ਹਮੀਰਸਰ ਝੀਲ
| ਹਮੀਰਸਰ ਝੀਲ | |
|---|---|
 ਹਮੀਰਸਰ ਝੀਲ ਦਾ ਉੱਤਰੀ ਕਿਨਾਰਾ | |
| ਸਥਿਤੀ | ਭੁਜ, ਗੁਜਰਾਤ |
| ਗੁਣਕ | 23°15′5″N 69°39′51″E / 23.25139°N 69.66417°E |
| Basin countries | ਭਾਰਤ |
| Surface area | 69 acres (28 ha) |
| Islands | ਰਾਜਿੰਦਰ ਪਾਰਕ |
| Settlements | ਭੁਜ |
ਹਮੀਰਸਰ ਝੀਲ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਝੀਲ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕੱਛ ਜ਼ਿਲੇ, ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਭੁਜ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹਮੀਰਸਰ ਝੀਲ ਉਹ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕ ਤੈਰਾਕੀ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਦਰੱਖਤ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠ ਕੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਅਨੰਦ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਝੀਲ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸੈਰ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਆਇਨਾ ਮਹਿਲ, ਪ੍ਰਾਗ ਮਹਿਲ, ਕੱਛ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ, ਐਲਫ੍ਰੇਡ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਪਾਸੇ ਸਥਿਤ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮੰਦਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
ਹਮੀਰਸਰ ਝੀਲ ਇੱਕ 450 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਝੀਲ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਜਡੇਜਾ ਸ਼ਾਸਕ ਰਾਓ ਹਮੀਰ (1472-1524), ਭੁਜ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। [1] [2] ਇਹ ਝੀਲ ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਜਡੇਜਾ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਰਾਓ ਖੇਨਗਰਜੀ ਪਹਿਲੇ (1548-1585) ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਵੇਲੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਰਾਓ ਹਮੀਰ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਰਾਓ ਖੇਂਗਰਜੀ ਮੈਂ ਇਸ ਸਥਾਨ ਨੂੰ ਖਾਰੇ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਕੱਛ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਓਏਸਿਸ ਵਜੋਂ ਚੁਣਿਆ; ਅਤੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ, ਭੁਜ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਤਿੰਨ ਨਦੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਰੀਚਾਰਜ ਐਕਵਾਇਰ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਸੁਰੰਗਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ 1549 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵੀ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। [3]ਹਮਰੀਸਰ ਝੀਲ ਦਾ ਬੰਨ੍ਹ ਪ੍ਰਾਗਮਲਜੀ II ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਰਾਜ ਗੈਧਰ, ਜੈਰਾਮ ਰੁਡਾ ਗਜਧਰ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਖੇਂਗਰਜੀ III ਦੇ ਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਹਿੱਸੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਰ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਬੰਨ੍ਹ ਦਾ ਕੰਮ ਸਥਾਨਕ ਮਿਸਤਰੀ ਭਾਈਚਾਰੇ - ਕੱਛ ਦੇ ਮਿਸਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ The famous Hamirsar Lake named after the founder of Bhuj
- ↑ Jadeja dynasty of Cutch Hamirji - Rao Khengarji I Archived 2011-06-13 at the Wayback Machine.
- ↑ "Understanding the water system of Bhuj - on www.bhujbolechhe.org". Archived from the original on 2014-05-22. Retrieved 2023-05-11.