ਸ਼ੰਕਰ ਵੈਦਿਆ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸ਼ੰਕਰ ਵੈਦਿਆ
ਜਨਮ (1928-06-15)15 ਜੂਨ 1928

ਓਤੁਰ, ਭਾਰਤ
ਮਰੇ 23 ਸਤੰਬਰ 2014(2014-09-23) (ਉਮਰ 86)

ਮੁੰਬਈ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
ਮਸ਼ਹੂਰ ਮਰਾਠੀ ਕਵਿਤਾ

ਸ਼ੰਕਰ ਵੈਦਿਆ ( ਦੇਵਨਾਗਰੀ : शंकर वैद्य) ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਰਾਠੀ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ।[1] ਉਸ ਦਾ ਵਿਆਹ ਲੇਖਿਕਾ ਸਰੋਜਨੀ ਵੈਦਿਆ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। 23 ਸਤੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ।

ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਵੈਦਿਆ ਇੱਕ ਮਰਾਠੀ ਕਵੀ ਸੀ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਆਸਾਨ ਪ੍ਰਵਾਹ ਵਾਲੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸਦੀਵੀ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮਰਾਠੀ ਕਵੀਆਂ ਅਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 13ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸੰਤ (ਸੰਤ) ਗਿਆਨੇਸ਼ਵਰ ਵਰਗੇ ਕਵੀਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ (ਕਾਵਿਆ ਸੰਗ੍ਰਹਿ) 'ਕਲਾਸਵਰ' (ਮੋਟਾ ਅਨੁਵਾਦ: ਮੈਲੋਡੀ ਆਫ਼ ਟਾਈਮ) 1971 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ 'ਆਲਾ ਕਸ਼ਣ ਗਿਆ ਕਸ਼ਣ' (ਮੋਟਾ ਅਨੁਵਾਦ: ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਤਤਕਾਲ, ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲ ਪਾਸ) 1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸੀ। ਉੱਘੇ ਲੇਖਕ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਸ ਦਾ ਦੂਸਰਾ ਕਾਵਿ-ਸੰਗ੍ਰਹਿ ‘ਦਰਸ਼ਨ’ (ਮੋਟਾ ਅਨੁਵਾਦ: ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ) 1998 ਵਿੱਚ ਲੰਮੇ ਵਕਫ਼ੇ ਮਗਰੋਂ ਹੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਸਾਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਈਆਂ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਰ ਕਦੇ ਵੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੀਆਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।[2][3]

ਸ਼ੰਕਰ ਵੈਦਿਆ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੀਤ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਏ, "ਸਵਰੰਗੇਚਿਆ ਕਥਾਵਰਤੀ" ( ਅਰੁਣ ਦਾਤੇ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ) ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਜਾਣੇ-ਪਛਾਣੇ ਗੀਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, "ਸ਼ਤਕੰਚਿਆ ਯਾਦਨਤੁਨਾ ਉਠਾਲੀ ਏਕ ਕੇਸਰੀ ਜਵਾਲਾ" ( ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ) ਅਤੇ "ਵਲਵੰਤਤੂਨਾ ਚਲਲੇ ਜੀਵਨ" ( ਯਸ਼ਵੰਤ ਦੇਵ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ)। ਸੰਤ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ 'ਤੇ ਪੰਡਿਤ ਹਿਰਦੇਨਾਥ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ, ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਅਤੇ ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ 'ਮੋਗਰਾ ਫੁਲਾਲਾ'। ਗਿਆਨੇਸ਼ਵਰ, ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਮੁਕਤਾਬਾਈ ਅਤੇ ਭਰਾ ਨਿਵਰਤੀਨਾਥ ਨੇ ਕਵਿਤਾ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸੁਮੇਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੇ ਪੂਰੇ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਮਰਾਠੀ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਸਟੇਜਿੰਗ ਸਨ।[4]

ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]

  1. ਆਲਾ ਕਸ਼ਣ ਗਿਆ ਕਸ਼ਣ (ਕਥਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ)
  2. ਕਲਾਸਵਰ
  3. ਦਰਸ਼ਨ (ਦਰਸ਼ਨ ਕਾਵਯਸੰਗ੍ਰਹਿ)

ਗੀਤ[ਸੋਧੋ]

  • ਸ੍ਵਰਗਂਗੇਚ੍ਯ ਕਥਾਵਰਤੀ
  • ਆਜ ਹਿਰਦੇ ਮਮ (आज हृदय मम)
  • ਰਿਮਝਿਮ (ਰਿਮਝਿਮ)
  • ਵਾਲਵੰਤਤੂਨ ਭੀਸ਼ਣ
  • ਸ਼ਤਕਾਞ੍ਚਯ ਯਦਨ੍ਯਤੁਨ (ਸ਼ਤਕਾਂ ਯਜ੍ਞਤੁਨ)[5]

ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]

ਵੈਦਿਆ ਦੀ ਮੌਤ 23 ਸਤੰਬਰ 2014 ਨੂੰ ਦਾਦਰ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।[6][7][8]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Shankar Vaidya Archived 2014-10-06 at the Wayback Machine.
  2. Marathi Poet Shankar Vaidya[permanent dead link]
  3. Shankar Vaidya
  4. कविवर्य शंकर वैद्य यांचं निधन
  5. "शंकर वैद्य | Shankar Vaidya | आठवणीतली गाणी | Aathavanitli Gani | Marathi songs lyrics online".
  6. "Shankar Vaidya passes away". Archived from the original on 2016-03-06. Retrieved 2022-10-06. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  7. Marathi Poet Shankar Vaidya Dies at 86
  8. Marathi poet Shankar Vaidya passes away