ਕੁੱਤਾ ਅਤੇ ਬਘਿਆਡ਼
ਕੁੱਤਾ ਅਤੇ ਬਘਿਆਡ਼ ਈਸਪ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਪੇਰੀ ਇੰਡੈਕਸ ਵਿੱਚ 346 ਨੰਬਰ ਹੈ।[1] ਇਹ ਪੁਰਾਤਨਤਾ ਤੋਂ ਹੀ ਇੱਕ ਉਦੇਸ਼ ਸਬਕ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਜਾਂ ਵਿੱਤੀ ਲਾਭ ਲਈ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਨਵਰਾਂ ਬਾਰੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਨੈਤਿਕਤਾ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਵਿਕਲਪਿਕ ਕਹਾਣੀ ਘੱਟ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਹਾਣੀ[ਸੋਧੋ]
ਇੱਕ ਭੁੱਖਾ ਬਘਿਆਡ਼ ਇੱਕ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੁਆਏ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸੁੰਦਰ ਦਿੱਖ ਲਈ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੁੱਤਾ ਆਪਣੀ ਸੌਖੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਵਰਣਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਘਿਆਡ਼ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਰਸਤੇ 'ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬਘਿਆਡ਼ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਗਰਦਨ ਦੀ ਫਰ ਕਿਉਂ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਉਹ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਕਾਲਰ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪਹਿਨਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਬਘਿਆਡ਼ ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਐਲਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿ ਪੂਰਾ ਪੇਟ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਇੱਕ ਮਾਡ਼ੀ ਕੀਮਤ ਹੈ।
ਇਹ ਕਿ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਈਸਪ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਹੈ, ਆਰਕੀਲੋਚੋਸ ਦੀ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚੋਂ ਬਚੀ ਇੱਕ ਲਾਈਨ ਦੁਆਰਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 'ਉਸ ਦੀ ਗਰਦਨ ਦਾ ਧੱਬਾ ਇੰਨਾ ਖਰਾਬ ਕਿਉਂ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ'।[2] ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਕੁਝ ਮੁਢਲੇ ਸੰਸਕਰਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਬਾਅਦ ਦੇ ਯੂਨਾਨੀ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਾਬਰੀਅਸ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਫੈਡਰਸ ਦੇ ਲਾਤੀਨੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਮੱਧ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਵਿਲੀਅਮ ਕੈਕਸਟਨ ਦੇ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਹੀਰੋਨੀਮਸ ਓਸੀਅਸ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਨਵ-ਲਾਤੀਨੀ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।[3] ਵਿਲੀਅਮ ਸੋਮਰਵਿਲ ਦੀ ਰੀਟੇਲਿੰਗ ਵਿੱਚ, ਨੈਤਿਕਤਾ ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਪੈਨਗੈਰਿਕ ਵਿੱਚ ਲੰਬਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[4] ਥਾਮਸ ਬਿਵਿਕ ਦੀ 'ਦ ਫੈਬਲਜ਼ ਆਫ਼ ਏਸੋਪ' (1818) ਵਿੱਚ "ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ", ਹਾਲਾਂਕਿ, ਵਧੇਰੇ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਇਹ ਨਿਰੀਖਣ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ "ਸਮਾਜ ਦੀ ਇੱਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਆਜ਼ਾਦੀ ਉਹ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਜੋ ਅਸੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ" ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ "ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਇੱਕ ਖਾਸ ਹਿੱਸਾ ਸਮੁੱਚੇ ਹਿੱਤ ਲਈ ਛੱਡਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।[5]
ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਲਾ ਫੋਂਟੇਨ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ (ਲੇ ਲੂਪ ਏਟ ਲੇ ਚੀਅਨ, ਆਈ 5) ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਵੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਾਸਟਰ ਵੁਲਫ ਨੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਸਿੱਖਣ 'ਤੇ, "ਆਪਣੀਆਂ ਅੱਡੀਆਂ ਲੈ ਲਈਆਂ ਅਤੇ ਅਜੇ ਵੀ ਦੌਡ਼ ਰਿਹਾ ਹੈ"।[6] ਆਧੁਨਿਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪਾਠ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਇਜ਼ਾਬੈੱਲ ਅਬੌਲਕਰ ਦੁਆਰਾ ਪਿਆਨੋ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਆਵਾਜ਼ ਲਈ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[7]
ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ[ਸੋਧੋ]
ਅਹੀਕਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਟੁੱਟੀ-ਫੁੱਟੀ ਕਹਾਵਤ 6 ਵੀਂ ਸਦੀ ਬੀ. ਸੀ. ਈ. ਦੇ ਅਰਾਮੀ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈਃ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਓਨਜਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ (ਜੰਗਲੀ ਗਧੇ) "ਮੈਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਤੇ ਚਡ਼੍ਹਨ ਦਿਓ, ਅਤੇ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਾਂਗਾ"... ਜੰਗਲੀ ਖੋਤੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਆਪਣੀ ਦੇਖਭਾਲ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਚਾਰਾ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸਵਾਰੀ ਨਹੀਂ ਵੇਖਣ ਦਿਓ।[8] ਇਸ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲੀ ਖੋਤਾ ਪਹਿਲਾਂ ਇੱਕ ਚਰਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪੈਕ-ਜਾਨਵਰ ਦੀ ਸੁੰਦਰ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਆਖਰਕਾਰ ਦੂਜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੋਝ ਹੇਠਾਂ ਚਲਦੇ ਵੇਖਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਪਣੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[9] ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 'ਈਸਾਈਕ੍ਰਿਤ' ਸੰਸਕਰਣ ਨੂੰ ਹੁਣ ਪੈਰੀ ਇੰਡੈਕਸ ਵਿੱਚ ਸੁਤੰਤਰ ਕਹਾਣੀ 411 ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਗਿਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[10] ਉੱਥੇ ਓਨਜਰ ਇੱਕ ਖੋਤੇ ਦਾ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਸ਼ੇਰ ਦੁਆਰਾ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।[11]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Aesopica site
- ↑ Gert-Jan van Dijk, Ainoi, logoi, mythoi Leiden NL, pp.147-8
- ↑ Phryx Aesopus Fable 58
- ↑ Robert Anderson, The Poets of Great Britain, Vol.8, pp.514-5
- ↑ "The Dog and the Wolf", pp.287-8
- ↑ Elizur Wright's translation
- ↑ A performance on YouTube
- ↑ Old Testament Pseudepigrapha, Hendrickson 2010, Vol.2, p.507
- ↑ Aesopica site
- ↑ F.R.Adrados, History of the Graeco-Latin Fable III, p.254
- ↑ Aesopica site