ਐਨ ਬਰੂੰਟਨ ਮੇਰੀ
ਐਨ ਬਰੂੰਟਨ ਮੈਰੀ (30 ਮਾਰਚ 1769-28 ਜੂਨ 1808) ਇੱਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਜੋ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ।
ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਐਨ (ਜਾਂ ਐਨੀ ਬ੍ਰੰਟਨ) ਦਾ ਜਨਮ 30 ਮਈ 1769 ਨੂੰ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦੇ ਕੋਵੈਂਟ ਗਾਰਡਨ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਜੌਹਨ ਬ੍ਰੰਟਨ (ਬੀ. 1741) ਦੇ 14 ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜੋ ਥੀਏਟਰ ਰਾਇਲ, ਨੌਰਵਿਚ ਦੇ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਸੀ।[1][2]
ਫਰਵਰੀ 1785 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਥੀਏਟਰ ਰਾਇਲ, ਬਾਥ ਵਿੱਚ ਦ ਗ੍ਰੀਸੀਅਨ ਡੌਟਰ ਵਿੱਚ ਯੂਫ੍ਰਾਸੀਆ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਰ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹਿੱਸੇ ਆਏ, ਅਤੇ ਉਸੇ ਸਾਲ 17 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਉਸਨੇ ਲੰਡਨ ਦੇ ਕੋਵੈਂਟ ਗਾਰਡਨ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰੇਸ਼ੀਆ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੰਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ।[3] ਇੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਫ਼ਰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਰਾਹ ਸਿਡਨਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜਾ ਦਰਜਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੋਰਾਤੀਆ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਇੱਕ ਚਿੱਤਰ ਵਾਕਰ ਦੇ ਹਾਈਬਰਨੀਅਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੇ ਜੁਲਾਈ 1787 ਦੇ ਐਡੀਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਸੀ।[4]
1791 ਵਿੱਚ ਬਰੰਟਨ ਨੇ ਇੱਕ ਕਵੀ ਅਤੇ ਨਾਟਕਕਾਰ ਰੌਰਾਬਰਟ ਮੈਰੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਕਲਮੀ ਨਾਮ "ਡੇਲਾ ਕਰੂਸਕਾ" ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[5] ਉਹ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਵੀ ਉਹ ਫੈਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਚੱਕਰ ਵਿੱਚ ਸਨ। ਉਹ ਤੁਰੰਤ ਥੀਏਟਰ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਪੈਰਿਸ ਚਲੀ ਗਈ। ਉਹ 1792 ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਏ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦਾ ਕਾਮਿਕ ਓਪੇਰਾ ਦ ਮੈਜੀਸ਼ੀਅਨ ਨੋ ਕੰਜੁਰੋਰ ਐਟ ਕੋਵੈਂਟ ਗਾਰਡਨ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਸੀ।[6]
ਉਸ ਨੇ ਯਾਰਮੌਥ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਜੂਲੀਅਟ ਦਾ ਕਿਰਦਾਰ ਨਿਭਾਇਆ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਲਈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ 'ਦ ਵੰਡਰ ਫਾਰ ਮਿਸਟਰ ਵੈਡੀਜ਼ ਬੈਨੀਫਿਟ' ਵਿੱਚ ਡੋਨਾ ਵਿਓਲਾਂਟੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[7] ਸ੍ਰੀ ਕੇੰਬਲੇ ਨੂੰ 1795 ਵਿੱਚ ਥੀਏਟਰ-ਰਾਇਲ, ਨਿਊਕੈਸਲ ਲਈ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਦੱਸੀ ਗਈ ਸੀ।[8]
ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਧਨ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਤਮ ਹੋ ਗਏ ਸਨ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਿੱਤੇ ਵੱਲ ਪਰਤਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸੀ। ਮਿਸਟਰ ਮੈਰੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੰਡਨ ਦੇ ਮੰਚ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਨਿਊ ਥੀਏਟਰ, ਫਿਲਡੇਲ੍ਫਿਯਾ ਦੇ ਥਾਮਸ ਵਿਗਨਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ 'ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਗਿੰਨੀ, ਅਤੇ ਇਕੱਲੇ ਫਿਲਡੇਲ੍ਫਿਯਾ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਦੋ ਸਪੱਸ਼ਟ ਲਾਭ, ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਲਈ' ਵਜੋਂ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਬਾਹਰ ਜਾਣ ਦੇ ਖਰਚੇ ਮੈਨੇਜਰ ਦੁਆਰਾ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[9]
