ਮਾਈਕਰੋਪ੍ਰੋਸੈਸਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਇੰਟੇਲ 80486 ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਦਾ ਪੈਕੇਜਿੰਗ ਵਿੱਚ (1 / 12 ਗੁਣਾ) ਚਿੱਤਰ

ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਡਿਜਿਟਲ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕ ਜੁਗਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾਂ ਟਰਾਂਜਿਸਟਰੋਂ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਰਿਪਥ (ਇੰਟੀਗਰੇਟੇਡ ਸਰਕਿਟ ਜਾਂ ਆਈਸੀ) ਦੇ ਰੁਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਪ੍ਰੋਸੇਸਿੰਗ ਇਕਾਈ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਕੰਮ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਟੀਗਰੇਟੇਡ ਸਰਕਿਟ ਦੇ ਖੋਜ ਵਲੋਂ ਹੀ ਅੱਗੇ ਚਲਕੇ ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਦੇ ਉਸਾਰੀਸਤਾ ਖੁੱਲ੍ਹਾਖੁੱਲ੍ਹਾ ਸੀ। ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਦੇ ਅਸਤੀਤਵ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਦੇ ਪੂਰਵ ਸੀਪੀਊ ਵੱਖ - ਵੱਖ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕ ਅਵਇਵੋਂ ਨੂੰ ਜੋੜਕੇ ਬਣਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਜਾਂ ਫਿਰ ਲਘੁਸਤਰੀਏ ਏਕੀਕਰਣ ਵਾਲੇ ਪਰਿਪਥੋਂ ਵਲੋਂ। ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ 1970 ਵਿੱਚ ਬਣਾ ਸੀ। ਤਦ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਇਲੇਕਟਰਾਨਿਕ ਪਰਿਕਲਕੋਂ ਵਿੱਚ ਬਾਇਨਰੀ ਕੋਡੇਡ ਡੇਸਿਮਲ (ਬੀਸੀਡੀ) ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 4 ਅਤੇ 8 ਬਿਟ ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਦਾ ਵਰਤੋ ਟਰਮਿਨਲਸ, ਪ੍ਰਿੰਟਰ ਅਤੇ ਆਟੋਮੇਸ਼ਨ ਡਿਵਾਇਸ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖਤ: ਦੋ ਵੱਡੀ ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਉਤਪਾਦਕ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹੈ ਹਨ - ਇੰਟੇਲ (INTEL) ਅਤੇ ਏ . ਏਮ . ਡੀ . (AMD)। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੰਟੈਲ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਰ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕੋਡ ਨਾਮ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਇੰਟੇਲ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਹਨ ਪੈਂਟਿਅਮ - 1, ਪੈਂਟਿਅਮ - 2, ਪੈਂਟਿਅਮ - 3, ਪੈਂਟਿਅਮ - 4, ਸੈਲੇਰਾਨ, ਕੋਰ ਟੂ ਡੁਯੋ ਆਦਿ . ਉਸੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਏ . ਏਮ . ਡੀ . ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਹਨ ਦੇ - 5, ਦੇ - 6, ਐਥੇਲਾਨ ਆਦਿ।

ਡਿਜਾਇਨ[ਸੋਧੋ]

ਮਾਇਕਰੋਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹਰਟਜ ਵਿੱਚ ਨਾਪੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ 8, 12, 16, 32 ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਮ 64 ਬਿਟ ਦੇ ਵੀ ਲਾਂਚਹੁਏ ਹਨ। ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਸਿਮਰਤੀ ਵਿੱਚ ਅੰਕਿਤ ਹੋਏ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਮਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਵਲੋਂ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਾਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸੇਂਟਰਲ ਪ੍ਰੋਸੇਸਿੰਗ ਯੂਨਿਟ (ਸੀ . ਪੀ . ਯੂ .) ਨੂੰ ਫੇਰ ਤਿੰਨ ਭੱਜਿਆ ਵਿੱਚ ਬਾਂਟਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:

  • ਨਿਅੰਤਰਕ ਇਕਾਈ (ਕੰਟਰੋਲ ਯੂਨਿਟ)
  • ਗਣਿਤੀਏ ਅਤੇ ਤਾਰਕਿਕ ਇਕਾਈ (ਏ . ਏਲ . ਯੂ .) ਅਤੇ
  • ਸਿਮਰਤੀ ਜਾਂ ਮੈਮੋਰੀ

ਨਿਅੰਤਰਕ ਇਕਾਈ[ਸੋਧੋ]

