ਸਿਬਨਾਰਾਇਣ ਰਾਏ

ਸਿਬਨਾਰਾਇਣ ਰਾਏ (1921-2008) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਚਿੰਤਕ, ਵਿਦਵਾਨ, ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤਕ ਆਲੋਚਕ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਬੰਗਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ। ਉਹ ਇੱਕ ਰੈਡੀਕਲ ਮਾਨਵਵਾਦੀ, ਮਾਰਕਸਵਾਦੀ - ਇਨਕਲਾਬੀ ਮਨਬੇਂਦਰ ਨਾਥ ਰਾਏ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਸਦਕਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪੋਲੀਮੈਥ ਬਰਟਰੈਂਡ ਰਸਲ, ਨੇ ਰੇ ਬਾਰੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ". . . ਸਿਬਨਾਰਾਇਣ ਰੇ ਇਕ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਹਰ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਮਝਦਾ ਹਾਂ. . . . ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਲੇਖਕਾਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਸਹੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਨਿਧਤਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।”

ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਅਤੇ ਕੈਰੀਅਰ

20 ਜਨਵਰੀ 1921 ਨੂੰ, ਸਿਬਨਾਰਾਇnਣ ਰੇ ਦਾ ਜਨਮ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਉਪੇਂਦਰਨਾਥ ਬਿਦਿਆਭੂਸ਼ਣ ਸ਼ਾਸਤਰੀ (1867–1959) ਅਤੇ ਕਵੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ ਰਾਏ (1882–1973) ਦੇ ਘਰ ਕੋਲਕਾਤਾ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਚਿੰਤਕ-ਲੇਖਕ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਵੀ ਸਾਹਿਤਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਜੋ ਬਾਮਬੋਧਿਨੀ, ਸ਼ੀਬਮ, ਅੰਤਾਪੁਰ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਵਰਗੇ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦੀ ਸੀ। ਸਿਬਨਾਰਾਇਣ ਨੇ ਆਪਣੀ ਚੜ੍ਹਦੀ ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਹੇ ਲਿਖਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।ਉਸਨੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਗੀਤਾ ਰੇ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ।

ਉਹ 1945 ਵਿਚ ਚਾਲੀ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਲੈਕਚਰਾਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਇਕ ਅੰਡਰਗ੍ਰੈਜੁਏਟ ਕਾਲਜ ਸਿਟੀ ਕਾਲਜ, ਕਲਕੱਤਾ ਵਿਚ ਨਿਯੁਕਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੰਦਰਾਂ ਸਾਲ ਉਥੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਉਹ ਸਾਲ 1962 ਤੋਂ 1980 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਮੈਲਬੌਰਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਅਧਿਐਨ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਮੁਖੀ ਰਿਹਾ।

ਰਾਏ ਨੇ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿਚ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਪੜ੍ਹਾਇਆ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਲੰਡਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਅਧੀਨ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਓਰੀਐਂਟਲ ਐਂਡ ਅਫਰੀਕਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ (ਐਸਓਏਐਸ) ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਚ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਇੰਸ ਵਿਭਾਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਫਰਾਂਸ, ਜਰਮਨੀ, ਆਸਟਰੀਆ, ਇਟਲੀ, ਨੀਦਰਲੈਂਡਜ਼, ਡੈਨਮਾਰਕ, ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਅਤੇ ਹੰਗਰੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਵਿਚ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਿਜ਼ਿਟਿੰਗ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ Clare ਕਾਲਜ ਦੇ ਕੈਮਬ੍ਰਿਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕਲੇਅਰ ਕਾਲਜ, ਗੇਟੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫ਼ਰਾਂਕਫ਼ੁਰਟ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸਟੈਨਫੋਰਡ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ।