ਜੋਕਰ (ਤਾਸ਼ ਦਾ ਪੱਤਾ)
ਜੋਕਰ ਤਾਸ਼ ਦਾ ਖੇਡਣ ਵਾਲਾ ਪੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਧੁਨਿਕ ਫ੍ਰੈਂਚ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਕਾਰਡ ਡੇਕ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਟੈਂਡਰਡ ਚਾਰ ਸੂਟ (ਕਲੱਬ, ਹੀਰੇ, ਦਿਲ ਅਤੇ ਕੋਡਾਂ) ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਇੱਕ ਵਾਧੂ ਜੋਕਰ ਦਾ ਪੱਤਾ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੀਹਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਅੱਧ ਤੋਂ ਉਹ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਡੈਕ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸਪੈਨਿਸ਼ ਅਤੇ ਇਟਲੀ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਢਾਂਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਜੋਕਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਗ੍ਰਹਿ ਯੁੱਧ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਯੂਚਰੇ ਦੀ ਖੇਡ ਲਈ ਇੱਕ ਟਰੰਪ ਕਾਰਡ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਈ ਹੋਰ ਕਾਰਡ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਅਕਸਰ ਵਾਈਲਡ ਕਾਰਡ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਕਾਰਜ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਟੌਪ ਟਰੰਪ, ਇੱਕ ਸਕਿੱਪ ਕਾਰਡ (ਇਕ ਹੋਰ ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨਾ), ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦਰਜਾ ਵਾਲਾ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੁੱਲ ਵਾਲਾ ਕਾਰਡ ਆਦਿ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਵਾਈਲਡ ਕਾਰਡ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਕਾਰਡ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਕਾਰਡਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਉਤਪੱਤੀ[ਸੋਧੋ]
ਯੂਚਰੇ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਾਰਡ ਜੈਕ ਆਫ ਟਰੰਪ ਸੂਟ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਹਾਈ ਟਰੰਪ, ਤੀਜਾ ਲੈਫਟ ਬਾਵਰ, ਚੌਥਾ ਟਰੰਪ ਕਾਰਡ ਹੈ। ਇਹ ਚਾਰੋਂ ਕਾਰਡ ਇਕੋ ਰੰਗ ਦੇ ਹਨ।[1] ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜਰਮਨੀ ਤੋਂ ਆਈ ਹੈ ਜਿਥੇ ਗੇਮਜ਼ ਜਕਰਸਪੀਲ ਅਤੇ ਬੇਸਟਰ ਬਿਊਬ ("ਬੈਸਟ ਬਾਵਰ") ਨੇ ਵੀ ਜੈਕਸ ਨੂੰ ਸਰਵਉੱਤਮ, ਸੱਜੇ ਅਤੇ ਖੱਬੇ ਬੰਨ੍ਹਿਆਂ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ। 1860 ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਅਮਰੀਕੀ ਯੂਚੀਰੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਖਾਲੀ ਕਾਰਡ ਦੀ ਥਾਂ ਇੱਕ ਹਾਈ ਟਰੰਪ ਕਾਰਡ "ਬੈਸਟ ਬਾਵਰ" ਰੱਖਣ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਲੈ ਲਿਆ।[2]
ਸੈਮੂਅਲ ਹਾਰਟ ਨੂੰ ਆਪਣੀ “ਇੰਪੀਰੀਅਲ ਪਾਵਰ” ਨਾਲ 1863 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਸਚਿਤ “ਬੈਸਟ ਬੌਰਵਰ” ਕਾਰਡ ਦੀ ਛਪਾਈ ਦਾ ਸਿਹਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3][4] ਵਧੀਆ ਬਾਵਰ-ਕਿਸਮ ਦੇ ਜੋਕਰ 20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਵਧੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦੇ ਰਹੇ। "ਜੋਕਰ" ਦੇ ਲੇਬਲ ਵਾਲੇ ਕਾਰਡ 1860ਵਿਆਂ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲੱਗੇ ਜੋ ਕੁਝ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਆਉਣ ਲੱਗ ਪਏ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸ਼ਬਦ "ਜੋਕਰ 'ਜਕਰਸਪਾਈਲ', ਯੂਚੀਰੇ ਦੇ ਅਸਲੀ ਜਰਮਨ ਸਪੈਲਿੰਗ ਤੱਕ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।[5][6] ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਿਰਮਾਤਾ, ਚਾਰਲਸ ਗੁੱਡਲ, 1871 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਲਈ ਜੋਕਰਾਂ ਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।[7] ਘਰੇਲੂ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਮਾਰਕੀਟ ਲਈ ਪਹਿਲਾ ਜੋਕਰ 1874 ਵਿੱਚ ਵੇਚਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[8] ਇਟਾਲੀਅਨ ਜੋਕਰਾਂ ਨੂੰ "ਜੌਲੀ" ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿੰਨੇ ਆਰੰਭਕ ਕਾਰਡਾਂ ਉੱਤੇ "ਜੌਲੀ ਜੋਕਰ" ਦਾ ਲੇਬਲ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[9]