ਨਿਅੰਤਰਕ ਇਕਾਈ ਯਾਨੀ ਕੰਟਰੋਲ ਯੂਨਿਟ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਕੁਲ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਅਤੇ ਨਿਅੰਤਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਇਕਾਈ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਇਨਪੁਟ ਅਤੇ ਆਉਟਪੁਟ ਜੁਗਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਨਿਅੰਤਰਣ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਹੈ। ਕੰਟਰੋਲ ਯੂਨਿਟ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ –

  • ਸਰਵਪ੍ਰਥਮ ਇਨਪੁਟ ਜੁਗਤਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵਲੋਂ ਸੂਚਨਾ / ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲਰ ਤੱਕ ਲਿਆਉਣ
  • ਕੰਟਰੋਲਰ ਦੁਆਰਾ ਸੂਚਨਾ / ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਮੈਮੋਰੀ / ਸਿਮਰਤੀ ਵਿੱਚ ਉਚਿਤ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਣਾ
  • ਸਿਮਰਤੀ ਵਲੋਂ ਸੂਚਨਾ / ਡਾਟਾ ਨੂੰ ਫੇਰ ਕੰਟਰੋਲਰ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਏ . ਏਲ . ਯੂ . ਵਿੱਚ ਭੇਜਣਾ
  • ਏ . ਏਲ . ਯੂ . ਵਲੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਤੀਜੀਆਂ ਨੂੰ ਆਉਟਪੁਟ ਜੁਗਤਾਂ ਉੱਤੇ ਭੇਜਣਾ ਅਤੇ ਸਿਮਰਤੀ ਵਿੱਚ ਉਚਿਤ ਸਥਾਨ ਪ੍ਰਦਾਨ

ਗਣਿਤੀਏ ਅਤੇ ਤਾਰਕਿਕ ਇਕਾਈ[ਸੋਧੋ]

ਗਣਿਤੀਏ ਅਤੇ ਤਾਰਕਿਕ ਇਕਾਈ (ਅਰਿਥਮੈਟਿਕ ਏੰਡ ਲਾਜਿਕ ਯੁਨਿਟ) ਯਾਨੀ ਏ . ਏਲ . ਯੂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੀ ਉਹ ਇਕਾਈ ਜਿੱਥੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂਗਣਨਾਵਾਂਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਜੋੜਨਾ, ਘਟਾਣਾ ਜਾਂ ਗੁਣਾ - ਭਾਗ ਕਰਣਾ . ਏ . ਏਲ . ਯੂ ਕੰਟਰੋਲ ਯੁਨਿਟ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ੋਂ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ।

ਮੈਮੋਰੀ[ਸੋਧੋ]

ਸਿਮਰਤੀ ਜਾਂ ਮੈਮੋਰੀ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿਰਦੇਸ਼, ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਨਤੀਜਾ ਨੂੰ ਸੈਂਚੀਆਂ ਕਰ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਸੀ . ਪੀ . ਯੂ . ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕੁਲਕਰਿਆਵਾਂਸਰਵਪ੍ਰਥਮ ਸਿਮਰਤੀ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਸੰਗਰਹਸ਼ਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੇਮੋਰੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਦਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭਾਗ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਡਾਟਾ, ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਪਰਿਕ੍ਰੀਆ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਥਿਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲੋੜ ਪੈਣ ਉੱਤੇ ਤੱਤਕਾਲ ਉਪਲੱਬਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ:

ਰੈਮ[ਸੋਧੋ]

ਰੈਮ ਯਾਨੀ ਰੈਂਡਮ ਏਕਸੈਸ ਮੈਮੋਰੀ ਇੱਕ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਮੈਮੋਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉਦੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੰਪਿਊਟਰ ਕਾਰਜਸ਼ੀਲ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰਣ ਉੱਤੇ ਰੈਮ ਵਿੱਚ ਸੰਗਰਹਿਤ ਸਾਰੇ ਸੂਚਨਾਐਂ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਚਾਲੂ ਰਹਿਣ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਰੈਮ ਵਿੱਚ ਸੰਗਰਹਿਤ ਆਂਕੜੀਆਂ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਿਮਰਤੀ ਉੱਤੇ ਸੰਗਰਹਿਤ ਸੂਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਸੇਸਰ ਪੜ ਵੀ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਰੋਮ[ਸੋਧੋ]

ਰੋਮ ਯਾਨੀ ਰੀਡ ਆਨਲੀ ਮੈਮੋਰੀ ਵਿੱਚ ਸੰਗਰਹਿਤ ਸੂਚਨਾ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਕੰਪਿਊਟਰ ਦੇ ਬੰਦ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਵੀ ਰੌਮ ਵਿੱਚ ਸੂਚਨਾਐਂ ਸੰਗਰਹਿਤ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਨਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।