ਸੁਮਾਇਰਾ ਜ਼ਰੀਨ
Sumaira Zareen | |
|---|---|
 | |
| ਮੂਲ ਨਾਮ | ثميره زرين |
| ਜਨਮ | 22 ਫਰਵਰੀ 1944 Shikarpur, Sindh, Pakistan |
| ਮੌਤ | 13 ਅਗਸਤ 1977 Hyderabad, Sindh |
| ਕਿੱਤਾ | Story writer |
| ਕਾਲ | 1954–1977 |
| ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕੰਮ | Story collections:
|
| ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ | Muhammad Azam Aiwan (Father) |
ਸੁਮਾਇਰਾ ਜ਼ਰੀਨ (ਸਿੰਧੀ : ثميره زرين) (ਫਰਵਰੀ 1944 - 13 ਅਗਸਤ 1977) ਸਿੰਧ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਸਿੰਧੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਮੋਹਰੀ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਸਿੰਧੀ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਦੋ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।
ਬਚਪਨ[ਸੋਧੋ]
ਸੁਮਾਇਰਾ ਜ਼ਰੀਨ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਫਰਵਰੀ 1944 ਨੂੰ ਸ਼ਿਕਾਰਪੁਰ ਸਿੰਧ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਹਿਤਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਸਕੀਨਾ ਏਵਾਨ ਸੀ।[1] ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਮੁਹੰਮਦ ਆਜ਼ਮ ਆਇਵਾਨ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਮੁਹੰਮਦ ਆਰਿਫ਼ ਆਇਵਾਨ ਖ਼ੁਦ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਵੀ ਸੀ।[2]
ਸਾਹਿਤਕ ਯੋਗਦਾਨ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਨੇ 12 ਜਾਂ 13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਕਹਾਣੀਆਂ ਲਿਖਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਹਾਣੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਿੰਧੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਨਈਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ (ਨਵੀਂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ।[3] ਉਸ ਨੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਹਿਲਾਲ-ਏ-ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਮਹਿਲਾ ਪੰਨੇ ਦੀ ਇੰਚਾਰਜ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੇ ਸਿੰਧਲੋਜੀ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਿਸਰਚ ਫੈਲੋ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[4][5] ਉਸ ਨੇ 1947 ਤੋਂ 1960 ਤੱਕ ਨੈਣ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਲਿਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।[6] ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਮਹਿਰਾਨ ਜੂਨ ਛੋਲਿਯੂਨ (ਸਿੰਧ ਵਿੱਚ ਲਹਿਰਾਂ) ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ 1962 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1970 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਦਾ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਗੀਤ ਉਜਯਾਲ ਮੋਰ ਜਾ (ਪਿਆਸੇ ਮੋਰ ਦੇ ਗੀਤ) ਮਲੀਰ ਅਦਬੀ ਅਕਾਦਮੀ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਦੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕਹਾਣੀ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਏ:[7]
- Aaoon Uhai Marvi (ਮੈਂ ਉਹੀ ਮਾਰਵੀ ਹਾਂ)
- ਰੋਸ਼ਨ ਛੰਭਰੋ (ਚਮਕਦਾਰ ਛਾਂ)
ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੇਖਕ ਨਾਸਿਰ ਮਿਰਜ਼ਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ਖੱਟਨ -ਏ - ਅਵਲ ਕਹਾਣੀਕਾਰਾ: ਸੁਮੇਰਾ ਜ਼ਰੀਨ (ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਔਰਤ: ਸੁਮੇਰਾ ਜ਼ਰੀਨ) ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਅਣਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਨੂੰ ਸੰਕਲਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।[8] ਇਹ ਕਿਤਾਬ 2018 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਹਿਤਕ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਰਚਨਾ ਨੇ 2014 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੰਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ।[9]
ਮੌਤ[ਸੋਧੋ]
ਸੁਮਾਇਰਾ ਜ਼ਰੀਨ ਦਾ 13 ਅਗਸਤ 1977 ਨੂੰ ਦਿਹਾਂਤ ਹੋ ਗਿਆ।[10]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Junejo, Abdul Jabbar (2006). سنڌي ادب جي تاريخ (History of Sindhi Literature) (in Sindhi). Hyderabad, Sindh, Pakistan: Sindhi Language Authority.
{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ "ثميره زرين : (Sindhianaسنڌيانا)". www.encyclopediasindhiana.org (in ਸਿੰਧੀ). Retrieved 2020-03-10.
- ↑ Channa, Bashir Ahmed (2018). "ثميرہ زرين جي ڪھاڻين جي ڪردارن جو نفسياتي جائزو" (PDF). Karoonjhar (in Sindhi). 10 (19). Federal Urdu University, Karachi, Sindh, Pakistan: 165.
{{cite journal}}: CS1 maint: unrecognized language (link) - ↑ Mirza, Naseer; سدا حيات ثميره زرين، ساهت ۽ ڪلا جي رچنا، جلد: 142، صفحو: 27ـ28، اپريل ـ جون 2014.
- ↑ Hiranandani, Popati (2014). "ثميرا زرين جي ياد ۾ (In the memory of Sumaira Zareen)" (PDF). Rachna (Sumaira Zareen Number). 142 (April - June 2014). Indian Institute of Sindhology: 34–41.
- ↑ Moryani, Khalil; گلن ۽ پوپٽن جي راڻي سميره زرين، ساهت ۽ ڪلا جي رچنا، جلد: 142، صفحو: 5-3، اپريل ـ جون 2014، Indian Institute of Sindhology, Adipur, India.
- ↑ Jan, Ali (2016). ورهاڱي کان پـــوِء سنڌي ڪهاڻي ۾ سنڌي سماج جي تصوير (PDF) (First ed.). Karachi University. pp. 171–173. Archived from the original (PDF) on 2023-09-26. Retrieved 2020-03-10.
- ↑ "Khatoon-e-Awal Kahanikar". www.goodreads.com. Retrieved 2020-05-16.
- ↑ Rachna, Vol. 142, April - June 2014. Indian Institute of Sindhology. Available at http://sindhology.org/wp-content/uploads/2016/08/Rachna%20142.pdf
- ↑ Gul, Rizwan (2012). ,جديد سنڌي افساني جي سرموڙ ليکڪا ثميره زرين ساهت ڏيھ جا سرجڻهار. Dahap Publication.