ਗਾਂਜਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਗਾਂਜੇ ਦੇ ਪੌਦੇ

ਗਾਂਜਾ (ਅੰਗਰੇਜੀ: Cannabis ਜਾਂ marijuana), ਇੱਕ ਨਸ਼ਾ (ਡ੍ਰੱਗ) ਹੈ ਜੋ ਗਾਂਜੇ ਦੇ ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਵਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਮਨੋਤੀਖਣ ਮਾਦਕ (psychoactive drug) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਾਦਾ ਭੰਗ ਦੇ ਪੌਦੇ ਦੇ ਫੁੱਲ, ਆਸਪਾਸ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਤਣਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਕਾ ਕੇ ਬਨਣ ਵਾਲਾ ਗਾਂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਹੈ।[1][2]

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

ਕੁਝ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਗਾਂਜਾ ਦੀ ਔਸ਼ਧੀ ਅਤੇ ਮਨੋਤੀਖਣ ਗੁਣ ਪਤਾ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮਾਨੇ ਤੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਹੁੰਦਾ ਆਇਆ ਹੈ। ਕੁਝ ਹੋਰ ਸਮਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਸਮਾਜਕ ਬੁਰਾਈ ਮੰਨਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ।[3]

ਉਪਯੋਗ[ਸੋਧੋ]

ਗਾਂਜਾ ਅਤੇ ਚਰਸ ਦਾ ਤੰਮਾਕੂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਿਗਰਟਨੋਸ਼ੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਭੰਗ ਦਾ ਸ਼ੱਕਰ ਆਦਿ ਦੇ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਜੂਮਾਂ (ਮਧੁਰ ਯੋਗਾਂ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਏਸ਼ੀਆਵਾਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਪਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉੱਪਰੋਕਤ ਤਿੰਨਾਂ ਮਾਦਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਚਿਕਿਤਸਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮਨੋਲਾਸ-ਕਾਰਕ ਅਤੇ ਅਵਸਾਦਕ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਜ਼ਮਾਨੇ ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਹ ਪਦਾਰਥ ਦੀਪਨ, ਪਾਚਣ, ਗਰਾਹੀ, ਨਿਦਰਾਕਰ, ਕਾਮੋਤੇਜਕ, ਵੇਦਨਾਨਾਸ਼ਕ ਅਤੇ ਆਕਸ਼ੇਪਹਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪਾਚਨਵਿਕ੍ਰਿਤੀ, ਅਤੀਸਾਰ, ਪ੍ਰਵਾਹਿਕਾ, ਕਾਲੀ ਖੰਘ, ਅਨੀਂਦਰਾ ਅਤੇ ਆਕਸ਼ੇਪ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[4] ਬਾਜੀਕਰ, ਸ਼ੁਕਰਸਤੰਭ ਅਤੇ ਮਨ: ਪ੍ਰਸਾਦਕਰ ਹੋਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਤਿਪੈ ਮਾਜੂਮਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਂਗ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਧਿਕਤਾ ਅਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਕਸ਼ੁਧਾਨਾਸ਼, ਅਨੀਂਦਰਾ, ਦੌਰਬਲੀਆ ਅਤੇ ਕਾਮਾਵਸਾਦ ਵੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[5]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਬਾਹਰੀ ਕੜੀਆਂ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. El-Alfy, Abir T; et al. (2010). "Antidepressant-like effect of delta-9-tetrahydrocannabinol and other cannabinoids isolated from Cannabis sativa L". Pharmacology Biochemistry and Behavior. 95 (4): 434–42. doi:10.1016/j.pbb.2010.03.004. PMC 2866040. PMID 20332000. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |author= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  2. Fusar-Poli P, Crippa JA, Bhattacharyya S; et al. (2009). "Distinct effects of delta-9-tetrahydrocannabinol and Cannabidiol on Neural Activation during Emotional Processing". Archives of General Psychiatry. 66 (1): 95–105. doi:10.1001/archgenpsychiatry.2008.519. PMID 19124693. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |author= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  3. Peter G. Stafford; Jeremy Bigwood (1992). Psychedelics Encyclopedia. Ronin Publishing. p. 157. ISBN 978-0-914171-51-5.
  4. Hong-En Jiang; et al. (2006). "A new insight into Cannabis sativa (Cannabaceae) utilization from 2500-year-old Yanghai tombs, Xinjiang, China". Journal of Ethnopharmacology. 108 (3): 414–22. doi:10.1016/j.jep.2006.05.034. PMID 16879937. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |author= (help)
  5. "Lab work to identify 2,800-year-old mummy of shaman". People's Daily Online. 2006. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)