ਸਫਾਰੀ (ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ)

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸਫਾਰੀ (ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ)
ਉੱਨਤਕਾਰApple Inc.
ਪਹਿਲਾ ਜਾਰੀਕਰਨਜਨਵਰੀ 7, 2003; 21 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ (2003-01-07)
ਸਥਿਰ ਰੀਲੀਜ਼
macOS17.4.1[1] Edit this on Wikidata / 25 ਮਾਰਚ 2024
iOS17.4.1[1] Edit this on Wikidata / 25 ਮਾਰਚ 2024
ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਿੰਗ ਭਾਸ਼ਾC++,[2] Objective-C and Swift[3]
ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਇੰਜਣ
    Edit this at Wikidata
    ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮmacOS[4]
    iOS[5]
    iPadOS[5]
    Windows (2007–2012)[6]
    ਕਿਸਮWeb browser
    ਲਸੰਸFreeware (pre-installed on Apple devices); some components (especially engine) GNU LGPL
    ਵੈੱਬਸਾਈਟapple.com/safari

    ਸਫਾਰੀ ਐਪਲ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਇੱਕ ਗ੍ਰਾਫਿਕਲ ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਓਪਨ-ਸੋਰਸ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ' ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੈਬਕਿੱਟ । ਇਸਨੇ ਮੈਕਿੰਟੋਸ਼ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਲਈ ਨੈੱਟਸਕੇਪ ਨੈਵੀਗੇਟਰ, ਸਾਈਬਰਡੌਗ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਨੂੰ ਡਿਫੌਲਟ ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਵਜੋਂ ਕਾਮਯਾਬ ਕੀਤਾ। ਇਹ macOS, iOS, ਅਤੇ (iPadOS) 'ਤੇ ਸਮਰਥਿਤ ਹੈ; ਇੱਕ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਸੰਸਕਰਣ 2007 ਤੋਂ 2012 ਤੱਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

    ਸਫਾਰੀ ਨੂੰ ਮੈਕ ਓਐਸ ਐਕਸ ਪੈਂਥਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਨਵਰੀ 2003 ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ 2021 ਤੱਕ, ਪੰਦਰਾਂ ਵੱਡੇ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਤੀਜੀ ਪੀੜ੍ਹੀ (ਜਨਵਰੀ 2007) ਨੇ ਆਈਫੋਨ OS 1 ਦੁਆਰਾ ਆਈਫੋਨ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲਤਾ ਲਿਆਂਦੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮੈਕਿਨਟੋਸ਼ ਐਡੀਸ਼ਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਸੀ। ਪੰਜਵੇਂ ਸੰਸਕਰਣ (ਜੂਨ 2010) ਨੇ ਇੱਕ ਘੱਟ ਧਿਆਨ ਭਟਕਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪੰਨਾ ਰੀਡਰ, ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ, ਅਤੇ ਡਿਵੈਲਪਰ ਟੂਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ; ਇਹ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਲਈ ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਰਣ ਵੀ ਸੀ। ਗਿਆਰਵੇਂ ਸੰਸਕਰਣ (ਸਤੰਬਰ 2017) ਵਿੱਚ, ਇਸਨੇ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਟ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਪ੍ਰੀਵੈਂਸ਼ਨ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਜੋੜਿਆ। ਤੇਰ੍ਹਵੇਂ ਸੰਸਕਰਣ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗੋਪਨੀਯਤਾ ਅਤੇ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਅੱਪਡੇਟ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ FIDO2 USB ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੁੰਜੀ ਪ੍ਰਮਾਣੀਕਰਨ ਅਤੇ ਵੈੱਬ ਐਪਲ ਪੇ ਸਪੋਰਟ। ਨਵੰਬਰ 2020 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਇਆ ਚੌਦਵਾਂ ਸੰਸਕਰਣ, ਐਪਲ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਗੂਗਲ ਕਰੋਮ ਨਾਲੋਂ 50% ਵੱਧ ਤੇਜ਼ ਸੀ। ਪੰਦਰਵੇਂ ਸੰਸਕਰਣ (ਜੁਲਾਈ 2021) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁੜ-ਡਿਜ਼ਾਇਨ ਕੀਤਾ ਇੰਟਰਫੇਸ ਸੀ। ਸੋਲ੍ਹਵਾਂ ਸੰਸਕਰਣ, ਸਤੰਬਰ 2022 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਮੌਜੂਦਾ ਸੰਸ਼ੋਧਨ ਹੈ।

    Apple ਨੇ Safari 'ਤੇ ਸੰਭਾਵੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਤਰਨਾਕ ਜਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪਲੱਗਇਨਾਂ ਨੂੰ ਚੱਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਰਿਮੋਟਲੀ ਅੱਪਡੇਟ ਕੀਤੇ ਪਲੱਗ-ਇਨ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਲਾਇਸੈਂਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ। 2008 CanSecWest ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ Pwn2Own ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ, Safari ਨੇ Mac OS X ਨੂੰ ਹੈਕਿੰਗ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਡਿੱਗਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ OS ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਨੂੰ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ ਲਈ ਇਸਦੀ ਪਹੁੰਚ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਪਨ ਬਲੌਕਰਾਂ ਦੀਆਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਲਈ ਆਲੋਚਨਾ ਮਿਲੀ। ਸਫਾਰੀ ਡਿਵੈਲਪਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ, ਜਿਸਨੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਲਈ ਐਕਸਟੈਂਸ਼ਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ US$99 ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਸੀ।

    ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ, ਸਫਾਰੀ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫਟ ਐਜ ਦੁਆਰਾ ਪਛਾੜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡੈਸਕਟਾਪ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਬਣ ਗਿਆ। ਸਫਾਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 9.61 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਡੈਸਕਟਾਪ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।

    ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ[ਸੋਧੋ]

    1997 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਐਪਲ ਦੇ ਮੈਕਿਨਟੋਸ਼ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਨੂੰ ਨੈੱਟਸਕੇਪ ਨੇਵੀਗੇਟਰ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰਡੌਗ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰਾਂ ਨਾਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਐਪਲ ਅਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫਟ ਵਿਚਕਾਰ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ Mac OS 8 .1 ਦੇ ਅੰਦਰ ਮੈਕ ਲਈ Microsoft ਦੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਦੁਆਰਾ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [7] ਇਹਨਾਂ ਦੌਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾਫਟ ਨੇ ਮੈਕ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵੱਡੇ ਸੰਸ਼ੋਧਨਾਂ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਕਿ Mac OS 8 ਅਤੇ Mac OS 9 ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਐਪਲ ਨੇ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪ ਵਜੋਂ ਨੈੱਟਸਕੇਪ ਨੈਵੀਗੇਟਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਮਈ 2000 ਵਿੱਚ, ਮਾਈਕਰੋਸਾਫਟ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਮੈਕ ਲਈ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਐਕਸਪਲੋਰਰ ਦਾ ਇੱਕ Mac OS X ਐਡੀਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ Mac OS X DP4 ਤੋਂ Mac OS X v10.2 ਤੱਕ ਦੇ ਸਾਰੇ Mac OS X ਰੀਲੀਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਡਿਫੌਲਟ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਵਜੋਂ ਬੰਡਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [8]

    ਸਫਾਰੀ ਨਾਮ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, 'ਆਜ਼ਾਦੀ' ਸਿਰਲੇਖ ਸਮੇਤ ਕੁਝ ਹੋਰਾਂ ਦਾ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ, ਇਸਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ 'ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਕੋਡਿੰਗ ਫਾਰਮੈਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਤਰ; ਅਤੇ ਸਫਾਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 'iBrowse' ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। [9]

    ਮਾਰਕੀਟ ਸ਼ੇਅਰ[ਸੋਧੋ]

    Market share data for Safari
    ਸਫਾਰੀ ਦਾ ਮਾਰਕੀਟ ਸ਼ੇਅਰ ਡੇਟਾ
    iPadOS 15 ' ਤੇ Safari 15

