ਹੈਲੋਜਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਹੈਲੋਜਨ
Hydrogen (diatomic nonmetal)
ਹੀਲੀਅਮ (noble gas)
Lithium (alkali metal)
Beryllium (alkaline earth metal)
Boron (metalloid)
Carbon (polyatomic nonmetal)
Nitrogen (diatomic nonmetal)
Oxygen (diatomic nonmetal)
Fluorine (diatomic nonmetal)
Neon (noble gas)
Sodium (alkali metal)
Magnesium (alkaline earth metal)
Aluminium (post-transition metal)
Silicon (metalloid)
Phosphorus (polyatomic nonmetal)
Sulfur (polyatomic nonmetal)
Chlorine (diatomic nonmetal)
Argon (noble gas)
Potassium (alkali metal)
Calcium (alkaline earth metal)
Scandium (transition metal)
Titanium (transition metal)
Vanadium (transition metal)
Chromium (transition metal)
Manganese (transition metal)
Iron (transition metal)
Cobalt (transition metal)
Nickel (transition metal)
Copper (transition metal)
Zinc (transition metal)
Gallium (post-transition metal)
Germanium (metalloid)
Arsenic (metalloid)
Selenium (polyatomic nonmetal)
Bromine (diatomic nonmetal)
Krypton (noble gas)
Rubidium (alkali metal)
Strontium (alkaline earth metal)
Yttrium (transition metal)
Zirconium (transition metal)
Niobium (transition metal)
Molybdenum (transition metal)
Technetium (transition metal)
Ruthenium (transition metal)
Rhodium (transition metal)
Palladium (transition metal)
Silver (transition metal)
Cadmium (transition metal)
Indium (post-transition metal)
Tin (post-transition metal)
Antimony (metalloid)
Tellurium (metalloid)
Iodine (diatomic nonmetal)
Xenon (noble gas)
Caesium (alkali metal)
Barium (alkaline earth metal)
Lanthanum (lanthanide)
Cerium (lanthanide)
Praseodymium (lanthanide)
Neodymium (lanthanide)
Promethium (lanthanide)
Samarium (lanthanide)
Europium (lanthanide)
Gadolinium (lanthanide)
Terbium (lanthanide)
Dysprosium (lanthanide)
Holmium (lanthanide)
Erbium (lanthanide)
Thulium (lanthanide)
Ytterbium (lanthanide)
Lutetium (lanthanide)
Hafnium (transition metal)
Tantalum (transition metal)
Tungsten (transition metal)
Rhenium (transition metal)
Osmium (transition metal)
Iridium (transition metal)
Platinum (transition metal)
Gold (transition metal)
Mercury (transition metal)
Thallium (post-transition metal)
Lead (post-transition metal)
Bismuth (post-transition metal)
Polonium (post-transition metal)
Astatine (metalloid)
Radon (noble gas)
Francium (alkali metal)
Radium (alkaline earth metal)
Actinium (actinide)
Thorium (actinide)
Protactinium (actinide)
Uranium (actinide)
Neptunium (actinide)
Plutonium (actinide)
Americium (actinide)
Curium (actinide)
Berkelium (actinide)
Californium (actinide)
Einsteinium (actinide)
Fermium (actinide)
Mendelevium (actinide)
Nobelium (actinide)
Lawrencium (actinide)
Rutherfordium (transition metal)
Dubnium (transition metal)
Seaborgium (transition metal)
Bohrium (transition metal)
Hassium (transition metal)
Meitnerium (unknown chemical properties)
Darmstadtium (unknown chemical properties)
Roentgenium (unknown chemical properties)
Copernicium (transition metal)
Ununtrium (unknown chemical properties)
Flerovium (post-transition metal)
Ununpentium (unknown chemical properties)
Livermorium (unknown chemical properties)
Ununseptium (unknown chemical properties)
Ununoctium (unknown chemical properties)
ਆਈਯੂਪੈਕ ਸਮੂਹ ਸੰਖਿਆ 17
ਤੱਤ ਪੱਖੋਂ ਨਾਂ ਫਲੋਰੀਨ ਗਰੁੱਪ
ਥੋਥਾ ਨਾਂ ਹੈਲੋਜਨ
ਕੈਸ ਸਮੂਹ ਸੰਖਿਆ
(ਯੂ.ਐੱਸ.; pattern A-B-A)
VIIA
ਪੁਰਾਣਾ ਆਈਯੂਪੈਕ ਨੰਬਰ
(ਯੂਰਪ; pattern A-B)
VIIB

