ਸੇਲਿਆ ਫ੍ਰਾਂਕਾ
ਸੇਲਿਆ ਫ੍ਰਾਂਕਾ | |
|---|---|
 | |
| ਜਨਮ | ਸੇਲਿਆ ਫ੍ਰੈਂਕਸ 25 ਜੂਨ 1921 ਲੰਦਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ |
| ਮੌਤ | 19 ਫਰਵਰੀ 2007 (ਉਮਰ 85) ਓਟਾਵਾ, ਓਨਟਾਰੀਓ |
| ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ | ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਲਟ ਆਫ਼ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਕੈਨੇਡਾ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਓਨਟਾਰੀਓ ਦਾ ਸਨਮਾਨ |
ਸੇਲਿਆ ਫ੍ਰਾਂਕਾ, ਸੀਸੀ ਓਅੰਟ (25 ਜੂਨ 1921 - 1 9 ਫਰਵਰੀ 2007) ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਲੇਟ (1951) ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਅਤੇ 24 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਉਸਦੀ ਕਲਾਤਮਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਹੀ।[1]
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਫ੍ਰਾਂਕਾ ਦਾ ਜਨਮ, ਲੰਦਨ, ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਇਸਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪੋਲਿਸ਼ ਯਹੂਦੀ ਪਰਵਾਸੀ ਸੀ।[2] ਉਹ 4 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਨੱਚਣ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਗਿਲਹਾਲ ਸਕੂਲ ਆਫ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਇਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ ਡਾਂਸ ਦੀ ਵੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ। ਉਸਨੇ 14 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
1941 ਵਿੱਚ, 20 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ, ਉਹ ਸੈਡਲਰਜ਼ ਵੈੱਲਜ਼ ਕੰਪਨੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਟਕੀ ਬਲੇਰੀਨਾ ਸੀ। ਸੰਨ 1947 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਬੈਲੇ ਵਿੱਚ ਸੋਲਿਇਸਟ ਅਤੇ ਬੈਲੇ ਦੀ ਮਿਸਟਰੈਸ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਉਸ ਨੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲਈ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫੀ ਕਰਨੀ ਆਰੰਭ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਦੋ ਬੈਲੇ ਬਣਾਏ - ਸੇਵ ਐਗਨੇਸ ਦੀ ਹੱਵਾਹ ਅਤੇ ਡਾਂਸ ਆਫ਼ ਸੈਲੋਮੀ - ਬੀ.ਬੀ.ਸੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ।
ਮੈਟਰੋਪੋਲੀਟਨ ਬੈਲੇ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫ੍ਰੈਂਕਾ ਨੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ।[3] 1950 ਵਿੱਚ, ਟੋਰਾਂਟੋ ਬੈਲੇਟੋਮੈਨਜ਼ ਦੇ ਇੱਕ ਸਮੂਹ ਨੇ ਫ੍ਰੈਂਕਾ ਨੂੰ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤਿਉਹਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਇਆ ਸੀ, ਇੱਕ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਕਲਾਸੀਕਲ ਕੰਪਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ; ਉਸ ਨੇ 10 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਈਟਾਨ ਦੇ ਡਿਪਾਰਟਮੈਂਟ ਸਟੋਰ ਵਿੱਚ ਫਾਈਲ ਕਲਰਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਉਸ ਨੇ ਡਾਂਸਰਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ[4], ਕੁਝ ਪ੍ਰੋਮਨੇਡ ਸਮਾਰੋਹ ਕਰਵਾਏ, ਇੱਕ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ[5], ਉਸ ਨੇ ਇੱਕ ਕਲਾਤਮਕ ਸਟਾਫ਼ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਅਸਮਾਨ ਪਰ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਨਵੀਂ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ 12 ਨਵੰਬਰ 1951 ਨੂੰ ਉਦਘਾਟਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ।[6] ਉਸ ਨੇ ਅਤੇ ਬੈਟੀ ਓਲੀਫਾਂਟ ਨੇ 1959 ਵਿੱਚ "ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਲੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਕਨੇਡਾ" ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਡਾਂਸਰਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ।[7]
