ਅਨਸੂਯਾ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਅਨਸੂਯਾ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ
ਜਨਮ(1924-04-07)7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1924
ਬੰਬਈ, ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ
ਕਿੱਤਾ
  • ਸੰਪਾਦਕ
  • ਖੋਜਕਾਰ
ਨਾਗਰਿਕਤਾਭਾਰਤੀ
ਜੀਵਨ ਸਾਥੀਭੁਪਿੰਦਰ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ

ਅਨਸੂਯਾ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ (ਜਨਮ 7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1924) ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਤੋਂ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਲੋਚਕ, ਸੰਪਾਦਕ ਅਤੇ ਖੋਜਕਾਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੜ੍ਹਿਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਭੂਪੇਂਦਰ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ ਮੱਧਕਾਲੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਵੀ ਅਖਾ ਭਗਤ ਦੀਆਂ ਕਈ ਰਚਨਾਵਾਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਹਾਵਤਾਂ ਦਾ ਵਿਆਪਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਰਚਨਾਵਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ।

ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]

ਅਨਸੂਯਾ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਦਾ ਜਨਮ 7 ਅਪ੍ਰੈਲ 1924 ਨੂੰ ਬੰਬਈ (ਹੁਣ ਮੁੰਬਈ) ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1][2][3] ਉਸਨੇ 1941 ਵਿੱਚ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਕੀਤੀ।[2] ਉਸਨੇ ਬੀ.ਏ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ 1946 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਜਮਾਤ ਨਾਲ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1946 ਤੋਂ 1948 ਤੱਕ ਐਲਫਿੰਸਟਨ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਕਸ਼ਿਣਾ ਫੈਲੋ ਵਜੋਂ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਉਸਨੇ 1948 ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ ਅਤੇ 1950 ਵਿੱਚ ਬੀ.ਟੀ.[1][2] ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। 1966 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਥੀਸਿਸ Madhyakalin Gujarati Sahityama Prayukt Kahevao ( ਅਨੁ. Proverbs used in medieval Gujarati literature ਹਰਿਵੱਲਭ ਭਯਾਨੀ ਅਧੀਨ ਮੱਧਕਾਲੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਕਹਾਵਤਾਂ।[1] 1970 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਮੁੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਡਿਪਲੋਮਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[2]

ਉਸਨੇ 1950 ਤੋਂ 1951 ਤੱਕ SNDT ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਅਤੇ ਫਿਰ 1951 ਤੋਂ 1952 ਤੱਕ ਟੋਪੀਵਾਲਾ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਉਹ 1956 ਵਿੱਚ SNDT ਕਾਲਜ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਜੂਨ 1974 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਸਨੇ ਉਥੇ ਪੀਐਚਡੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ।[1][2][3]

ਉਸਨੇ ਭੂਪੇਂਦਰ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ, ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।[1]

ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]

ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ, ਸੰਪਾਦਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੱਧਕਾਲੀ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਵੀ ਅਖਾ ਭਗਤ ਦੀਆਂ ਕਈ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਰਹਰੀ ਦੀ ਗਿਆਨਗੀਤਾ (1964), ਅਖਾ ਦਾ ਅਨੁਭਵਬਿੰਦੂ (1964), ਮਾਨਿਕਯਸੁੰਦਰਸੁਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਿਥਵੀਚੰਦਰਚਰਿਤਰ (1966), ਅਖਾ ਭਗਤਨਾ ਛੱਪਾ: ਦਾਸ ਅੰਗ (1972), ਮਾਧਵਨਲ-ਕਾਮਕੰਡਲਾ ਪ੍ਰਭਾਤ (1976) ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦਾ ਸਹਿ-ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।, ਅਖਾ ਭਗਤਨਾ ਛੱਪਾ I-II-III (1977, 1980, 1982), ਅਖਾ ਭਗਤਨਾ ਗੁਜਰਾਤੀ ਪਦ (1980), ਬ੍ਰਿਹਦ ਆਰਤੀਸੰਗਰਾਹ (1999), ਅਖਾਨਾ ਚਬਖਾ (1999)।[1][2][3]

ਉਸਨੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਕਹਾਵਤਾਂ ਦਾ ਵਿਆਪਕ ਅਧਿਐਨ ਅਤੇ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਅਪਾਨੀ ਕਹਾਵਤੋ: ਏਕ ਅਧਿਆਣ (1970) ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤਮਾ ਕਹੇਵਤਨੋ ਪ੍ਰਚਾਰ (1973) ਕਹਾਵਤਾਂ ਦਾ ਵਿਆਪਕ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਧਿਐਨ ਹਨ।[1][2][3] ਉਸਨੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਮੱਧਕਾਲੀਨ ਪੁਰਾਣੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਕਹਾਵਤਾਂ ਦਾ ਸਮਕਾਲੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਕਹਾਵਤਾਂ ਦਾ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅਪਾਣੀ ਕਹਾਵਤੋ: ਏਕ ਅਧ੍ਯਾਨ ਕਹਾਵਤਾਂ, ਇਸਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਗੁਣਾਂ, ਵਿਸ਼ਿਆਂ, ਮਹੱਤਵ, ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਸੰਦਰਭਾਂ ਅਤੇ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦਾ 120 ਪੰਨਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਹੈ।[1][3]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 Dave, Ramesh R., ed. (October 2001). ગુજરાતી સાહિત્યનો ઇતિહાસ: ગાંધીયુગીન-અનુગાંધીયુગીન ગદ્યસર્જકો (1895-1935) [History of Gujarati Literature: Gandhian and Post-Gandhian Era Prose Writers (1895-1935)] (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Vol. VI. Trivedi, Chimanlal; Desai, Parul Kandarp. Ahmedabad: Gujarati Sahitya Parishad. pp. 550–551.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 Shastri, Keshavram Kashiram (January 2013) [3 March 1977 (1st ed.)]. Trivedi, Shraddha; Shah, Kirtida; Shah, Pratibha (eds.). ગુજરાતના સારસ્વતો ― ૧ Gujaratna Saraswato ― 1 [Who's Who in Literature of Gujarat ― 1] (in ਗੁਜਰਾਤੀ) (Updated ed.). Ahmedabad: Gujarat Sahitya Sabha. p. 5. OCLC 900401455.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Trivedi, Shraddha (1990). Topiwala, Chandrakant; Soni, Raman; Dave, Ramesh R. (eds.). ગુજરાતી સાહિત્ય કોશ : અર્વાચીનકાળ Gujarati Sahitya Kosh : Arvachinkal [Encyclopedia of Gujarati Literature : Modern Era] (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Vol. II. Ahmedabad: Gujarati Sahitya Parishad. p. 98. OCLC 26636333.