ਸੀ. ਨਾਰਾਇਣ ਰੈਡੀ
ਸੀ. ਨਾਰਾਇਣ ਰੈਡੀ (ਤੇਲਗੂ: నారాయణ రెడ్డి) (ਜਨਮ 29 ਜੁਲਾਈ 1931) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ 1988 ਵਿੱਚ ਗਿਆਨਪੀਠ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਤੇਲਗੂ ਸਾਹਿਤ ਤੇ ਇੱਕ ਅਥਾਰਟੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ Cinare ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
ਨਾਰਾਇਣ ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਸੁਸ਼ੀਲਾ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਚਾਰ ਧੀਆਂ ਦਾ ਬਾਪ ਬਣਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਇੱਕ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਔਰਤ ਲੇਖਕਾਂ ਨੂੰ ਸਾਲਾਨਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਫਿਲਮ ਨਗਰ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਰੈੱਡੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਾਵਿਕ ਕੰਮ, Viswambara ਲਈ 1988 ਵਿੱਚ ਗਿਆਨਪੀਠ ਐਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ। ਉਸ ਨੇ 1978 ਵਿੱਚ ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਆਨਰੇਰੀ ਕਲਾ ਪ੍ਰਾਪੂਰਨਾ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ, 1977 ਵਿੱਚ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।[1] ਉਸ ਨੂੰ 1988 ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਰਾਜਾ-ਲਕਸ਼ਮੀ ਫਾਊਨਡੇਸ਼ਨ ਨੇ ਰਾਜਾ-ਲਕਸ਼ਮੀ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1992 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤੀਜੇ-ਸਭ ਨਾਗਰਿਕ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਨਾਰਾਇਣ ਰੈੱਡੀ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ - ਰਾਜ ਸਭਾ ਲਈ ਅਗਸਤ 1997 ਵਿੱਚ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[2]
ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ[ਸੋਧੋ]
ਰੈਡੀ ਨੇ 1962 ਵਿੱਚ ਗੁਲੇਬਾਕਵਾਲੀ ਕਥਾ ਲਈ ਸਾਰੇ ਗੀਤ ਲਿਖ ਕੇ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਅੰਦਰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਨੇ ਗੀਤ ਨੰਨੂ ਡੋਚੂਕੁੰਦੁਵਟੇ ... ਵਾਨੇਲ ਦੋਰਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਿਆ।[3]
ਉਸ ਨੇ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਤੇਲਗੂ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਗੀਤਕਾਰ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਜਾਣਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਉਸ ਨੇ 3000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੀਤ ਲਿਖੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਪਾਇਆ ਹੈ।[4] ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਹਿਲੇ ਗੀਤਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਧਾਰਾ ਤੇਲਗੂ ਫਿਲਮਾਂ ਦੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤੇ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਤੇਲਗੂ ਫਿਲਮ ਉਦਯੋਗ ਨੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਵੇਖਿਆ ਹੈ।
| Year | Film | Songs |
|---|---|---|
| 1962 | Atma Bandhuvu | Anaganaga Oka Raaju Anaganaga Oka Raani, Chaduvu Raanivaadavani Digulu Chendaku |
| 1962 | Gulebakavali Katha | ਨੰਨੂ ਡੋਚੂਕੁੰਦੁਵਟੇ ... ਵਾਨੇਲ ਦੋਰਸਾਨੀ |
| 1962 | Kula Gotralu | Chelikadu Ninne Rammani Piluva, Chilipi Kanula Teeyani Chelikada |
| 1962 | Rakta Sambandham | Yevaro Nanu Kavvinchi Poyedevaro |
| 1963 | Bandipotu | "Oohalu Gusagusalaade", Vagalaranivi Neevu Sogasukadanu Nene |
| 1963 | Chaduvukunna Ammayilu | Kila Kila Navvulu Chilikina |
| 1963 | Karna | Gaaliki Kulamedi Nelaku Kulamedi |
| 1963 | Lakshadhikari | Dachalante Dagadule Daagudumootalu Saagavule, Mabbulo Emundi Naa Manasulo Emundi |
| 1963 | Punarjanma | Nee Kosam Naa Ganam Naa Pranam |
| 1963 | Tirupatamma Katha | Poovai Virisina Punnami Vela Bidiyamu Neekela Bela |
| 1964 | Amarshilpi Jakanna | Ee Nallani Raalalo Ee Kannulu Daageno |
| 1964 | Gudi Gantalu | Neeli Kannula Needala Lona |
| 1964 | Manchi Manishi | Antaga Nanu Choodaku Matadaku Vintaga Guri Choodaku Vetadaku |
