ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਂਸਾਗਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up using AWB |
No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 1: | ਲਾਈਨ 1: | ||
[[ਤਸਵੀਰ:Arctic Ocean - en.png|thumb|300px|right|ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ]] |
[[ਤਸਵੀਰ:Arctic Ocean - en.png|thumb|300px|right|ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ]] |
||
ਧਰਤੀ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਾਰਧ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵੀ ਮਹਾਸਾਗਰ ਜਾਂ ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ, ਜਿਸਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਜਿਆਦਾਤਰ |
ਧਰਤੀ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਾਰਧ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵੀ ਮਹਾਸਾਗਰ ਜਾਂ ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ, ਜਿਸਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਜਿਆਦਾਤਰ ਆਰਕਟਿਕ ਉੱਤਰ ਧਰੁਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਪੰਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭਾਗਾਂ (ਪੰਜ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ) ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਅਤੇ ਉਥਲਾ ਮਹਾਸਾਗਰ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਣੀ ਸਰਵੇਖਣ ਸੰਗਠਨ (IHO) ਇਸਨ੍ਹੂੰ ਇੱਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਤਜਵੀਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ, ਕੁੱਝ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸਨੂੰ ਆਰਕਟਿਕ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਜਾਂ ਕੇਵਲ ਆਰਕਟਿਕ ਸਾਗਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਅੰਧ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਲੱਗਭੱਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਯੂਰੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ, ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ਤੇ ਸਾਲ ਭਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਰਫ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨਪਣ, ਮੌਸਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਬਰਫ ਖੁਰਦੀ ਅਤੇ ਜੰਮਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸ ਦਾ ਔਸਤ ਨਮਕੀਨਪਣ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਤਬਖ਼ੀਰ, ਨਦੀਆਂ ਅਤੇ ਧਾਰਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਮਿੱਠਾ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਨਮਕੀਨਪਣ ਵਾਲੇ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਨਾਲ ਸੀਮਿਤ ਜੁੜਾਵ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਚ ਨਮਕੀਨਪਣ ਵਾਲੇ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਵਗ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਦੀ ਲੱਗਭੱਗ 50 % ਬਰਫ ਪਿਘਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। [[ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿਮ ਅਤੇ ਬਰਫ ਅੰਕੜਾ ਕੇਂਦਰ]], ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰ ਆਰਕਟਿਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਰਫ ਕਵਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਖੁਰਨ ਦੀ ਦਰ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਦੈਨਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।<ref>{{Cite book |
||
| first=Matthias |
| first=Matthias |
||
| last=Tomczak |
| last=Tomczak |
16:56, 22 ਸਤੰਬਰ 2016 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ
ਧਰਤੀ ਦੇ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਾਰਧ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵੀ ਮਹਾਸਾਗਰ ਜਾਂ ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ, ਜਿਸਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਜਿਆਦਾਤਰ ਆਰਕਟਿਕ ਉੱਤਰ ਧਰੁਵੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਪੰਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭਾਗਾਂ (ਪੰਜ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ) ਵਿੱਚੋਂ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਅਤੇ ਉਥਲਾ ਮਹਾਸਾਗਰ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪਾਣੀ ਸਰਵੇਖਣ ਸੰਗਠਨ (IHO) ਇਸਨ੍ਹੂੰ ਇੱਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਤਜਵੀਜ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ, ਕੁੱਝ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇਸਨੂੰ ਆਰਕਟਿਕ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰ ਜਾਂ ਕੇਵਲ ਆਰਕਟਿਕ ਸਾਗਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਅੰਧ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦੇ ਭੂਮੱਧ ਸਾਗਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਲੱਗਭੱਗ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਯੂਰੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ, ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ ਤੇ ਸਾਲ ਭਰ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਰਫ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਰਕਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਨਮਕੀਨਪਣ, ਮੌਸਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦੀ ਬਰਫ ਖੁਰਦੀ ਅਤੇ ਜੰਮਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਸ ਦਾ ਔਸਤ ਨਮਕੀਨਪਣ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਤਬਖ਼ੀਰ, ਨਦੀਆਂ ਅਤੇ ਧਾਰਾਵਾਂ ਵਲੋਂ ਭਾਰੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲਾ ਮਿੱਠਾ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਨਮਕੀਨਪਣ ਵਾਲੇ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਨਾਲ ਸੀਮਿਤ ਜੁੜਾਵ ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਦਾ ਪਾਣੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉੱਚ ਨਮਕੀਨਪਣ ਵਾਲੇ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ ਵਗ ਕਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਇੱਥੇ ਦੀ ਲੱਗਭੱਗ 50 % ਬਰਫ ਪਿਘਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿਮ ਅਤੇ ਬਰਫ ਅੰਕੜਾ ਕੇਂਦਰ, ਉਪਗ੍ਰਹਿ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰ ਆਰਕਟਿਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਰਫ ਕਵਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਖੁਰਨ ਦੀ ਦਰ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਦੈਨਿਕ ਰਿਕਾਰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।[1]
ਹਵਾਲੇ
- ↑ Tomczak, Matthias; Godfrey, J. Stuart (2003). Regional Oceanography: an Introduction (2 ed.). Delhi: Daya Publishing House. ISBN 81-7035-306-8.