ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Sulu Sea) ਫਿਲਪੀਨਜ਼ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦਾ ਇੱਕ ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਪਲਾਵਾਨ[1] ਦੁਆਰਾ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮ ਵਿਚ ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਅਤੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਸੁਲੁ ਆਰਚੀਪੇਲਾਗੋ ਦੁਆਰਾ ਸੈਲੀਬੇਸ ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[2] ਬੋਰਨੀਓ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਅਤੇ ਵਿਸਾਅ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸੁਲੂ ਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟਾਪੂ ਹਨ। ਕੁਯੋ ਆਈਲੈਂਡਸ ਅਤੇ ਕੈਗਯਾਨ ਆਈਲੈਂਡਜ਼ ਪਲਾਵਾਨ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੈਪੂਨ ਅਤੇ ਟਰਟਲ ਆਈਲੈਂਡਜ਼ ਤਾਵੀ-ਤਾਵੀ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹਨ।[3][4] ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ ਵੀ ਹੈ ਜਿਥੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ, ਟੁਬਟਾਹਾ ਰੀਫ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਪਾਰਕ ਸਥਿਤ ਹੈ।[5][6][7]

ਪਨੈ ਖਾੜੀ ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੈ। ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੱਟਾਂ ਵਿਚ ਇਲੋਇਲੋ ਸਟਰੇਟ, ਗੁਇਮਰਸ ਸਟਰੇਟ, ਅਤੇ ਬੇਸੀਲਨ ਸਟ੍ਰੇਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਭੂਗੋਲ[ਸੋਧੋ]

ਸਮੁੰਦਰ ਦਾ ਸਤਹ ਖੇਤਰਫਲ 260,000 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ (100,000 ਵਰਗ ਮੀਲ) ਹੈ।[8] ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਮਹਾਂਸਾਗਰ ਉੱਤਰੀ ਮਿੰਡਾਨਾਓ ਵਿਚ ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ ਵਿਚ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਸੁਲਾਵੇਸੀ ਦੇ ਸੰਗਿਹੇ ਤਲਾਦ ਆਰਕੀਪੇਲਾਗੋ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਵਗਦਾ ਹੈ।[9]

ਪੁਹੰਚ[ਸੋਧੋ]

ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਗ੍ਰਾਫਿਕ ਸੰਗਠਨ (ਆਈ.ਐੱਚ.ਓ.) ਨੇ ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤੀ ਟਾਪੂ ਦੇ ਇੱਕ ਜਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[10]

ਇਹ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਦੱਖਣ ਤਕ ਲਗਭਗ 490 ਮੀਲ (790 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਅਤੇ ਪੂਰਬ ਤੋਂ ਪੱਛਮ ਤੱਕ 375 ਮੀਲ (604 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਫੈਲੀ ਹੈ। ਲਹਿਰਾਂ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (16 ਮੀਲ) ਤੋਂ 35 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (22 ਮੀਲ) ਤੱਕ ਫੈਲ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਮੁੰਦਰ 4,400 ਮੀਟਰ (14,400 ਫੁੱਟ) ਡੂੰਘਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸਦੇ ਦੱਖਣੀ ਸਿਰੇ 'ਤੇ ਸੁਲੂ ਆਰਕੀਪੇਲਾਗੋ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਤਲ ਨੂੰ 100 ਮੀਟਰ (330 ਫੁੱਟ) ਤੱਕ ਉੱਚਾ ਕਰਦੀ ਹੈ।[11][12]

ਉੱਤਰ ਪੱਛਮ 'ਤੇ: ਤਨਜੋਂਜ ਸੇਮਪਾਂਗ ਮਾਂਗਯੌ, ਬੋਰਨੀਓ ਦਾ ਉੱਤਰ ਬਿੰਦੂ, ਦੱਖਣੀ ਚੀਨ ਸਾਗਰ ਦੀ ਪੂਰਬੀ ਸੀਮਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੇਪ ਕੈਲਾਵਾਇਟ, ਮਿੰਡੋਰੋ ਦੇ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮੀ ਬਿੰਦੂ ਤੱਕ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।