↓ ਪੀਰਡ
2
Image: Liquid fluorine at cryogenic temperatures
ਫਲੋਰੀਨ (F)
9 [[]]
3
Image: Chlorine gas
ਕਲੋਰੀਨ (Cl)
17 [[]]
4
Image: Liquid bromine
ਬਰੋਮੀਨ (Br)
35 [[]]
5
Image: Iodine crystal
ਆਇਓਡੀਨ (I)
53 [[]]
6 ਅਸਟਾਟੀਨ (At)
85 [[]]

Legend
ਪ੍ਰਾਈਮੋਰਡੀਅਲ ਤੱਤ
ਟ੍ਰੇਸ ਰੇਡੀਓ ਆਈਸੋਟੋਪ
ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅੰਕ ਰੰਗ:

ਹੈਲੋਜਨ ਪੰਜ ਗੈਸਾਂ ਫਲੋਰੀਨ, ਕਲੋਰੀਨ, ਬਰੋਮੀਨ, ਆਇਓਡੀਨ ਤੇ ਐਸਟਾਟੀਨ ਦਾ ਗਰੁੱਪ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਤੀਕਾਰਕ ਅਤੇ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਹਨ। ਮਿਆਦੀ ਪਹਾੜਾ ਵਿੱਚ ਇਹ 17ਵੀਂ ਗਰੁੱਪ ਹੈ। ਹੈਲੋਜਨ ਹੋਮੋਨਿਊਕਲੀਅਰ, ਡਾਈਅਟੋਮਿਕ ਅਣੂ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਅੰਕ ਵਧਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਘੱਟ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਉਚਾ ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਗੁਣ[ਸੋਧੋ]

2Na + Cl2 → 2NaCl

  • ਲੋਹਾ ਵੀ ਹੈਲੋਜਨ ਨਾਲ ਕਿਰਿਆ ਕਰਕੇ ਲੋਹਾ ਹੈਲਾਇਡ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।

2Fe + 3X2 → 2FeX3

ਹੈਲੋਜਨ ਪਦਾਰਥ ਬਣਤਰ ਮਾਡਲ d(X−X) / pm
(ਗੈਸ ਅਵਸਥਾ)
d(X−X) / pm
(ਠੋਸ ਅਵਸਥਾ)
ਫਲੋਰੀਨ
F2
143
149
ਕਲੋਰੀਨ
Cl2
199
198
ਬਰੋਮੀਨ
Br2
228
227
ਆਇਓਡੀਨ
I2
266
272
ਹੈਲੋਜਨ ਸਟੈਂਡਰ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਪੁੰਜ
(u)
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ
(K)
ਪਿਘਲਣ ਦਰਜਾ
(°C)
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ
(K)
ਉਬਾਲ ਦਰਜਾ
(°C)
ਘਣਤਾ
(g/cm3at 25 °C)
ਇਲੈਕਟਰੋਨੈਗੇਟਿਵਟੀ
(ਪੋਲਿੰਗ ਸਕੇਲ)
ਪਹਿਲੀ ਆਇਉਨਾਈਜੇਸ਼ਨ ਉਰਜਾ
(kJ·mol−1)
ਸਹਿਯੋਜਕੀ ਅਰਧ ਵਿਆਸ
(pm)
ਫਲੋਰੀਨ 18.9984032(5) 53.53 −219.62 85.03 −188.12 0.0017 3.98 1681.0 71
ਕਲੋਰੀਨ (35.446; 35.457) 171.6 −101.5 239.11 −34.04 0.0032 3.16 1251.2 99
ਬਰੋਮੀਨ 79.904(1) 265.8 −7.3 332.0 58.8 3.1028 2.96 1139.9 114
ਆਇਓਡੀਨ 126.90447(3) 386.85 113.7 457.4 184.3 4.933 2.66 1008.4 133
ਐਸਟਾਟੀਨ 210 575 302 ? 610 ? 337 ? 6.2–6.5 2.2 ? 887.7 ?

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]