ਐਡਮੰਡ ਹਿਲਰੀ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
No edit summary |
No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 1: | ਲਾਈਨ 1: | ||
{{Infobox person |
|||
⚫ | ''' |
||
| name = ਐਡਮੰਡ ਹਿਲਰੀ |
|||
| honorific_suffix = {{postnominals|country=NZL|size=100%|sep=,|KG|ONZ|KBE}} |
|||
| image = Edmund Hillary, c. 1953, autograph removed.jpg |
|||
| caption = ਹਿਲਰੀ, {{Circa}} 1953 |
|||
| birth_name = Edmund Percival Hillary |
|||
| birth_date = {{Birth date|1919|7|20|df=yes}} |
|||
| death_date = {{Death date and age|2008|1|11|1919|7|20|df=yes}}<!-- DO ''not'' CHANGE NZ DATE! --> |
|||
| birth_place = [[ਔਕਲੈਂਡ]], ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ |
|||
| death_place = ਔਕਲੈਂਡ, [[ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ]] |
|||
| spouse = Louise Mary Rose (1953–1975); her death<br />June Mulgrew (1989–2008); his death |
|||
| parents = Percival Augustus Hillary<br />Gertrude Hillary, née Clark |
|||
| children = [[Peter Hillary|Peter]] (b. 1954)<br />Sarah (b. 1955)<br />Belinda (1959–1975) |
|||
| awards = [[Knight of the Order of the Garter]]<br />[[Member of the Order of New Zealand]]<br />[[Knight Commander of the Order of the British Empire]] |
|||
| signature = Edmund Hillary signature.jpg}} |
|||
⚫ | '''ਐਡਮੰਡ ਹਿਲਰੀ''' (ਬਿਲਾਇਤ ਵਿੱਚ ਸਰ ਏਡਮੰਡ ਹਿਲਾਰੀ) (19 ਜੁਲਾਈ 1919 - 11 ਜਨਵਰੀ 2008) [[ਔਕਲੈਂਡ]] ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਵੇਸ਼ਕ ਹਨ। ਏਡਮੰਡ ਹਿਲਰੀ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ [[ਤੇਨਜ਼ਿੰਗ ਨੋਰਗੇ]] ਸ਼ੇਰਪਾ ਦੋਨਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਰਵੋੱਚ ਸਿਖਰ ਸਾਗਰਮਾਥਾ ਉੱਤੇ ਪੁੱਜਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਸਨ। ਪੇਸ਼ੇ ਵਲੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਮਧੁਮੱਖੀ ਪਾਲਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਵਲਾਇਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਸਾਗਰਮਾਥਾ ਦੇ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੇਰਪਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨਸਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ 20, 1919 ਨੂੰ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਸਰ ਏਡਮੰਡ ਹਿਲੇਰੀ, ਕੇਜੀ, ਓਏਨਜੇਡ, ਕੇਬੀਈ, ਇੱਕ ਪਹੜੀ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰੱਤਾ ਸਨ। ਐਵਰੈਸਟ ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਸਰਵਪ੍ਰਥਮ ਪਹੁੰਚਕੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਿਲੇਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ੇਰਪਾ ਤੇਨ ਜਿੰਗ ਨੋਰਵੇ ਹੀ ਸਨ ਜਿਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਮਈ 29, 1953 ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਲੋਕ ਜਾਨ ਹੰਟ ਦੇ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਏਵਰੇਸਟ ਉੱਤੇ 9ਵੀਆਂ ਚੜਾਈ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ। |
||
ਸਾਲ 1950, 1960 - 61 ਅਤੇ ਸਾਲ 1963 - 65 ਦੇ ਆਪਣੇ ਅਭਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਨੇ ਹਿਮਾਲਾ ਦੇ 10 ਹੋਰ ਸਿਖਰਾਂ ਉੱਤੇ ਚੜਾਈ ਕੀਤੀ। ਜਨਵਰੀ 4, 1958 ਨੂੰ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਭਾਗ ਦਾ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਮਨਵੇਲਥ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਪਾਰ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਦੱਖਣ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੁੱਜੇ। ਸਾਲ 1977 ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਮੁਹਾਨੇ ਵਲੋਂ ਇਸ ਦੇ ਉਦਗਮ ਤੱਕ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਜੇਟਬੋਟ ਉੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਜਥੇ ਦਾ ਅਗਵਾਈ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 1985 ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਨੀਲ ਆਰਮਸਟਰਾਂਗ ਦੇ ਨਾਲ ਆਰਕਟੀਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਦੋ ਇੰਜਨ ਯੁਕਤ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਵਲੋਂ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ ਵੀ ਉਤਰੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੋਨਾਂ ਧਰੁਵਾਂ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਏਵਰੇਸਟ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। ਉਸੀ ਸਾਲ ਹਿਲੇਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ, ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਬਾਂਗਲਾਦੇਸ਼ ਲਈ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਦਾ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਾੜ੍ਹੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰਹੇ। |
ਸਾਲ 1950, 1960 - 61 ਅਤੇ ਸਾਲ 1963 - 65 ਦੇ ਆਪਣੇ ਅਭਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਨੇ ਹਿਮਾਲਾ ਦੇ 10 ਹੋਰ ਸਿਖਰਾਂ ਉੱਤੇ ਚੜਾਈ ਕੀਤੀ। ਜਨਵਰੀ 4, 1958 ਨੂੰ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਭਾਗ ਦਾ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਮਨਵੇਲਥ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਪਾਰ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਦੱਖਣ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੁੱਜੇ। ਸਾਲ 1977 ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਮੁਹਾਨੇ ਵਲੋਂ ਇਸ ਦੇ ਉਦਗਮ ਤੱਕ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਜੇਟਬੋਟ ਉੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਜਥੇ ਦਾ ਅਗਵਾਈ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 1985 ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਨੀਲ ਆਰਮਸਟਰਾਂਗ ਦੇ ਨਾਲ ਆਰਕਟੀਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਦੋ ਇੰਜਨ ਯੁਕਤ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਵਲੋਂ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ ਵੀ ਉਤਰੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੋਨਾਂ ਧਰੁਵਾਂ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਏਵਰੇਸਟ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। ਉਸੀ ਸਾਲ ਹਿਲੇਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ, ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਬਾਂਗਲਾਦੇਸ਼ ਲਈ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਦਾ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਾੜ੍ਹੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰਹੇ। |
15:05, 3 ਮਈ 2016 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ
ਐਡਮੰਡ ਹਿਲਰੀ | |
---|---|
ਜਨਮ | Edmund Percival Hillary 20 ਜੁਲਾਈ 1919 ਔਕਲੈਂਡ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ |
ਮੌਤ | 11 ਜਨਵਰੀ 2008 ਔਕਲੈਂਡ, ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ | (ਉਮਰ 88)
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | Louise Mary Rose (1953–1975); her death June Mulgrew (1989–2008); his death |
ਬੱਚੇ | Peter (b. 1954) Sarah (b. 1955) Belinda (1959–1975) |
ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ | Percival Augustus Hillary Gertrude Hillary, née Clark |
ਪੁਰਸਕਾਰ | Knight of the Order of the Garter Member of the Order of New Zealand Knight Commander of the Order of the British Empire |
ਦਸਤਖ਼ਤ | |