ਦਿੱਖ[ਸੋਧੋ]
ਕਾਰਡ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਜੋਕਰਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਮਾਨਕੀਕ੍ਰਿਤ ਦਿੱਖ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਹਰ ਕੰਪਨੀ ਕਾਰਡ ਦੇ ਆਪਣੇ ਖੁਦ ਦੇ ਚਿੱਤਰ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਤਾਸ਼ ਖੇਡਣ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਆਪਣੇ ਮਜ਼ਾਕਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਡਮਾਰਕ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਕਲਾਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਕਸਰ ਸਮਕਾਲੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।[10] ਸੰਮੇਲਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਮਜ਼ਾਕਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਜੈਸਟਰਾਂ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਡੇਕ 'ਤੇ ਦੋ ਜੋਕਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਸਟੇਟਸ ਪਲੇਇੰਗ ਕਾਰਡ ਕੰਪਨੀ (ਯੂਐਸਪੀਸੀਸੀ) ਆਪਣੀ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਟਰੇਡਮਾਰਕ ਨੂੰ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਕਾਰਡ ਉੱਤੇ ਛਾਪਦੀ ਹੈ। ਵਧੇਰੇ ਆਮ ਗੁਣ ਰੰਗੀਨ ਅਤੇ ਕਾਲੇ/ਗੈਰ-ਰੰਗ ਦੇ ਜੋਕਰਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਜੋਕਰ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਸੂਟ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਮੇਲ ਕਰਨ ਲਈ ਰੰਗੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਲਾਲ ਜੋਕਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਲਾ ਜੋਕਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਮਜ਼ਾਕਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਲਾਲ, ਪੂਰਾ-ਰੰਗ ਜਾਂ ਵੱਡੇ-ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਜੋਕਰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਲੇ, ਮੋਨੋਕ੍ਰੋਮ ਜਾਂ ਛੋਟੇ-ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਜੋਕਰ ਦੇ ਰੰਗ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਬਿਨਾਂ ਗਰੰਟੀ ਦੇ ਜੋਕਰ ਗਾਰੰਟੀਸ਼ੁਦਾ ਰੰਗ ਦੇਵੇਗਾ। ਲਾਲ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਜਿਕਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਲ ਨੂੰ ਬਦਲਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਲ / ਹੀਰਾ ਗਿਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਲੱਬਾਂ / ਕੋਡਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਤਿੰਨ ਜੋਕਰਾਂ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ - ਲਾਲ, ਕਾਲਾ ਅਤੇ ਚਿੱਟਾ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Beal, George. Playing cards and their story. 1975. New York: Arco Publishing Comoany Inc. p. 58
- ↑ Trumps The modern pocket Hoyle. 1868. New York; Dick & Fitzgerald. p. 94.
- ↑ Dawson, Tom and Judy. (2014). The Hochman Encyclopedia of American Playing Cards. Ch. 5.
- ↑ Wintle, Simon. Samuel Hart at The World of Playing Cards. Retrieved 17 July 2015.
- ↑ Parlett, David. Euchre at parlettgames.uk. Retrieved 17 July 2015.
- ↑ Joker at the International Playing-Card Society. Retrieved 17 July 2015.
- ↑ Wintle, Simon (10 April 2008). "The Evolution, History, and Imagery of Playing Cards". Collectors Weekly. Retrieved 2 October 2014.
- ↑ Goodall, Michael. (2001). "The Origin of the First English Joker". The Playing-Card Vol. 29, p.244-246
- ↑ Anderson, Matthew. "The foreign words that seem like English - but aren't". BBC Culture. BBC Online. Retrieved 27 January 2017.
- ↑ "playing card joker collection". dotpattern. 2003-06-07. Retrieved 2012-03-31.