ਈਸ਼ਾ ਬਸੰਤ ਜੋਸ਼ੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਈਸ਼ਾ ਬਸੰਤ ਜੋਸ਼ੀ (ਜਨਮ ਈਸ਼ਾ ਬਸੰਤ ਮੁਕੰਦ ; 31 ਦਸੰਬਰ 1908, ਮੌਤ ਦੀ ਮਿਤੀ ਅਣਜਾਣ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੇਵਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਈਸ਼ਾ ਜੋਸ਼ੀ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਹ ਲਖਨਊ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲਾ ਮਾਰਟੀਨੀਅਰ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੇ "ਬੈਸਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਦ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼" ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਸੀ।[1] ਉਹ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸੀ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਸਿੱਖਿਆ[ਸੋਧੋ]

ਜੋਸ਼ੀ ਦਾ ਜਨਮ 31 ਦਸੰਬਰ 1908 ਨੂੰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਲਾ ਮਾਰਟੀਨੇਰ ਗਰਲਜ਼ ਹਾਈ ਸਕੂਲ, ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਇਜ਼ਾਬੇਲਾ ਥੋਬਰਨ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਲਖਨਊ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਆਫ਼ ਆਰਟਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਉਸਨੇ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਕਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਸੁਤੰਤਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵਜੋਂ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]ਉਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਿਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਅਤੇ ਮਾਣਯੋਗ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਰਹੀ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਗਜ਼ਟ ਦੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ-ਕਮ ਐਡੀਟਰ ਬਣੀ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਵਿੱਚ ਸੀਨੀਅਰ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ 1966 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇੱਕ ਸਿਵਲ ਸੇਵਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੇ ਅਗਲੇ ਪੜਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਈਸ਼ਾ ਜੋਸ਼ੀ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ।[ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ]

ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

2004 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਖਬਰ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਜੋਸ਼ੀ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇੱਕ 96 ਸਾਲ ਦੀ ਵਿਧਵਾ ਸੀ, ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਕਬੀਰ ਮਾਰਗ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਹਿਲ ਦੇ ਨੌਕਰ ਕੁਆਰਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦੂਰ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੇਖਭਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ।[2]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Uncivil Treatment Shahira Naim The Tribune 14 November 2004, Chandigarh, India accessed July 2007
  2. The Lucknow Observer Archived 2019-07-16 at the Wayback Machine. January 2016