ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ
ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ ਹੈਦਰਾਬਾਦ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮਹਿਲ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਲ 1870 ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਰਿਆਸਤ ਦੇ ਇੱਕ ਰਈਸ ਨਵਾਬ ਸਫ਼ਦਰ ਜੰਗ ਮੁਸ਼ੀਰ-ਉਦ-ਦੌਲਾ ਫਖ਼ਰੂਲ ਮੁਲਕ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਖੈਰਤਾਬਾਦ-ਪੰਜਗੁਟਾ ਸੜਕ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।
.JPG)
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਇਹ ਮਹਿਲ ਇੱਕ ਪਹਾੜੀ ਉੱਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਮੂਲ ਤੇਲਗੂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇਰਾਗੱਡਾ ਜਾਂ "ਲਾਲ ਪਹਾੜੀ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ, ਨਵਾਬ ਫਖਰੂਲ ਮੁਲਕ ਨੇ ਨਵੇਂ ਮਹਿਲ ਦਾ ਨਾਮ "ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ" ('ਪੈਰਾਡਾਈਜ਼ ਮੈਨਸ਼ਨ' ਲਈ ਫ਼ਾਰਸੀ) ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਫ਼ਾਰਸੀ ਸ਼ਬਦ 'ਇਰਮ' (ايرام), ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ 'ਪੈਰਾਡਾਈਜ਼', "ਏਰਾ" (ఎర్ర) ਵਰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।, ਤੇਲਗੂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ "ਲਾਲ।" ਉਸ ਨੇ ਲਿੰਕ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣ ਲਈ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਰੰਗਤ ਵੀ ਕਰਵਾਇਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦਾ ਮਹਿਲ ਇਰਾਗੱਡਾ ਪਹਾੜੀ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਵਾਬ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਦੋ ਸਮਾਨ-ਅਵਾਜ਼ ਵਾਲੇ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਵੇ: ਰਾਜ ਦੇ ਫ਼ਾਰਸੀ-ਅਨੁਕੂਲ ਮੁਸਲਿਮ ਰਿਆਸਤਾਂ ਲਈ 'ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ' ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਤੇਲਗੂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ 'ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ'। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਬਾਅਦ ਵਾਲਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ "ਏਰਾ ਮੰਜ਼ਿਲ" ਹੁਣ ਮਹਿਲ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਤ ਨਾਮ ਹੈ। ਵਿਕਲਪਕ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜਾਂ ਵਿੱਚ "ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ" ਅਤੇ "ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ" ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਰਮ ਮੰਜ਼ਿਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਾਹੀ ਦਾਅਵਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਮਾਗਮਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਮਹਿਲ ਨੂੰ ਇੱਕ ਰਿਕਾਰਡ ਸਟੋਰ-ਹਾਊਸ ਵਜੋਂ ਵਰਤਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਜਿਸ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਮਹਿਲ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਇੰਜੀਨੀਅਰ-ਇਨ-ਚੀਫ਼ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਅਤੇ ਸਿੰਚਾਈ/ਕਮਾਂਡ ਖੇਤਰ ਵਿਕਾਸ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਮੁੱਖ ਇੰਜੀਨੀਅਰਾਂ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਹਨ।
ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਢਾਂਚਾ ਇਸ ਦੀ ਖਸਤਾ ਹਾਲਤ ਕਾਰਨ ਢਾਹ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਇਤਿਹਾਸਕ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਤਾਲਮੇਲ ਨਾਲ ਯਤਨ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਢਾਂਚਾ ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ B2 ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।[1][2][3][4][5] ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਹੁਕਮ ਨੇ ਇਸ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਢਾਹੁਣ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।[6]
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ[ਸੋਧੋ]
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੀ ਇੰਡੋ-ਯੂਰਪੀਅਨ ਬੈਰੋਕ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਇਸ ਦੇ ਉੱਚੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮਹਿਲ ਵਿੱਚ 150 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਰੇ ਸਨ ਜੋ ਲੂਈ XVI ਫਰਨੀਚਰ, ਨੌ-ਹੋਲ ਗੋਲਫ ਕੋਰਸ, ਪੋਲੋ ਗਰਾਊਂਡ, ਘੋੜਿਆਂ ਲਈ ਸਥਿਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਡੇਅਰੀ ਫਾਰਮ ਨਾਲ ਸਜਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਮਹਿਲ ਸਟੁਕੋ ਅਤੇ ਸਜਾਵਟੀ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਮਹਿਲ ਹੁਸੈਨ ਸਾਗਰ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਸ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਨੂੰ ਹੋਰ ਇਮਾਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "A glimpse of Eden in Khairatabad - Times of India". The Times of India. Retrieved 2018-07-26.
- ↑ "What makes Errum Manzil an iconic structure of Hyderabad". The New Indian Express. Retrieved 2019-06-30.
- ↑ Somasekhar, M. "Will KCR's project bring down a heritage structure?". @businessline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-06-30.
- ↑ Mungara, Sunil (June 20, 2019). "Irrum Manzil, Hyderabad's iconic address, may be bulldozed for new assembly". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-06-30.
- ↑ Parasa, Rajeswari (2019-06-24). "Petitioners urge state to restore Errum Manzil". Deccan Chronicle (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-06-30.
- ↑ Vamshidhara, Vujjini (2019-09-17). "Telangana high court dashes K Chandrashekar Rao's plan for Errum Manzil". Deccan Chronicle (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2019-09-19.