ਬੀਨਾ ਦਾਸ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਬੀਨਾ ਦਾਸ
বীণা দাস
ਜਨਮ24 August 1911
ਮੌਤ26 ਦਸੰਬਰ 1986
ਸੰਗਠਨਜੁਗਾਂਤਰ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ
ਲਹਿਰਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਅੰਦੋਲਨ
ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਬੇਨੀ ਮਾਧਵ ਦਾਸ

ਬੀਨਾ ਦਾਸ (1911-1986) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਬੰਗਾਲੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਹੈ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]

ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]

ਉਹ ਬ੍ਰਹਮੋ ਸਮਾਜ ਦੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਧਿਆਪਕ, ਬੇਨੀ ਮਾਧਵ ਦਾਸ, ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਿਕਾ, ਸਰਲਾ ਦੇਵੀ ਦੀ ਧੀ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਕਲਿਆਣੀ ਦਾਸ (ਭੱਟਾਚਾਰਿਆ) ਸੀ, ਜੋ ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆ ਸੀ

ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਲਜ[ਸੋਧੋ]

ਉਹ ਸੈਂਟ, ਜੋਹਨ'ਸ ਡਿਓਸੇਸਨ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਇਰ ਸਕੈਂਡਰੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਕਾਲਜੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਬੇਥੁਨ ਕਾਲਜ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ[ਸੋਧੋ]

ਬੀਨਾ ਦਾਸ ਛਤਰੀ ਸੰਘਾ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਅਰਧ-ਇਨਕਲਾਬੀ ਸੰਗਠਨ, ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ। 6 ਫਰਵਰੀ 1932 ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਕਲਕੱਤਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਕਾਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਹਾਲ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਸਟੈਨਲੀ ਜੈਕਸਨ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਰਿਵਾਲਵਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹੋਰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀ ਕਮਲਾ ਦਾਸ ਗੁਪਤਾ ਨੇ ਸਪੁਰਦ ਕੀਤਾ ਸੀ।[1] ਉਸਨੇ ਪੰਜ ਬਾਰ ਗੋਲੀ ਚਲਾਈ ਪਰ ਅਸਫ਼ਲ ਰਹੀ[2] ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਨੌ ਸਾਲ ਜੇਲ੍ਹ ਕੈਦ ਦੀ ਸਖ਼ਤ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ।[3][4]

1939 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਛੇਤੀ ਰਿਹਾਈ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਾਸ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। 1942 ਵਿਚ, ਉਸਨੇ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ 1942-45 ਤੋਂ ਫਿਰ ਦੁਬਾਰਾ ਕੈਦ ਹੋ ਗਈ। 1946-47 ਤੋਂ, ਉਹ ਬੰਗਾਲ ਪ੍ਰਾਂਤਿਕ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ, 1947-51 ਤੱਕ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣੀ।1947 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਜਤਿਸ਼ ਚੰਦਰ ਭੌਮਿਕ, ਜੁਗਾਂਤਰ ਗਰੁੱਪ ਵਲੋਂ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ, ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ।

ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਨੇ ਕਲਿਆਨੀ ਭੱਟਾਚਾਰੀ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਸਪੀਕਜ਼ (1944 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ) ਇੱਕ ਪੁਸਤਕ ਸੰਪਾਦਿਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਬੀਨਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ।[5]

ਉਹ ਸੁਹਾਸਿਨੀ ਗਾਂਗੁਲੀ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀ, ਦੀ ਦੋਸਤ ਸੀ।[6]

ਪੁਰਸਕਾਰ[ਸੋਧੋ]

ਉਸਨੇ 1960ਵਿਆਂ ਵਿੱਚ "ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਜ" ਲਈ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ  ਅਵਾਰਡ  ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[7]

ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]

ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕਲੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਗੁਪਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਰੀ। 26 ਦਸੰਬਰ 1986 ਨੂੰ ਇੱਕ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੰਪੋਜ਼ਿਡ ਸਟੇਟ' ਚ ਉਸ ਦਾ ਮ੍ਰਿਤਕ ਸਰੀਰ ਸੜਕ ਕਿਨਾਰੇ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[8]

ਕਾਰਜ[ਸੋਧੋ]

ਬੀਨਾ ਦਾਸ ਨੇ ਬੰਗਾਲੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧੀ ਦੋ ਆਤਮਕਥਾ ਲਿਖੀਆਂ: ਸ਼੍ਰੀਨਖਲ ਝਾਂਕਰ ਅਤੇ ਪਿਤਰੀਧਨ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Kumar, Radha (1997). The History of Doing: An Illustrated Account of Movements for Women's Rights and Feminism in India 1800-1990 (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Zubaan. ISBN 9788185107769.
  2. Five shots fired at governor Glasgow Herald, 8 February 1932, p. 11
  3. Girl, would-be assassin, gets nine years in India at Reading Eagle, 15 February 1932
  4. "Bina Das, Forgotten female freedom fighters". dnaindia.com. April 15, 2017. Retrieved June 30, 2017.
  5. Sengupta, Subodh; Basu, Anjali (2016). Sansad Bangali Charitavidhan (Bengali). Vol. 1. Kolkata: Sahitya Sansad. ISBN 978-81-7955-135-6.
  6. Chatterjee, India. "The Bengali Bhadramahila —Forms of Organisation in the Early Twentieth Century" (PDF). Manushi: 33–34. Archived from the original (PDF) on 2017-12-01. Retrieved 2018-06-02. {{cite journal}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  7. "Padma Awards Directory (1954–2014)" (PDF). Ministry of Home Affairs (India). 21 May 2014. Archived from the original (PDF) on 15 ਨਵੰਬਰ 2016. Retrieved 22 March 2016. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (help)
  8. Sengupta, Subodh Chandra and Anjali Basu (ed.) (1988) Sansad Bangali Charitabhidhan (in Bengali), Kolkata: Sahitya Sansad, p.663