ਬਾਬਾ ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਹੋਤੀ

ਬਾਬਾ (ਬਾਵਾ) ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਹੋਤੀ
ਜਨਮ	2 ਨਵੰਬਰ 1882 ਈ. 10 ਜਨਵਰੀ 1954 ਈ.
ਕਿੱਤਾ	ਸਾਬਕਾ ਮੁਖੀ ਨਾਜ਼ਮ (ਪੁਰਾਣੀ) ਰਿਆਸਤ ਹੋਤੀ ਮਰਦਾਨ
ਭਾਸ਼ਾ	ਪਸ਼ਤੋ, ਪੰਜਾਬੀ, ਹਿੰਦੀ, ੳੁਰਦੂ, ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਰਗੀਅਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦਾ ਅਾਪ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਗਿਅਾਨ ਸੀ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ	ਭਾਰਤ
ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ	ਜੀਵਨ ਬਿਰਤਾਂਤ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ(1914), ਸਰਦਾਰ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨਲਵਾ(1937), ਖਾਲਸਾ ਰਾਜ ਦੇ ਉੱਸਰੀਏ(1942-44)
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ	ਮਾਨ ਕੌਰ
ਬੱਚੇ	ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ, ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ, ਅਜੈਬ ਸਿੰਘ, ਤਰਲੋਚਨ ਸਿੰਘ, ਸਨਮੁਖ ਸਿੰਘ, ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ
ਮਾਪੇ	ਬਾਵਾ ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਮਾਈ ਕੁਸ਼ਲਿਆ

ਬਾਬਾ (ਬਾਵਾ) ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਹੋਤੀ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਸੀ।

ਜੀਵਨੀ

ਬਾਬਾ ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਹੋਤੀ ਦਾ ਜਨਮ 2 ਨਵੰਬਰ 1882 ਨੂੰ ਸਰਹਦੀ ਸੂਬੇ ਦੇ ਹੋਤੀ ਕਸਬੇ ਵਿਚ ਬਾਬਾ ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਮਾਈ ਕੁਸ਼ਲਿਆ ਦੀ ਕੁੱਖੋਂ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਗੰਡਾ ਸਿੰਘ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਗੋਇੰਦਵਾਲ ਦੇ ਭੱਲਾ ਵੰਸ਼ ਵਿੱਚੋਂ ਸਨ। ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਇਸੇ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਨਾਲ਼ ਸੰਬੰਧਤ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਡਾਰੂਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਬਾਬਾ ਕਾਨ੍ਹ ਸਿੰਘ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਇਲਾਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਸਨ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਉਸ ਗੜਬੜ ਵਾਲੇ ਪਠਾਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗੀਰਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ 1849 ਵਿਚ ਇਸ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ, ਤਾਂ ਬਾਬਾ ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਤੋਂ ਮਿਲ਼ੀ ਜਾਗੀਰ ਜ਼ਬਤ ਕਰ ਲਈ ਗਈ। ਪਰ ਹੋਤੀ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਨਵਾਬ ਸਰ ਬੁਲੰਦ ਖਾਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਦੇ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਫਿਰ ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ 1948 ਵਿੱਚ ਪਟਿਆਲੇ ਚਲਾ ਗਿਆ।

ਲਿਖਤਾਂ

• ਜੀਵਨ ਬਿਰਤਾਂਤ ਅਕਾਲੀ ਫੂਲਾ ਸਿੰਘ (1914)
• ਜੀਵਨ ਚਰਿਤਰ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ (1918)
• ਸਰਦਾਰ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨਲਵਾ (1937)
• ਜੀਵਨ ਬਿਰਤਾਂਤ ਕੰਵਰ ਨੌਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ (1927)
• ਖਾਲਸਾ ਰਾਜ ਦੇ ਉਸਰਈਏ (ਭਾਗ ਪਹਿਲਾ, 1942)
• ਖ਼ਾਲਸਾ ਰਾਜ ਦੇ ਉਸਰਈਏ (ਭਾਗ ਦੂਜਾ, 1944)
• ਖ਼ਾਲਸਾ ਰਾਜ ਦੇ ਬਦੇਸੀ ਕਾਰਿੰਦੇ (1945)
• ਜੀਵਨ ਬਿਰਤਾਂਤ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ (1951)
• ਜੀਵਨ ਬਿਰਤਾਂਤ ਨਵਾਬ ਕਪੂਰ ਸਿੰਘ (1952)