ਮਰੀਨਾ ਨੇਮਤ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਮਰੀਨਾ ਨੇਮਤ (ਫ਼ਾਰਸੀ: مارینا نِمت,; ਜਨਮ 22 ਅਪ੍ਰੈਲ 1965) ਈਰਾਨ ਵਿੱਚ ਪਲਣ ਵਾਲੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਬਾਰੇ ਦੋ ਯਾਦਾਂ ਦੀ ਲੇਖਕਾ ਹੈ, ਈਰਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬੋਲਣ, ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਆਖਰਕਾਰ ਉਹ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਭੱਜ ਕੇ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਲਈ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ।

ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਨੇਮਤ ਦੀਆਂ ਨਾਨੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਰੂਸੀ ਸਨ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਤਹਿਰਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੂਸੀ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਈਸਾਈ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[1] ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਨਾਨੀਆਂ, ਆਪਣੇ ਈਰਾਨੀ ਪਤੀਆਂ ਨਾਲ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1917 ਦੇ ਰੂਸੀ ਇਨਕਲਾਬ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਰੂਸ ਤੋਂ ਇਰਾਨ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਕਿ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਰਵਾਸ ਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।[2][3] ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਇੱਕ ਡਾਂਸ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਇੱਕ ਹੇਅਰ ਡ੍ਰੈਸਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮਕਾਜ ਕਰਦੀ ਸੀ।[4] ਉਹ ਇੱਕ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਸੀ ਜਦੋਂ ਅਯਾਤੁੱਲਾ ਖੋਮੈਨੀ ਦੀ ਇਸਲਾਮੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨੇ ਮੁਹੰਮਦ ਰਜ਼ਾ ਪਹਿਲਵੀ ਦੀ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਰਾਜਤੰਤਰ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਰੀਨਾ ਨੇਮਤ ਨੇ ਨਵੀਂ ਇਸਲਾਮੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਦਮਨਕਾਰੀ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ, ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਵਿੱਚ ਇਨਕਲਾਬੀ ਵਿਰੋਧੀ ਲੇਖ ਲਿਖੇ।

15 ਜਨਵਰੀ 1982 ਨੂੰ, 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਨੇਮਤ ਨੂੰ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਉਸ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਲਈ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੈਦ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਏਵਿਨ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਤਸੀਹੇ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ ਜੋ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਦੀਆਂ ਉੱਤੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।[5] ਉਸ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਦੇ ਇੱਕ ਗਾਰਡ ਨੇ ਬਚਾਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਨੂੰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਕੈਦ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਅਲੀ ਨੇਮਤ ਨਾਲ ਲਗਾਵ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰੱਖਦਾ ਸੀ।[2] ਨੇਮਤ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਗਾਰਡ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਰਿਹਾਅ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ-ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

ਨੇਮਤ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਂਦਰੇ ਨੇਮਤ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ।[6] ਉਹ 1991 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਭੱਜ ਗਏ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੋ ਪੁੱਤਰ ਹਨ। ਨੇਮਤ ਨੇ ਸਵਿਸ ਸ਼ੈਲੇਟ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਚੇਨ ਦੀ ਅਰੋਡ਼ਾ ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਕਹਾਣੀ 78,000 ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖੀ। ਉਹ ਜਾਣਦੀ ਸੀ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੀਡ਼ਤ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।

ਅੱਜ, ਨੇਮਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ਼ ਟੋਰਾਂਟੋ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਕੰਟੀਨਿਊਇੰਗ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟ-ਟਾਈਮ ਯਾਦਾਂ ਲਿਖਣਾ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸਾਂ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ, ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੇ ਤਜ਼ਰਬਿਆਂ ਬਾਰੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬੋਲਦੀ ਹੈ।[7] ਉਹ ਓਸਲੋ ਫਰੀਡਮ ਫੋਰਮ ਵਿੱਚ ਨਿਯਮਤ ਭਾਗੀਦਾਰ ਹੈ। 2012 ਵਿੱਚ ਉਹ ਆਂਗ ਸਾਨ ਸੂ ਕੀ ਅਤੇ ਗੈਰੀ ਕਾਸਪਰੋਵ ਦੇ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਸੈਨ ਫਰਾਂਸਿਸਕੋ ਫਰੀਡਮ ਫੋਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹਿਮਾਨ ਸਪੀਕਰ ਸੀ।

ਉਹ ਟੋਰਾਂਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਕੰਟੀਨਿਊਇੰਗ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਵਿਖੇ ਰਚਨਾਤਮਕ ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਦੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੈ।[8]

