ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ

ਇਨਲਾਈਨ

07:52, 17 ਅਪਰੈਲ 2021 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ

ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ (محمد حمید شاہد) ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਧਾਰਤ ਉਰਦੂ ਦੇ ਉੱਘੇ ਕਥਾ- ਲੇਖਕ, ਨਾਵਲ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਆਲੋਚਕ ਹਨ।^[1]

ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ

ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦਾ ਜਨਮ 1957 ਵਿੱਚ ਪਿੰਡੀ ਘੇਬ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਅਟਕ, ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਗ਼ੁਲਾਮ ਮੁਹੰਮਦ, ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਘਰ ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਰੱਖੀ ਸੀ, ਜੋ ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਆਕਰਸ਼ਤ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਹਾਫਿਜ਼ ਗ਼ੁਲਾਮ ਨਬੀ 1947 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਚੱਕੀ ਛੱਡ ਕੇ ਪਿੰਡੀ ਘੇਬ ਆ ਕੇ ਵਸ ਗਏ।

ਵਿਦਿਅਕ ਸਿਲਸਿਲਾ

ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਨੇ ਮੁੱਢਲੀ ਵਿੱਦਿਆ ਪਿੰਡੀ ਘੇਬ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਫੈਸਲਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸਯਦ ਜ਼ਮੀਰ ਜਾਫਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਹ ਇੱਕ ਬਾਗਬਾਨੀ ਦਾ ਮਾਹਿਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਲਾਹੌਰ ਵਿਚ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਦਾਖਲ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਪਿਤਾ ਦੀ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮੌਤ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਇਹ ਸਿਲਸਿਲਾ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਬੈਂਕਰ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।

ਸਾਹਿਤ

ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੇ ਸਾਹਿਤਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਹੋਈ। ਉਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ "ਕਿਸ਼ਤ-ਏ-ਨੌ" ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਲਾਹੌਰ ਤੋਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਲੇਖ ਵੀ ਲਿਖੇ ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਗਲਪ ਵੱਲ ਮੁੜ ਗਿਆ। “ਬੰਦ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਪਰੇ” ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਰਦੂ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿਚ ਲਿਆ। ਆਪਣੇ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿਆਂ, "ਜਨਮ ਜਹੰਨਮ" ਅਤੇ "ਮਾਰਗਜ਼ਾਰ" ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਅੱਸੀ ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਲਪ ਲੇਖਕ ਬਣ ਗਿਆ। ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੇ ਨਾਵਲ " ਮਿੱਟੀ ਆਦਮ ਖਾਤੀ ਹੈ" ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਕਹਾਣੀਆਂ "ਸਵਰਗ ਮੇਂ ਸੂਰ", "ਮਰਗਜ਼ਾਰ" ਅਤੇ "ਬਰਫ ਕਾ ਘੋਂਸਲਾ" ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਆਲੋਚਨਾ

ਮੁਹੰਮਦ ਹਾਮਿਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਇਕ ਐਸੇ ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਤੱਤ ਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਿਨਫਾਂ, ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਕੁਠਾਲੀ ਵਿਚ ਪਾ ਕੇ ਪਰਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇਕ ਤੰਗ ਚੱਕਰ ਵਿਚ ਕੈਦ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਪਾਸੇ, ਇਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਪ੍ਰਸੰਗਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਇਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇਕ ਕਲਾਤਮਕ ਅਤੇ ਬੌਧਿਕ ਖੁੱਲਾਪਣ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੇਰੇ ਖਿਆਲ ਅੱਜ ਦੇ ਲੇਖਕਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।

ਲਿਖਤਾਂ

ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਜਾਣੀਆਂ-ਪਛਾਣੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ

ਗਲਪ

ਬੰਦ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਪਰੇ
ਜਨਮ ਜਹੰਨਮ
ਮਰਗ ਜ਼ਾਰ
ਪਾਰੋ
ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ ਕੇ ਪਚਾਸ ਅਫ਼ਸਾਨੇ

ਨਾਵਲ

ਮਿੱਟੀ ਆਦਮ ਖਾਤੀ ਹੈ

ਆਲੋਚਨਾ

ਅਦਬੀ ਤਨਾਜ਼ਾਤ
ਇਸ਼ਫਾਕ ਅਹਿਮਦ : ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਫ਼ਨ
ਉਰਦੂ ਅਫ਼ਸਾਨਾ: ਸੂਰਤ ਵ ਮਾਅਨੀ

ਹੋਰ

ਪੈਕਰ ਜਮੀਲ
ਲਮਹੋਂ ਕਾ ਲਮਸ

The touch of moment *

ਸਮੁੰਦਰ ਔਰ ਸਮੁੰਦਰ

ਹਵਾਲੇ

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

محمد حمید شاہد [1]
دُکھ کیسے مرتا ہے [2]Archived 20091031023841 at www.hameedshahid.com Error: unknown archive URL
سورگ میں سور [3]^{[ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ]}
آٹھوں گانٹھ کمیت [4]Archived 20091031023817 at www.hameedshahid.com Error: unknown archive URL
مَرگ زار [5]Archived 20091031025724 at www.hameedshahid.com Error: unknown archive URL
گانٹھ [6]^{[ਮੁਰਦਾ ਕੜੀ]}

↑ Encyclopedia of Pakistani writers 2008, Published by Academy of Letters Pakistan.

[1] Encyclopedia of Pakistani writers 2008, Published by Academy of Letters Pakistan.

[1]

07:51, 17 ਅਪਰੈਲ 2021 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ ਸੋਧ Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ \| ਯੋਗਦਾਨ) Autopatrollers, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ 64,651 ਸੋਧਾਂ ਛੋ →‎ਨਾਵਲ ← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀ		07:52, 17 ਅਪਰੈਲ 2021 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ ਸੋਧ ਰੱਦ ਕਰੋ Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ \| ਯੋਗਦਾਨ) Autopatrollers, ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ 64,651 ਸੋਧਾਂ ਛੋNo edit summary ਅਗਲੀ ਸੋਧ →
ਲਾਈਨ 1:		ਲਾਈਨ 1:
	'''ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ''' ('''محمد حمید شاہد''') [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਅਧਾਰਤ [[ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ\|ਉਰਦੂ ਦੇ]] ਉੱਘੇ [[ਦੰਤ ਕਥਾ\|ਕਥਾ-]] ਲੇਖਕ, [[ਨਾਵਲ]] ਲੇਖਕ ਅਤੇ [[ਆਲੋਚਕ]] ਹਨ।		'''ਮੁਹੰਮਦ ਹਮੀਦ ਸ਼ਾਹਿਦ''' ('''محمد حمید شاہد''') [[ਪਾਕਿਸਤਾਨ]] ਅਧਾਰਤ [[ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ\|ਉਰਦੂ ਦੇ]] ਉੱਘੇ [[ਦੰਤ ਕਥਾ\|ਕਥਾ-]] ਲੇਖਕ, [[ਨਾਵਲ]] ਲੇਖਕ ਅਤੇ [[ਆਲੋਚਕ]] ਹਨ।<ref>Encyclopedia of Pakistani writers 2008, Published by Academy of Letters Pakistan.</ref>

	== ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ ==		== ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ ==