ਕਾਰਲ ਜੁੰਗ

ਕਾਰਲ ਜੁੰਗ
Jung in 1910
ਜਨਮ	Carl Gustav Jung (1875-07-26)26 ਜੁਲਾਈ 1875 Kesswil, Thurgau, Switzerland
ਮੌਤ	6 ਜੂਨ 1961(1961-06-06) (ਉਮਰ 85) Zurich, Zurich, Switzerland
ਨਾਗਰਿਕਤਾ	Swiss
ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ	University of Basel
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ	Analytical psychology
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	Emma Jung
ਵਿਗਿਆਨਕ ਕਰੀਅਰ
ਖੇਤਰ	Psychiatry, psychology, psychotherapy, analytical psychology
ਅਦਾਰੇ	Burghölzli, Swiss Army (as a commissioned officer in World War I)
ਡਾਕਟੋਰਲ ਸਲਾਹਕਾਰ	Eugen Bleuler, Sigmund Freud
ਦਸਤਖ਼ਤ

ਕਾਰਲ ਗੁਸਤਾਵ ਜੁੰਗ ( ਜਰਮਨ ( ˈkarl ˈɡʊstaf ˈjʊŋ  ; 26 ਜੁਲਾਈ 1875 – 6 ਜੂਨ 1961 ) ਸਵਿਟਜਰਲੈਂਡ ਦੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨੀ ਅਤੇ ਮਨੋਚਿਕਿਤਸਕ ਸਨ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ( analytical psychology ) ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ।ਜੁੰਗ ਨੇ ਬਾਹਰਮੁਖੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਮੁਖੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ, archetypes , ਅਤੇ ਸਾਮੂਹਕ ਅਚੇਤਨ ਦੀਆਂ ਅਵਧਾਰਣਾਵਾਂ ਪੇਸ਼ ਤੇ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੀਆਂ . ਮਨੋਰੋਗ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਧਰਮ , ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਅਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਿਹਾ ਹੈ . ਜੁੰਗ ਨੇ ਬਾਹਰਮੁਖੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਮੁਖੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ, ਪ੍ਰਾਰੂਪਾਂ (archetypes ) , ਅਤੇ ਸਾਮੂਹਕ ਅਚੇਤਨ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ . ਮਨੋਰੋਗ, ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਧਰਮ , ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਅਧਿਅਨ ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਕੰਮ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਰਿਹਾ ਹੈ . ਵਿਅਕਤੀਕਰਨ (Individuation ) ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣਾਤਮਕ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸੰਕਲਪ ਹੈ . ਜੁੰਗ Individuation ( ਵਿਅਕਤੀਕਰਨ ) ਨੂੰ - ਯਾਨੀ ਆਪਣੀ ਸਪੇਖਿਕ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਅਚੇਤ ਅਤੇ ਸੁਚੇਤ ਦੇ ਸਮੇਤ ਵਿਰੋਧਾਂ ਦੇ ਏਕੀਕਰਨ ਦੀ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਿਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਮਝਦਾ ਸੀ . ਜੁੰਗ ਨੇ ਮੂਲਰੂਪ , ਸਾਮੂਹਕ ਅਚੇਤ , ਜਟਿਲ , ਅਤੇ ਸੁਮੇਲਤਾ (synchronicity ) ਸਹਿਤ , ਕੁਝ ਬਿਹਤਰੀਨ ਗਿਆਤ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨਕ ਸੰਕਲਪ ਸਿਰਜੇ . ਮਾਇਰਸ ਬਰਿਗਸ ਟਾਈਪ ਇੰਡਿਕੇਟਰ ( MBTI ) , ਇੱਕ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਮਨ - ਮਾਪਕ ਯੰਤਰ , ਜੁੰਗ ਦੇ ਸਿੱਧਾਂਤਾਂ ਤੋਂ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ. ਜੁੰਗ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤਨ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਝਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਖੋਜਾਂ ( explorations) ਦਾ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਇਸ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਇਆ . ਸੁਫ਼ਨਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕੀਕਰਣ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਅੱਛਾ ਗਿਆਤ ਸਮਕਾਲੀ ਯੋਗਦਾਨੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜੁੰਗ ਇੱਕ ਹੈ . ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਮਨੋਚਕਿਤਸਕ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੰਨਦਾ ਸੀ , ਉਸ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਪੂਰਬੀ ਅਤੇ ਪੱਛਮੀ ਦਰਸ਼ਨ , ਰਸਾਇਣ ਵਿਦਿਆ , ਜੋਤਿਸ਼ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸ਼ਾਸਤਰ , ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਕਲਾ ਸਹਿਤ ਸਪਰਸ਼ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਲੱਗਿਆ ਸੀ . ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਮਨੋ-ਰਹੱਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੁਚੀ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਸਨੂੰ ਰਿਸ਼ੀ ਸਮਝਣ ਲੱਗ ਪਏ ਸਨ.

ਜੀਵਨੀ

ਕਾਰਲ ਜੁੰਗ ਦਾ ਜਨਮ ਸ੍ਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੇ ਥੁਰਗੋ ਸਵਿਸ ਕੇਂਟਨ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਜਿਹੇ ਪਿੰਡ ਕੇਸਵਿਲ ਵਿੱਚ , ਪਾਲ ਅਸ਼ੀਲੇ ਜੁੰਗ ਅਤੇ ਐਮਲੀ ਪ੍ਰੇਸਵੇਰਕ ਦੇ ਘਰ ਚੌਥੇ ਪਰ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਜਿੰਦਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਾਰਲ ਗੁਸਤਾਵ ਦੂਸਰਾ ਜੁੰਗ ਵਜੋਂ , 26 ਜੁਲਾਈ 1875 , ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ . ਐਮਲੀ ਪ੍ਰੇਸਵੇਰਕ , ਪਾਲ ਅਸ਼ੀਲੇ ਜੁੰਗ ਦੇ ਹਿਬਰੂ ਦੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਸ਼ਮੂਏਲ ਪ੍ਰੇਸਵੇਰਕ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਬੱਚੀ ਸੀ . ਉਸ ਦਾ ਪਿਤਾ ਸਵਿਸ ਸੁਧਾਰ ਗਿਰਜਾ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਪੇਂਡੂ ਪਾਦਰੀ ਸੀ , ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਅਮੀਰ ਅਤੇ ਸਥਾਪਤ ਸਵਿਸ ਪਰਵਾਰ ਤੋਂ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਮਾਹੌਲ ਅਧਿਆਤਮਕਤਾ ਅਤੇ ਰਹੱਸਵਾਦ ਨੂੰ ਵਿਗਸਾਉਣ ਵਾਲਾ ਸੀ . ਜਦੋਂ ਜੁੰਗ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਸੀ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਲੌਫੇਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਿਆਦਾ ਤਕੜੀ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ . ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹਦੇ ਮਾਤਾ - ਪਿਤਾ ਦੇ ਵਿੱਚ ਤਣਾਉ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਸੀ . ਉਹਦੀ ਮਾਂ ਸਨਕੀ ਅਤੇ ਉਦਾਸ ਔਰਤ , ਐਮਲੀ ਜੁੰਗ ਆਪਣਾ ਬਹੁਤਾ ਸਮਾਂ ਆਪਣੇ ਵੱਖ ਬੈੱਡਰੂਮ ਵਿੱਚ ਗੁਜਾਰਦੀ , ਰੂਹਾਂ ਨਾਲ ਰੋਮਾਂਚਿਤ ਹੁੰਦੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਾਰੇ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਸਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ . ਜੁੰਗ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਬਿਹਤਰ ਸੰਬੰਧ ਸਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਦਾ ਕਿਆਸ ਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਬਹੁਤ ਸਮਸਿਆਗ੍ਰਸਤ ਸੀ . ਹਾਲਾਂਕਿ ਦਿਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਵੀ ਸਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ , ਪਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਹਨੂੰ ਉਸਦੇ ਕਮਰੇ ਤੋਂ ਕੁੱਝ ਭਿਆਨਕ ਕਨਸੋਆਂ ਮਿਲਦੀਆਂ . ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਅਜੀਬ ਅਤੇ ਰਹੱਸਮਈ ਬਣ ਜਾਂਦੀ . ਜੁੰਗ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਰਾਤ ਉਹਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਕਮਰੇ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਧੁੰਦਲੀ ਚਮਕਵਾਲੀ ਅਤੇ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਜਿਹੀ ਸੂਰਤ ਆ ਰਹੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਧੜ ਤੋਂ ਵੱਖ ਸਿਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹਵਾ ਵਿੱਚ ਤੈਰ ਰਿਹਾ ਸੀ . . ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਪਰਵਾਰਿਕ ਪ੍ਰਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਾਲਕ ਜੁੰਗ ਦੀ ਰੁਚੀ ਅਧਿਆਤਮਕਤਾ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਕਾਰਜਕਲਾਪਾਂ ਦੀ ਤਰਫ ਵਧੀ . ਬਾਲ-ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜੁੰਗ ਭਾਵੁਕ ਅਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਦੇ ਸਨ . ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਆਰੰਭਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਝੁਕਾਉ ਪੁਰਾਤੱਤਵਿਗਿਆਨ ਵੱਲ ਸੀ , ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਹੌਲੀ - ਹੌਲੀ ਉਹ ਚਿਕਿਤਸਾ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ . ਸੰਨ 1900 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਸੇਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਲੋਂ ਚਿਕਿਤਸਾ - ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ . ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਜ‍ਯੂਰਿਕ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਰਗੋਲਟਡਲੀ ਮਾਨਸਿਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਚਿਕਿਤਸਾ ਸਹਾਇਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜ ਕੀਤਾ .