ਮਰੀਨਾ ਸੀਸੀਵੀਟੀ (ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵਿਕਟਿਮਸ ਆਫ ਟਾਰਚਰ ਅਤੇ ਵਿਗਡਿਸ, ਇੱਕ ਨਾਰਵੇਈ ਚੈਰੀਟੇਬਲ ਸੰਸਥਾ ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ) ਦੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਬੈਠਦੀ ਹੈ।[9] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਹ ਪੈਨ ਕੈਨੇਡਾ ਵਿਖੇ ਰਾਈਟਰਜ਼ ਇਨ ਐਕਸਾਈਲ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਚੇਅਰ ਹੈ, ਓਸਲੋ ਫਰੀਡਮ ਫੋਰਮ ਦੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੌਂਸਲ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ, ਅਤੇ 2010 ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਚਰਚ ਦੀ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਕਮੇਟੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਲੰਟੀਅਰ ਰਹੀ ਹੈ।[10][11]

ਯਾਦਾਂ[ਸੋਧੋ]

ਉਸ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਤਹਿਰਾਨ ਦਾ ਕੈਦੀ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਦੇ 27 ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਘਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੈਸਟ ਸੈਲਰ (2012) ਰਹੀ ਹੈ।[12] ਅਪ੍ਰੈਲ 2012 ਵਿੱਚ, ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਦਾ ਇੱਕ ਥੀਏਟਰ ਰੂਪਾਂਤਰ ਮਾਜਾ ਅਰਡਾਲ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਟੋਰਾਂਟੋ ਦੇ ਥੀਏਟਰ ਪਾਸ ਮੁਰੈਲੇ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 2014 ਵਿੱਚ, ਨੇਮਤ ਨੇ ਮੋਟਸ ਓ ਡਾਂਸ ਥੀਏਟਰ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਬਹੁ-ਅਨੁਸ਼ਾਸਨੀ ਕੰਮ ਬਣਾਇਆ ਜਿਸ ਵਿੱਚ "ਬੋਲੇ ਗਏ ਸ਼ਬਦ, ਅੰਦੋਲਨ, ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸੁਮੇਲ" ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[13][14][15]

ਉਹ 2008/2009 ਵਿੱਚ ਟੋਰਾਂਟੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਮੈਸੀ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਔਰੀਆ ਫੈਲੋ ਸੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਦੂਜੀ ਕਿਤਾਬ, ਤਹਿਰਾਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦਃ ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਪੁਨਰ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ, ਜੋ 2010 ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[16]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "The Terrible Drama of Iran". 15 January 2020.
  2. Nemat, Marina. "Christmas" (PDF). marinanemat.com. Archived from the original (PDF) on 3 March 2019. Retrieved 17 December 2020.
  3. Marina Nemat.Prisoner of Tehran: One Woman's Story of Survival Inside an Iranian Prison Simon and Schuster, 6 mei 2008 ISBN 978-1416537434 p 13
  4. Michelle Shephard (30 January 2005). "The woman without a past". Toronto Star. p. A05.
  5. Shephard, Michelle (2007-04-22). "My home, my horror: An Aurora mother's book details her prison ordeal in Iran". Toronto Star. Retrieved 2007-05-21.
  6. Flight from Iran Archived 2011-09-27 at the Wayback Machine.
  7. University of Toronto School of Continuing Studies: Instructor biography Archived 2014-09-15 at the Wayback Machine.
  8. "Marina Nemat, Writer". University of Toronto School of Continuing Studies.
  9. "Marina Nemat Iranian author and former prisoner of conscience, jailed at the age of 16 for protesting Ayatollah Khomeini's brutal regime". Human Rights Foundation. Archived from the original on 2022-10-02. Retrieved 2024-03-29.
  10. "Marina Nemat: Iranian author and former prisoner of conscience, jailed at the age of 16 for protesting Ayatollah Khomeini's brutal regime". Oslo Freedom Forum. Retrieved 2023-07-05.
  11. "Award-Winning Author Marina Nemat to Deliver Vigod Memorial Lecture in Human Rights". St. Thomas UNIVERSITY.
  12. "Marina Nemat - Slopen Agency". www.slopenagency.com. Archived from the original on 2020-10-20. Retrieved 2024-03-29.
  13. "PRISONER OF TEHRAN". prisoneroftehran.ca. Retrieved 2019-01-31.
  14. "Cook A, The East "Saint John's Imperial Theatre Announces Their Twenty Fourth Season"". The East. Retrieved 31 January 2019.
  15. ""Prisoner of Tehran Performance and Book Signing"". Canadian Museum for Human Rights. Archived from the original on 1 ਫ਼ਰਵਰੀ 2019. Retrieved 29 ਮਾਰਚ 2024. Retrieved 30 January 2019.
  16. "Award-Winning Author Marina Nemat to Deliver Vigod Memorial Lecture in Human Rights". St. Thomas UNIVERSITY.