ਐਡਮੰਡ ਹਿਲਰੀ (ਬਿਲਾਇਤ ਵਿੱਚ ਸਰ ਏਡਮੰਡ ਹਿਲਾਰੀ) (19 ਜੁਲਾਈ 1919 - 11 ਜਨਵਰੀ 2008) ਔਕਲੈਂਡ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅੰਵੇਸ਼ਕ ਹਨ। ਏਡਮੰਡ ਹਿਲਰੀ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਤੇਨਜ਼ਿੰਗ ਨੋਰਗੇ ਸ਼ੇਰਪਾ ਦੋਨਾਂ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਰਵੋੱਚ ਸਿਖਰ ਸਾਗਰਮਾਥਾ ਉੱਤੇ ਪੁੱਜਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲਾਂ ਲੋਕ ਸਨ। ਪੇਸ਼ੇ ਵਲੋਂ ਉਹ ਇੱਕ ਮਧੁਮੱਖੀ ਪਾਲਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਵਲਾਇਤ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਸਾਗਰਮਾਥਾ ਦੇ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੇਰਪਾ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨਸਤਰ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਜੁਲਾਈ 20, 1919 ਨੂੰ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਜੰਮੇ ਸਰ ਏਡਮੰਡ ਹਿਲੇਰੀ, ਕੇਜੀ, ਓਏਨਜੇਡ, ਕੇਬੀਈ, ਇੱਕ ਪਹੜੀ ਅਤੇ ਖੋਜਕਰੱਤਾ ਸਨ। ਐਵਰੈਸਟ ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਸਰਵਪ੍ਰਥਮ ਪਹੁੰਚਕੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਹਿਲੇਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ੇਰਪਾ ਤੇਨ ਜਿੰਗ ਨੋਰਵੇ ਹੀ ਸਨ ਜਿਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਮਈ 29, 1953 ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਲੋਕ ਜਾਨ ਹੰਟ ਦੇ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਏਵਰੇਸਟ ਉੱਤੇ 9ਵੀਆਂ ਚੜਾਈ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈ ਰਹੇ ਸਨ।
ਸਾਲ 1950, 1960 - 61 ਅਤੇ ਸਾਲ 1963 - 65 ਦੇ ਆਪਣੇ ਅਭਿਆਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਨੇ ਹਿਮਾਲਾ ਦੇ 10 ਹੋਰ ਸਿਖਰਾਂ ਉੱਤੇ ਚੜਾਈ ਕੀਤੀ। ਜਨਵਰੀ 4, 1958 ਨੂੰ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਭਾਗ ਦਾ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਾਮਨਵੇਲਥ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਪਾਰ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਉਹ ਦੱਖਣ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ ਵੀ ਪੁੱਜੇ। ਸਾਲ 1977 ਵਿੱਚ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਦੇ ਮੁਹਾਨੇ ਵਲੋਂ ਇਸ ਦੇ ਉਦਗਮ ਤੱਕ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਜੇਟਬੋਟ ਉੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਜਥੇ ਦਾ ਅਗਵਾਈ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਸਾਲ 1985 ਵਿੱਚ ਹਿਲੇਰੀ ਨੀਲ ਆਰਮਸਟਰਾਂਗ ਦੇ ਨਾਲ ਆਰਕਟੀਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਦੋ ਇੰਜਨ ਯੁਕਤ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ ਵਲੋਂ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਉੱਤੇ ਵੀ ਉਤਰੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੋਨਾਂ ਧਰੁਵਾਂ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਏਵਰੇਸਟ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। ਉਸੀ ਸਾਲ ਹਿਲੇਰੀ ਨੂੰ ਭਾਰਤ, ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਬਾਂਗਲਾਦੇਸ਼ ਲਈ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਦਾ ਹਾਈ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਾੜ੍ਹੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੱਕ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਭਾਗ ਹਿਮਾਲਇਨ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਦੁਆਰੇ ਨੇਪਾਲ ਦੇਸ਼ੇਰਪਾਵਾਂਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵਿੱਚ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ। ਇਸ ਟਰੱਸਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਆਪ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਕਾਫ਼ੀ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਇਸਵਿੱਚ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਹਿਮਾਲਾ ਦੇ ਇਸ ਨਿਰਜਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਅਸਪਤਾਲੋਂ ਨੂੰ ਬਣਵਾਉਣ ਅਤੇ ਚਲਾਣ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਫਲ ਹੋਏ।