੜੇ ਪੈਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪ-ਅੰਗ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਖੰਡ ਨਾਲ ਡੰਗ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰ-ਗਰੰਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਕਾਇਟਿਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕੰਕਾਲ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਜੋੜੀ ਅੱਖਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।<ref>http://insects.tamu.edu/extension/bulletins/l-1678.html</ref>

04:25, 7 ਸਤੰਬਰ 2015 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ

ਬਿੱਛੂ

ਬਿੱਛੂ ਆਰਥਰੋਪੋਡਾ (Arthropoda) ਸੰਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਐਰੈਕਨਿਡ (ਮੱਕੜੀ) ਹੈ। ਇਸਦੀ ਅਨੇਕ ਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਅੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬੂਥਸ (Buthus) ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਤੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਉਸ਼ਣ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਆਦਿ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਬਿੱਛੂ ਦੀ ਲੱਗਪਗ ੨੦੦੦ ਜਾਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਰੀਰ ਲੰਮਾ ਚਪਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਭਾਗਾਂ-ਸਿਰੋਵਕਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਰੋਵਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜੋੜੇ ਪੈਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪ-ਅੰਗ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਖੰਡ ਨਾਲ ਡੰਗ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰ-ਗਰੰਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਕਾਇਟਿਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕੰਕਾਲ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਜੋੜੀ ਅੱਖਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।[1]

ਹਵਾਲੇ