ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ
ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ | |
|---|---|
 ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ | |
| ਜਨਮ | 27 October 1915 ਪਹਾੜੀਪੁਰ, ਮਿਦਨਾਪੁਰ, ਬੰਗਾਲ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਇੰਡੀਆ |
| ਮੌਤ | 3 September 1933 (aged 17) ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ, ਮਿਦਨਾਪੁਰ, ਬੰਗਾਲ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ |
| ਸੰਗਠਨ | ਬੰਗਾਲ ਵਾਲੰਟੀਅਰ |
| ਲਹਿਰ | ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਅੰਦੋਲਨ |
ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ (27 ਅਕਤੂਬਰ 1915 – 3 ਸਤੰਬਰ 1933) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲ ਵਲੰਟੀਅਰਾਂ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਤਲੇਆਮ ਕੀਤੇ ਸਨ।[1]
ਪਰਿਵਾਰ[ਸੋਧੋ]
ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦਾ ਜਨਮ 1915 ਵਿੱਚ ਮੇਦਿਨੀਪੁਰ ਦੇ ਪਹਾੜੀਪੁਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਂ ਬੇਨੀ ਮਾਧਬ ਦੱਤਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁਢਲੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਟਾਊਨ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।[2]
ਇਨਕਲਾਬੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ[ਸੋਧੋ]
ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਪੈਡੀ ਅਤੇ ਰਾਬਰਟ ਡਗਲਸ ਦੇ ਕਤਲ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੋਈ ਵੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਅਫ਼ਸਰ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦਾ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ।[3][4] ਮਿਸਟਰ ਬਰਨਾਰਡ ਈਜੇ ਬਰਜ, ਇੱਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਸਨ। ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਵਲੰਟੀਅਰਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਭਾਵ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਰਾਏ, ਬ੍ਰਜਾਕਿਸ਼ੋਰ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਪ੍ਰਭਾਂਸ਼ੂ ਸੇਖਰ ਪਾਲ, ਕਾਮਾਖਿਆ ਚਰਨ ਘੋਸ਼, ਸੋਨਾਤਨ ਰਾਏ, ਨੰਦਾ ਦੁਲਾਲ ਸਿੰਘ, ਸੁਕੁਮਾਰ ਸੇਨ ਗੁਪਤਾ, ਬਿਜੋਏ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਘੋਸ਼, ਪੂਰਨਾਨੰਦ ਸਾਨਿਆਲ, ਮਨਿੰਦਰਾ ਨਾਥ ਚੌਧਰੀ, ਸਰੋਜ ਰੰਜਨ ਦਾਸ ਕਾਨੂੰਗੋ, ਸਾਂਤੀ ਚੰਦਰਾ, ਜੀ. ਬੰਧੂ ਪੰਜਾ ਅਤੇ ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।[5][6] ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਰਾਏ, ਬ੍ਰਜਾਕਿਸ਼ੋਰ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਨਿਰਮਲ ਜੀਵਨ ਘੋਸ਼ ਅਤੇ ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ[7] ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ, ਜਦੋਂ ਬਰਗ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਦੇ ਪੁਲਿਸ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਫਰਾਂਸਿਸ ਬ੍ਰੈਡਲੇ ਬ੍ਰੈਡਲੇ-ਬਰਟ ਦੁਆਰਾ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈਚ (ਬ੍ਰੈਡਲੇ-ਬਰਟ ਫੁੱਟਬਾਲ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ) ਖੇਡ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਬਰਗੇ, ਪੁਲਿਸ ਪਰੇਡ ਗਰਾਊਂਡ ਵਿੱਚ ਫੁੱਟਬਾਲ ਮੈਚ ਦੇ ਅੱਧੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 2 ਸਤੰਬਰ 1933 ਨੂੰ ਅਨਾਥ ਬੰਧੂ ਪੰਜਾ ਅਤੇ ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ ਦੁਆਰਾ ਬਰਗੇ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਨਾਥਬੰਧੂ ਨੂੰ ਡੀ.ਐਮ. ਦੇ ਬਾਡੀ ਗਾਰਡ ਨੇ ਤੁਰੰਤ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ ਦੀ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।[8] ਅਨਾਥ ਬੰਧੂ ਪੰਜਾ ਅਤੇ ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ ਨੂੰ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੈਜਿਸਟ੍ਰੇਟ[9][10][11][12][13][14] ਕਤਲ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਬਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
ਮ੍ਰਿਗੇਂਦਰ ਦੱਤਾ ਦੀ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਭਾਵ 2 ਸਤੰਬਰ 1933 ਨੂੰ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਸਦਰ ਹਸਪਤਾਲ ਹੁਣ ਮਿਦਨਾਪੁਰ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਹਸਪਤਾਲ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।[15][16]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ http://www.indiaculture.nic.in/sites/default/files/pdf/Martyrs_Vol_4_06_03_2019
- ↑ Ujjwal Kumar Singh (2009). Human Rights and Peace: Ideas, Laws, Institutions and Movements. ISBN 9789352801626.
- ↑ Vol I, Subodhchandra Sengupta & Anjali Basu (2002). Sansad Bangali Charitavidhan (Bengali). Kolkata: Sahitya Sansad. p. 297. ISBN 81-85626-65-0.
- ↑ "Historic Day". Retrieved February 24, 2018.
- ↑ S. N. Sen (1997). History of the Freedom Movement in India (1857–1947). ISBN 9788122410495. Retrieved March 11, 2018.
- ↑ MADHUMANTI SENGUPTA (January 1, 2016). বেঙ্গল ভলান্টিয়ার. Kolkata: Ananda Publishers. ISBN 978-9389876772.
- ↑ "Emperor vs Nirmal Jiban Ghose And Ors. on 30 August, 1934". Retrieved October 28, 2021.
- ↑ P. N. CHOPRA, VOL.I (1969). Who's Who of Indian Martyrs. ISBN 9788123021805.
- ↑ "-Bengal Volunteers of Midnapore". Retrieved October 28, 2021.
- ↑ Volume 9 (1990). Rammanohar Lohia. ISBN 9788171002511.
{{cite book}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Midnapore Central Correctional Home". wbcorrectionalservices.gov.in. Retrieved February 24, 2018.
- ↑ Kali Charan Ghosh (2012). Chronological Dictionary of India's Independence. Kolkata: Sahitya Sansad. p. 87. ISBN 978-81-86806-20-3.
- ↑ Bengal Volunteers of Midnapore. Retrieved February 24, 2018.
- ↑ Durba Ghosh (20 July 2017). Gentlemanly Terrorists: Political Violence and the Colonial State in India. ISBN 9781107186668. Retrieved March 11, 2018.
- ↑ "Assassination Of Mr.B.E.J.Burge,I.C.S." Retrieved October 28, 2021.
- ↑ Srikrishan 'Sarala' (1999). Indian Revolutionaries 1757-1961 (Vol-4): A Comprehensive Study, 1757-1961. New Delhi: Ocean Books. ISBN 9788187100157.