1979 ਵਿੱਚ ਫ੍ਰੈਂਕਾ ਮੈਰੀਲੀ ਹੋਜਗਿਨਸ ਅਤੇ ਜੋਇਸ ਸ਼ੀਟਜ਼ ਨੂੰ ਓਟਵਾ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਡਾਂਸ ਵਿੱਚ ਸਹਿ-ਕਲਾਤਮਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ, ਇੱਕ ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸੰਗਠਨ ਜੋ ਡਾਂਸ ਲਈ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਫ੍ਰਾਂਕਾ ਓਟਾਵਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ "ਦਿ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਡਾਂਸ" ਦੀ ਸਹਿ-ਕਲਾਤਮਕ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਸੀ, ਯੌਰਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਅਤੇ ਕਨੈਡਾ ਕੌਂਸਲ ਦੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ "ਕਨੇਡਾ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ ਸੁਸਾਇਟੀ" ਦੇ "ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼" ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਅ ਰਹੀ ਸੀ।
ਫ੍ਰਾਂਕਾ ਨੇ ਨੈਸ਼ਨਲ ਬੈਲੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸਾਂਝ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ, ਕੰਪਨੀ ਲਈ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ "ਆਫ਼ਨਬਚ ਇਨ ਦ ਅੰਡਰਵਰਲਡ" (1983) ਅਤੇ "ਦ ਨਟਕਰੈਕਰ" ਦਾ ਕਾਰਜਕਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਉਹ ਟੋਰਾਂਟੋ ਦੇ ਓਕੀਫ ਸੈਂਟਰ ਵਿਖੇ 35ਵੀਂ ਵਰ੍ਹੇਗੰਢ ਗਾਲਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਕੰਪਨੀ 'ਚ ਵਾਪਸ ਗਈ।
1967 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ "ਆੱਰਡਰ ਆਫ਼ ਕਨੇਡਾ" ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ 1985 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਕੰਪੇਨੀਅਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।[8] 1994 ਵਿੱਚ, ਫ੍ਰਾਂਕਾ ਨੂੰ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਕਲਾਤਮਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਗਵਰਨਰ ਜਨਰਲ ਦਾ ਪਰਫਾਰਮਿੰਗ ਆਰਟਸ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ।
ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਖ਼ਰਾਬ ਸਿਹਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 19 ਫਰਵਰੀ 2007 ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਓਟਵਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ 85 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।
ਹੋਰ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ[ਸੋਧੋ]
- Carol Bishop-Gwyn (2011). The Pursuit of Perfection: A Life of Celia Franca. Cormorant Books Inc. ISBN 978-1770860438.
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Celia ਵੋਲੋਫ ਮੌਤ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿਚ Archived 19 November 2007 at the Wayback Machine.Wayback ਮਸ਼ੀਨArchived 19 November 2007 at the Wayback Machine.. canada.com (2007-02-19)
- ↑ http://alumni.news.yorku.ca/2011/11/29/york-grad-writes-first-biography-of-national-ballet-founder-celia-franca/
- ↑ Gladys Davidson (1952). Ballet biographies. W. Laurie. p. 94.
- ↑ Sandra Gwyn (1971). Women in the Arts in Canada. Information Canada. pp. 55–57.
- ↑ Gail Youngberg; Mona Holmlund (2003). Inspiring Women: A Celebration of Herstory. Coteau Books. p. 222. ISBN 978-1-55050-204-6.
- ↑ "Celia Franca" Archived 2018-05-05 at the Wayback Machine.. The Canadian Encyclopedia.
- ↑ "National Ballet founder Celia Franca dies". CBC Arts, Feb 19, 2007
- ↑ "Goodbye to a great lady". Obituary on the Globe and Mail, July 24, 2004, John Fraser.