    2009 ਵਿੱਚ, ਸਫਾਰੀ ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 3.85% ਸੀ। [10] ਇਹ 5.56% (2010), 7.41% (2011), 10.07% (2012), ਅਤੇ 11.77% (2013) ਦੇ ਮਾਰਕੀਟ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਉਸ ਰੈਂਕ ਵਿੱਚ ਸਥਿਰ ਰਿਹਾ। [11][12][13] 2014 ਵਿੱਚ, ਇਸਨੇ 14.20% ਦੀ ਮਾਰਕੀਟ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਫਾਇਰਫਾਕਸ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ। [14][15] 2015 ਵਿੱਚ, Safari Google Chrome ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਵੈੱਬ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਬਣ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਮਾਰਕੀਟ ਸ਼ੇਅਰ 13.01% ਸੀ। [16] 2015 ਤੋਂ 2020 ਤੱਕ, ਇਸਨੇ ਕ੍ਰਮਵਾਰ 14.02%, 14.86%, 14.69%, 17.68% ਅਤੇ 19.25 ਦੇ ਮਾਰਕੀਟ ਸ਼ੇਅਰਾਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕੀਤਾ। [16][17][18][19][20][21] ਨਵੰਬਰ 2021 ਤੱਕ , ਗੂਗਲ ਕਰੋਮ ਸਫਾਰੀ (19.22%) ਦੇ ਨਾਲ ਦੂਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪਿੱਛੇ ਰਹਿ ਕੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ। [22]

    ਮਈ 2022 ਵਿੱਚ, ਸਟੈਟਕਾਉਂਟਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਐਪਲ ਦੀ ਸਫਾਰੀ ਮਾਈਕ੍ਰੋਸਾੱਫਟ ਦੇ ਐਜ ਦੁਆਰਾ ਪਛਾੜਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤੀਜੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਡੈਸਕਟੌਪ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ 'ਤੇ ਆ ਗਈ। [23] ਸਫਾਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਉਦੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 9.61 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਡੈਸਕਟਾਪ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। [23]

    ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

    1. 1.0 1.1 "Apple security releases".
    2. "Code Style Guidelines". Webkit. November 7, 2015. Archived from the original on May 1, 2017. Retrieved September 4, 2019.
    3. Wagner, Richard (2010). Safari and WebKit Development for iPhone OS 3.0. Wiley. p. 358. ISBN 9780470620281.
    4. Cross, Jason (April 2, 2021). "Five M1-native Mac browsers that might make you dump Safari". Macworld. Archived from the original on April 14, 2021. Retrieved June 2, 2021.
    5. 5.0 5.1 McElhearn, Kirk (August 22, 2019). "Is Safari the most private browser for iPhone and iPad?". Intego. Archived from the original on January 15, 2021. Retrieved June 2, 2021.
    6. "Apple apparently kills Windows PC support in Safari 6.0". AppleInsider. July 25, 2012. Archived from the original on April 9, 2020. Retrieved April 17, 2020.
    7. Abell, John C. (August 6, 2009). "Aug. 6, 1997: Apple Rescued — by Microsoft". Wired. Archived from the original on April 2, 2021. Retrieved June 2, 2021.
    8. (Press release). 
    9. Heisler, Yoni (January 15, 2013). "Apple's Safari browser was almost called 'Freedom,' thanks to Steve Jobs". NetworkWorld. Archived from the original on May 1, 2021. Retrieved June 1, 2021.
    10. "Browser Market Share Worldwide of 2009". Statcounter. 2009. Archived from the original on July 30, 2020. Retrieved May 19, 2021.
    11. "Browser Market Share Worldwide of 2010". Statcounter. 2010. Archived from the original on April 24, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    12. "Browser Market Share Worldwide of 2011". Statcounter. 2011. Archived from the original on April 24, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    13. "Browser Market Share Worldwide of 2012". Statcounter. 2012. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    14. "Browser Market Share Worldwide of 2014". Statcounter. 2014. Archived from the original on June 14, 2020. Retrieved May 19, 2021.
    15. "Browser Market Share Worldwide of 2012". Statcounter. 2012. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    16. 16.0 16.1 "Browser Market Share Worldwide of 2015". Statcounter. 2015. Archived from the original on June 14, 2020. Retrieved May 19, 2021.
    17. "Browser Market Share Worldwide of 2016". Statcounter. 2016. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    18. "Browser Market Share Worldwide of 2017". Statcounter. 2017. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    19. "Browser Market Share Worldwide of 2018". Statcounter. 2018. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    20. "Browser Market Share Worldwide of 2019". Statcounter. 2019. Archived from the original on March 11, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    21. "Browser Market Share Worldwide of 2020". Statcounter. 2020. Archived from the original on May 16, 2021. Retrieved May 19, 2021.
    22. "Browser Market Share Worldwide of September 2021". Statcounter. 2021. Archived from the original on December 8, 2021. Retrieved December 10, 2021.
    23. 23.0 23.1 Hardwick, Tim (May 3, 2022). "Microsoft Edge Overtakes Safari as World's Second Most Popular Desktop Browser". MacRumors. Retrieved May 3, 2022.