ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
Jump to navigation Jump to search
ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਾਉਂਦਾ ਚਿੱਤਰ। ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਵਾਟ ਪ੍ਰਤਿ ਸਕੇਰ ਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। (W/m2).

ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸ ਵਾਯੂ-ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਉਹ ਗੈਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕੀ ਧਰਤੀ ਦੀ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇਸਨੂੰ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਖੋ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਮੂਲ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ।[1] ਇਸ ਕਾਰਨ ਧਰਤੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਿਨਾ ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਧਰਤੀ ਔਸੱਤ 14 ਡੀਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਦੇ ਨਾਲੋਂ 15 ਡੀਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਵੱਧ ਠੰਡਾ ਹੋਵੇਗੀ।

ਸੋਲਰ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਵੀਨਸ,ਮੰਗਲ ਅਤੇ ਟਾਇਟਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਰਣ ਵਾਲਿਆਂ ਗੈਸਾਂ ਹਨ। ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕੀ ਜੇ ਇਸੀ ਤਰਾਂ ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸ ਰਿਸਾਅ ਜਾਰੀ ਰਹੇ ਤਾਂ ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 2047, ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮੁੱਲ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪਰਿਆਵਰਨ, ਜੀਵ ਤੇ ਮਨੁਖਾਂ ਤੇ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[2][3][4]

ਕਾਰਨ[ਸੋਧੋ]

ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਕਈ ਕੰਮ ਧਰਤੀ ਦੀ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿ ਸਮਾਈ ਦੀ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹੈ। ਜਿਂਵੇ ਕੀ ਪੇੜਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ, ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਪਾਲਨਾ,ਥਰਮਲ ਸਾਈਕਲ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਤੇ ਬਨਾਵਟੀ ਝੀਲ ਦੀ ਰਚਨਾ ਆਦਿ ਨਾਲ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਵੱਧਦੀ ਹੈ।[5]

Per capita anthropogenic greenhouse gas emissions by country for the year 2000 including land-use change.

ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਨਾਮ[ਸੋਧੋ]

ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਦਰਜੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ:[6]

ਕੰਪਾਉਂਡ
ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ
ਯੋਗਦਾਨ
(%)
ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਾਪ ਅਤੇ ਬੱਦਲ H
2O		 36–72%
ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਫਰਮਾ:CO2 9–26%
ਮੀਥੇਨ CH
4		 4–9%
ਓਜ਼ੋਨ O
3		 3–7%

ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸਾਂ ਦਾ ਹਵਾ ਜੀਵਨ ਕਾਲ[ਸੋਧੋ]

The top 40 countries emitting all greenhouse gases, showing both that derived from all sources including land clearance and forestry and also the CO2 component excluding those sources. Per capita figures are included. Data taken from World Resources।nstitute, Washington. Note that।ndonesia and Brazil show very much higher than on graphs simply showing fossil fuel use.

[7]

ਹਵਾ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਸੰਭਾਵਨਾ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ ਗੈਸਾਂ ਦੇ ਲਈ .
ਗੈਸ ਨਾਮ ਕੈਮੀਕਲ
ਫਾਰਮੂਲਾ		 ਜੀਵਨ ਕਾਲ
(ਸਾਲ) 		ਵਾਰ ਰੁਖ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ
20-yr 100-yr 500-yr
ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਫਰਮਾ:CO2 30-95 1 1 1
ਮਿਥੇਨ CH
4		 12 72 25 7.6
ਨਾਈਟਰਸ ਆਕਸਾਈਡ N
2O		 114 289 298 153
ਸੀ ਐਫ ਸੀ-12 CCl
2F
2		 100 11 000 10 900 5 200
ਐਚ ਸੀਐਫ ਐਸ-22 CHClF
2		 12 5 160 1 810 549
ਟੇਟਰਾਫਲੂਓਰੋਮੀਥੇਨ CF
4		 50 000 5 210 7 390 11 200
ਹੇਕਸਾਫਲੂਓਰੋਇਥੇਨ C
2F
6		 10 000 8 630 12 200 18 200
ਸਲਫ਼ਰ ਹੇਕਸਾਫਲੂਓਰਾਇਡ SF
6		 3 200 16 300 22 800 32 600
ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਟ੍ਰਾਈਫਲੂਓਰਾਇਡ NF
3		 740 12 300 17 200 20 700

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. ↑ "IPCC AR4 SYR Appendix Glossary" (PDF). Archived from the original (PDF) on 17 ਨਵੰਬਰ 2018. Retrieved 14 December 2008.  Check date values in: |archive-date= (help)
  2. ↑ Karl TR, Trenberth KE (2003). "Modern global climate change". Science. 302 (5651): 1719–23. Bibcode:2003Sci...302.1719K. PMID 14657489. doi:10.1126/science.1090228. 
  3. ↑ Le Treut H.; Somerville R.; Cubasch U.; Ding Y.; Mauritzen C.; Mokssit A.; Peterson T.; Prather M. (2007). Historical overview of climate change science.।n: Climate change 2007: The physical science basis. Contribution of Working Group। to the Fourth Assessment Report of the।ntergovernmental Panel on Climate Change (Solomon S., Qin D., Manning M., Chen Z., Marquis M., Averyt K. B., Tignor M. and Miller H. L., editors) (PDF). Cambridge University Press. Archived from the original (PDF) on 26 ਨਵੰਬਰ 2018. Retrieved 14 December 2008.  Check date values in: |archive-date= (help)
  4. ↑ "NASA Science Mission Directorate article on the water cycle". Nasascience.nasa.gov. Archived from the original on 2009-01-17. Retrieved 2010-10-16. 
  5. ↑ Mora, C (2013). "The projected timing of climate departure from recent variability". Nature. 502: 183–187. doi:10.1038/nature12540. 
  6. ↑ ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named kiehl197
  7. ↑ IPCC Fourth Assessment Report, Table 2.14, Chap. 2, p. 212
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਗ੍ਰੀਨਹਾਉਸ_ਗੈਸ&oldid=591118" ਤੋਂ ਲਿਆ