ਦੱਖਣਪੱਛਮ ਤੇ: ਤਨਜੋਂਜ ਲਾਬੀਅਨ ਅਤੇ ਤਨਜੋਂਜ ਸੇਮਪਾਂਗ ਮੰਗਾਓ ਵਿਚਕਾਰ ਬੋਰਨੀਓ ਦਾ ਉੱਤਰੀ ਤੱਟ ਤਕ ਹੈ।

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ[ਸੋਧੋ]

ਸਟਾਰ ਟ੍ਰੇਕ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਹਿਕਾਰੂ ਸੁਲੂ ਦਾ ਨਾਮ ਸੁਲੂ ਸਾਗਰ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੁਲੁ ਅਦਾਕਾਰ ਜਾਰਜ ਟੇਕੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ," [ਜੀਨ] ਸੁਲੁ ਲਈ ਰੋਡਨਬੇਰੀ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਸਾਰੇ ਏਸ਼ੀਆ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣਾ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਦੇਸ਼-ਨਾਮ ਵਰਤਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।"[13][14]

ਰੇਡੀਓ ਸੀਰੀਅਲ ਜੈਕ ਆਰਮਸਟ੍ਰਾਂਗ, ਆਲ-ਅਮੈਰੀਕਨ ਬੁਆਏ ਵਿਚ, ਸੁਲੁ ਸਾਗਰ "ਦਿ ਲਾਈਮਿਨਸ ਡਰੈਗਨ ਆਈ ਰਿੰਗ" ਦੇ ਐਪੀਸੋਡਾਂ ਦਾ ਸਥਾਨ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Coron Bay, Philippines : UnderwaterAsia.info". www.underwaterasia.info. Archived from the original on 5 October 2017. Retrieved 23 April 2018.
  2. "Sulu Sea, Philippines : UnderwaterAsia.info". www.underwaterasia.info. Archived from the original on 1 June 2016. Retrieved 23 April 2018.
  3. Traveler's Companion Philippines 1998 p.214 Kirsten Ellis, Globe Pequot Press Globe Pequot, 1998
  4. "Jewel of Sulu Sea - The Manila Times Online". www.manilatimes.net. Archived from the original on 14 ਜੁਲਾਈ 2018. Retrieved 23 April 2018.
  5. Public Domain Chisholm, Hugh, ed. (1911) "Mapun Island" Encyclopædia Britannica (11th ed.) Cambridge University Press https://www.britannica.com/place/Mapun. Retrieved 23 April 2018 
  6. Public Domain Chisholm, Hugh, ed. (1911) "Tawi-Tawi Island" Encyclopædia Britannica (11th ed.) Cambridge University Press https://www.britannica.com/place/Tawi-Tawi. Retrieved 23 April 2018 
  7. C.Michael Hogan. 2011. Sulu Sea. Encyclopedia of Earth. Eds. P.Saundry & C.J.Cleveland. Washington DC
  8. Public Domain Chisholm, Hugh, ed. (1911) "Sulu sea" Encyclopædia Britannica (11th ed.) Cambridge University Press https://www.britannica.com/place/Sulu-Sea. Retrieved 23 April 2018 
  9. "Geographic Scope — Sulu-Celebes Sea Sustainable Fisheries Management (SSME)". scfishproject.iwlearn.org (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 23 ਅਪ੍ਰੈਲ 2018. Retrieved 23 April 2018. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help); Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  10. "Limits of Oceans and Seas, 3rd edition" (PDF). International Hydrographic Organization. 1953. Archived from the original (PDF) on 7 December 2017. Retrieved 7 February 2010.
  11. Earth, NASA's Visible (11 August 2009). "Internal waves in the Sulu Sea, between Malaysia and the Philippines". visibleearth.nasa.gov (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 16 March 2016. Retrieved 23 April 2018.
  12. Public Domain Chisholm, Hugh, ed. (1911) "Sulu sea" Encyclopædia Britannica (11th ed.) Cambridge University Press https://www.britannica.com/place/Sulu-Archipelago. Retrieved 23 April 2018 
  13. Pascale, Anthony. "George Takei On "Star Trek VI: Captain Sulu To The Rescue" + John Cho, Shatner Feud + more". TrekMovie.com. Archived from the original on 27 ਜੁਲਾਈ 2010. Retrieved 26 July 2010. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  14. "George Takei on how "Sulu" got his name on Star Trek - EMMYTVLEGENDS.ORG". YouTube. Archived from the original on 9 March 2016.