| 1964 | MuraliKrishna | Kanulu Kanulu Kalisenu Kanne Vayasu Pilichenu, Oo Anu Oohoo Anu Aunanu Aunaunanu Naa Valapanta Needani |
| 1964 | Ramudu Bheemudu | Thelisindile Nelaraja Neeroopu Thelisindile |
| 1965 | Mangamma Sapatham | Kanuleevela Chilipiga Navvenu |
| 1966 | Paramanandayya Shishyula Katha | Naaloni Ragameeve Nadayadu Teegaveeve |
| 1968 | Bandipotu Dongalu | Vinnanule Priya Kanugonnanule Priya |
| 1968 | Bangaru Gaajulu | Annayya Sannidhi Ade Naaku Pennidhi Chellayi Pellikoothurayene Paalavellule Naalo Pongipoyene |
| 1968 | Varakatnam | Idena Mana Sampradayamidena |
| 1969 | Ekaveera | Krishna Nee Peru Talachina Chalu |
| 1970 | Thalla Pellama | Telugu Jaati Manadi |
| 1970 | Dharma Daata | O Naannaa Nee Manase Venna |
| 1970 | Kodalu Diddina Kapuram | Nee Dharmam Nee Sangham Nee Desam Nuvu Maravoddu |
| 1970 | Lakshmi Kataksham | Raa Vannela Dora Kanniyanu Chera |
| 1971 | Chelleli Kapuram | Kanulamundu Neevunte Kavita Pongi Paarada |
| 1971 | Mattilo Manikyam | Rimzim Rimzim Hyderabad |
| 1972 | Bala Mitrula Katha | Gunna Mamidi Komma Meedha Goollu Rendunnayi |
| 1972 | Manavudu Danavudu | Anuvu Anuvuna Velasina Deva Kanuvelugai Mamu Nadipimpa Rava |
| 1972 | Tata Manavadu | Anubandham Atmiyata Anta Oka Bootakam |
| 1973 | Andala Ramudu | Mamu Brovamani Cheppave Seetamma Talli |
| 1973 | Sharada | Sharada, Nanu Cheraga Emitamma Sigga |
| 1974 | Alluri Seetharama Raju | Vastadu Naaraju Eeroju |
| 1974 | Krishnaveni | Krishnaveni, Teluginti Viriboni, Krishnaveni, Naa Inti Aliveni |
| 1974 | Nippulanti Manishi | Snehame Naa Jeevitam Snehamera Sasvatham |
| 1974 | O Seeta Katha | Mallekannaa Tellana Maa Seeta Manasu |
| 1975 | Annadammula Anubandham | Aanaati Hrudayala Aananda Geetam Idele |
| 1975 | Balipeetam | Maarali Maarali Manushula Nadavadi Maarali |
| 1975 | Muthyala Muggu | Gogulu Pooche Gogulu Kache O Laccha Gummadi |
| 1976 | Thoorpu Padamara | Sivaranjani Navaraagini Vininantane Naa Navvuthaaru Pakapakamani Navvuthaaru |
| 1978 | Sivaranjani | Abhinava Thaaravo Naa Abhimana Thaaravo Joru Meedunnave Thummeda, Nee Joru Evari Kosame Thummeda ? |
| 1980 | Prema Tarangalu | Kalayaina Nijamaina Kadanna Ledanna Prema Tharangalu Navjeevana Ragalu |
| 1984 | Mangammagari Manavadu | Chandurudu Ninnu Choosi Sri Suryanarayana Meluko |
| 1985 | Swati Mutyam | Laali Laali Laali Laali, Vatapatra Shayi ki varahaala laali, Rajeeva netruniki ratanala laali |
| 1986 | Repati Pourulu | Repati Pourulam |
| 1989 | Sutradharulu | Jolajolamma Jola Jejela Jola Neelala Kannulaku Nityamalle Poola Jola |
| 1990 | 20 Va Satabdam | 20 Va Satabdam Idi, Ammanu Minchi Daivam |
| 1997 | Osey Ramulamma | Osey Ramulamma |
| 2001 | Preminchu | Kantene amma ani ante ela karuniche prathi devatha amme kadha kanna amme kadha |
| 2003 | Seetaiah | Idhigo rayalaseema gadda dheeni kadha telusuko telugu bidda |
| 2009 | Arundati | jejama jejema |
ਪੁਸਤਕ ਸੂਚੀ[ਸੋਧੋ]
- Rutuchakram (1964)
- Karpura vasantarayalu(1957)
- Visvambara (1988)
- Prapancapadulu (1991)
- Gadilo samudram (1998)
- Saptathi Oka Liptaga (2001)
- Evi aa jeeva nidhulu? (2008)
- Matti, Manishi, Aakasam
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Padma Awards" (PDF). Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original (PDF) on ਨਵੰਬਰ 15, 2014. Retrieved July 21, 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ 2.0 2.1 C. Narayana Reddy – Telugu Poet: The South Asian Literary Recordings Project (Library of Congress New Delhi Office)
- ↑ http://www.idlebrain.com/celeb/jewels/cnarayanareddy.html
- ↑ Cinare Cine Hits, Compiled and Conceptualized by M. Sanjay Kishore, Sangam Akademy, Hyderabad, 2006.