ਇਹ ਜੋਡ਼ਾ 19 ਅਕਤੂਬਰ 1796 ਨੂੰ ਨਿਊਯਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਐਨ ਨੇ ਉਸੇ ਸਾਲ 5 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਫਿਲਡੇਲ੍ਫਿਯਾ ਦੇ ਚੈਸਟਨਟ ਸਟ੍ਰੀਟ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਕੈਰੀਅਰ ਦਾ ਨਵੀਨੀਕਰਨ ਕੀਤਾ ਜਦੋਂ ਰੋਮੀਓ ਅਤੇ ਜੂਲੀਅਟ ਵਿੱਚ ਜੂਲੀਅੱਟ ਸੀ। 1797 ਤੋਂ 1808 ਤੱਕ ਉਸਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਰਵਿਘਨ ਸਫਲਤਾ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਰੌਬਰਟ ਮੈਰੀ ਦੀ 1798 ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਅਤੇ ਉਹ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਮਾਰਚ 1800 ਵਿੱਚ ਕੋਵੈਂਟ-ਗਾਰਡਨ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ ਰੁੱਝੀ ਹੋਈ ਸੀ।[10] 1 ਜਨਵਰੀ 1803 ਨੂੰ, ਐਨ ਨੇ ਥਾਮਸ ਵਿਗਨਲ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਸੱਤ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੀ ਬਾਂਹ ਉੱਤੇ ਲਾਗ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[3] ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਧੀ, ਐਲਿਜ਼ਾਬੈਥ ਐਨ (1803-1882), ਦਾ ਜਨਮ ਸਤੰਬਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[11] 1803 ਤੋਂ 1805 ਤੱਕ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਰਹੂਮ ਪਤੀ ਦੀ ਥੀਏਟਰ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਹਿ-ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਸੀ।[12] 1806 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਵਿਲੀਅਮ ਵਾਰਨ ਦੀ ਪਤਨੀ ਬਣ ਗਈ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ 'ਦਿ ਫੇਅਰ ਪੈਨੀਟੈਂਟ' ਵਿੱਚ ਕੈਲਿਸਟਾ, 'ਜੇਨ ਸ਼ੋਰ' ਵਿੱਚੋਂ ਐਲੀਕਾ, 'ਦਿ ਫੈਟਲ ਡੌਰੀ' ਵਿੱਚੋ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਅਤੇ 'ਦਿ ਔਰਫਨ' ਵਿੱਚੇ ਮੋਨੋਮੀਨੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਹ ਪਹਿਲੀ ਉੱਘੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀਤਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਪਕਡ਼ ਬਣਾਈ ਰੱਖੀ। ਇੱਕ ਭੈਣ, ਲੂਈਸਾ ਬਰੂਨਟਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਹ ਕਈ ਵਾਰ ਉਲਝਣ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਬਾਅਦ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸਟੇਜ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਉੱਘੇ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ, ਅਤੇ ਕੌਂਟੇਸ ਆਫ਼ ਕਰੇਵਨ ਬਣ ਗਈ।
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
ਐਨ ਮੈਰੀ ਵਿਗਨਲ ਦੀ 28 ਜੂਨ 1808 ਨੂੰ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ, ਵਰਜੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸ ਨੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਗੈਡਸਬੀ ਦੇ ਟੈਵਰਨ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਮ੍ਰਿਤਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕ੍ਰਾਈਸਟ ਚਰਚ, ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ ਵਿੱਚ ਦਫ਼ਨਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[11]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Born 30 March 1769, baptized at St Martin-In-The-Fields, 23 April 1769, daughter of John and Elizabeth
- ↑ "John Brunton". Bury and Norwich Post. 21 May 1788. p. 3.
- ↑ 3.0 3.1 "CollectionsOnline | Name". garrick.ssl.co.uk (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 12 July 2018.
- ↑ "Miss Brunton". www.hathitrust.org. Retrieved 16 July 2020.
- ↑ Married 26 August 1791, parish register Saint Martin in the Fields,Westminster,London
- ↑ "Thursday Evening". Derby Mercury. 9 February 1792. p. 2.
- ↑ "Mrs Merry". Bury and Norwich Post. 12 September 1792. p. 3.
- ↑ "Theatre-Royal, Newcastle". Newcastle Courant. 22 August 1795. p. 1.
- ↑ "Mrs Merry". Norfolk Chronicle. 28 January 1797. p. 2.
- ↑ "Mrs Merry". The Ipswich Journal. 1 March 1800. p. 2.
- ↑ 11.0 11.1 "Mrs Anne Brunton Merry Wignell Warren". Early American Actresses. Retrieved March 9, 2023."Mrs Anne Brunton Merry Wignell Warren". Early American Actresses. Retrieved 9 March 2023.
- ↑ Jane Kathleen Curry: Nineteenth-century American Women Theatre Managers